K I m y o ki my oga oi d atama lar etimilo gi ya si



Download 2,13 Mb.
Pdf ko'rish
bet76/118
Sana28.09.2021
Hajmi2,13 Mb.
#187364
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   118
Bog'liq
Kimyoga oid atamalar etimologiyasi

Entalpiya va entropiya   
Ushbu  terminlarning  birinchisi  yunoncha  ethapo  -  «qizdiraman»  so‘zidan  olingan. 
«Modda entalpiyasi» tushunchasi, «modda hosil bo‘lishi issiqligi» tushunchasiga juda yaqin. 
«Entropiya»  terminini  esa  1855-yilda  Rudolf  Klauzius  taklif  qilgan.  Olim  bu  terminni 
yunonchada  «ichida»  degan  ma’noni  bag‘ishlovchi  «en-»  old  qo‘shimchasiga  «yo‘nalish» 
ma’nosini beruvchi trope so‘zini ulab yasagan. Aynan ushbu o‘zakka bog‘liq yana bir tibbiy 
termin  ham  mavjud  bo‘lib,  u  «entropion»  tarzida  yangraydi.  Bu  termin  bilan  vrachlar  ko‘z 
qovog‘ining patalogik tarzda ichkariga aylanib qolishi holatini ifodalashadi.  
Filtr   
Deyarli  barcha  tillarda  bir  xil  yangraydigan  ushbu  so‘z  lotincha  filtrum  so‘zidan 
olingan. Bu so‘z bilan qadimgi lotin xalqlari jun matolarni xususan, movutni, hamda, kigiz va 
namatni  atashgan.  Ular  suyuqlikni  bunday  matolar  orqali  o‘tkazilsa,  undagi  turli  mayda 
aralashmalar,  qum  va  loyqa  tutilib  qolishi,  hamda,  narigi  tarafdan  nisbatan  toza  suv  olish 
mumkinligini bilishgan. 
Flogiston   
Yonish  nazariyasining  eski  nomi  bo‘lmish  ushbu  termin  yunoncha  phlogistos  - 
«yonuvchan»,  «alangalanuvchi» so‘zlaridan kelib chiqqan. Bu terminda hatto Aristotel ham 
yonuvchan moddalarni nomlashda foydalangan.  


71 
 
Flotatsiya   
Ingliz  tilida  biror  narsaning  suv  yuzasiga  qalqib  chiqishi  va  umuman  qalqib  suzish 
hodisasi flotation deyiladi. Fanda esa bu termin turli moddalarning mayda qattiq zarrachalarini 
ajratib olish usulini bildiradi. Flotatsiya jarayonida qimmatbaho minerallar va metallar ko‘pik 
bilan qorishib suv yuzasiga qalqib chiqadi; foydasiz tuproq va loy qismi esa pastga cho‘kadi. 
O‘sha,  yuzaga  qalqib  chiqqan  zarrachalar  yig‘ib  olinsa,  sof  metall  yoki,  mineral  massasini 
to‘plash mumkin  bo‘ladi. Dengiz  yoki  daryo floti  deganda ham  biz aynan ushbu o‘zakdagi 
so‘zga duch kelamiz. 

Download 2,13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   118




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish