Компьютер системаларининг вируслар билан захарланиш профилактикаси

НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ

1. 
   Ўзаро алоқада бœлган жараёнларнинг ҳақиқийлигига қандай ишонч ҳосил қилинади?
   
2. 
   Коммуникацион қисм тармоқ орқали олинувчи информациянинг сохта эмаслигининг тасдиђига қандай эришилади?
   

ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР

1. 
   Завгородний В.И. Комплексная защита информации в компьютерных системах. Учебное пособие.-М.:Логос; ПБОЮЛ Н.А.Егоров, 2001. 264 с.
   
2. 
   Ғаниев С.К.,Каримов М.М. Ҳисоблаш системалари ва тармоқларида информация ҳимояси: Олий ўқув юрт.талаб. учун ўқув қўлланма.- Тошкент давлат техника университети, 2003. 77 б.
   

10 - АМАЛИЙ МАШҒУЛОТ МАВЗУСИ:
ЎЗАРО АЛОҚАДА БЎЛГАН ЖАРАЁНЛАРНИНГ ҲАҚИҚИЙ ЭКАНЛИГИНИ ТАСДИҚЛАШ
Узоқлаштирилган жараёнлар ўзаро алоқа қилишларидан олдин ҳақиқий эканликларига қаноат ҳосил қилишлари лозим. Алоқадаги жараёнларнинг ҳақиқийлигини текшириш қуйидаги усуллар ёрдамида амалга оширилади.

• 
  идентификаторларни айирбошлаш;
  
• 
  «қўл беришиш» муолажаси;
  
• 
  калитларни тақсимлашда аутентификациялаш.
  

Идентификаторларни айирбошлаш тармоқда симметрик (махфий) шифрлашдан фойдаланилганда ишлатилади. Шифрланган ахборотдаги идентификатор ахборот шифрлаш калитини ҳамда шахсий идентификаторни биладиган фойдаланувчи томонидан тузилганлигини кўрсатади. Бузғунчи учун керакли жараёнлар билан алоқа қилишнинг ягона имконияти мавжуд. У ҳам бўлса, ушлаб қолинган ахборотни хотирлаш, сўнгра алоқа каналига узатиш. Бундай хавфга ахборот узатилиш вақтини кўрсатиш орқали тўсқинлик қилиш мумкин. Вақт ўрнига ҳар бир жўнатишдан аввал шакллантирилувчи тасодифий сонлардан фойдаланиш мумкин. Ахборотни текширишда-ахборот қабул қилувчининг компьютер тизимсидаги сеансларни рўйхатга олиш журналини кўриб чиқиш кифоя.
«Қўл беришиш» муолажасининг иккита варианти фарқланади: бегоналар билмайдиган савол ва жавобларни айирбошлаш ва фақат ўзаро алоқа ўрнатаётган жараёнларга маълум бўлган f(x) функциядан фойдаланиш. f(x) функциядан фойдаланишда биринчи жараён катталигини шакллантиради ва иккинчи жараёнга узатади; иккинчи жараён махфий алгоритм ёрдамида y=f(x) функцияни ҳисоблайди ва биринчи жараёнга узатади; биринчи жараён y=f(x) функцияни ҳисоблайди ва биринчи жараёндан олингани билан таққослайди. Агар таққослаш натижаси ижобий бўлса, ўзаро алоқадаги томонларнинг ҳақийлиги хусусида хулоса қилинади.