Jizzax majburiy fan matematika

Mavzu yuzasidan misollar:

1. 
   Harfli ifodani soddalashtiring:
   

𝑎) 76 + 𝑥 + 45 = 𝑏) 19 + 89 + 𝑥 =


𝑑) 𝑥 + 123 + 453 = 𝑒) 324 + 𝑥 + 745 =

2. 
   Zafar ikkita tarvuz sotib oldi. Birinchi tarvuz massasi 3 kg, ikkinchisiniki undan 𝑚 kg og‘ir. Ikkala tarvuz massalari yig‘indisini ifodalovchi harfli ifoda tuzing . Ifodani soddalashtiring va 𝑎) 𝑚 = 2; 𝑏) 𝑚 = 3 bo‘lgandagi qiymatini toping.
   
3. 
   Harfli ifodani soddalashtiring:
   

𝑎) 435 – ⁽𝑥 + 45⁾ = 𝑏) 𝑦 – 671 – 90 =

4. 
   Qovoqlardan birining massasi 9 kg, ikkinchisining massasi esa birinchisinikidan 𝑛 kg ga kam. Qovoqlarning umumiy massasi qancha? Javobni soddalashtiring va 𝑎) 𝑛 = 3;
   

𝑏) 𝑛 = 5 bo‘lgandagi qiymatini toping.

5. 
   Ifodani soddalashtiring:
   

𝑎) 2431 – ⁽𝑥 + 247⁾ = 𝑏) 𝑦 – 1671 – 890 =
𝑑) ⁽291 + 𝑥⁾– 116 = 𝑒) 𝑦 – 234 + 387 =

• 
  Noma’lum qiymatini topish talab qilinayotgan harf qatnashgan tenglikka tenglama deb ataladi.
  
• 
  Noma’lum harfning tenglamani to‘g‘ri sonli tenglikka aylantiradigan qiymati tenglamaning ildizi (yechimi) deb ataladi.
  
• 
  Tenglamani yechish deb, uning barcha ildizlarini topishga (yoki uning birorta ham ildizi yo‘qligini aniqlashga) aytiladi.
  
• 
  Noma’lum qo‘shiluvchini topish uchun yig‘indidan ma’lum qo‘shiluvchini ayirish kerak.
  

Masalan: 𝑥 + 23 = 57 → 𝑥 = 57 – 23 → 𝑥 = 34

• 
  Noma’lum kamayuvchini topish uchun ayiriluvchini ayirmaga qo‘shish kerak. Masalan: 𝑦 – 9 = 16 → 𝑦 = 16 + 9 → 𝑦 = 25
  

• 
  Noma’lum ayiriluvchini topish uchun kamayuvchidan ayirmani ayirish kerak. Masalan: 38 – 𝑧 = 12 → 𝑧 = 38 – 12 → 𝑧 = 26
  

•