Investitsiyalar hisobi reja xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarda investitsiyalar hisobini tashkil etish

Uzoq muddatli moliyaviy investitsiyalarni qo‘shimcha baholashning aks ettirilishi 
Muomala mazmuni 
debet 
kredit 
Uzoq muddatli moliyaviy 
investitsiyalarni qo‘shimcha baholash 
aks ettirildi 
0600-«Uzoq muddatli 
investitsiyalar» 
8510-«Mulkni qayta 
baholash bo‘yicha 
tuzatishlar» 
Qayta baholash natijasida uzoq muddatli moliyaviy investitsiyalarning arzonlashish 
summasi xarajat sifatida tan olinadi va 9690-«Moliyaviy faoliyat bo‘yicha boshqa xarajatlar» 
schyotida aks ettiriladi. 

---

Uzoq muddatli moliyaviy investitsiyalar qiymatining arzonlashish summasining aks 
ettirilishi 
Muomala mazmuni 
debet 
kredit 
Uzoq muddatli moliyaviy 
investitsiyalar qiymatining 
arzonlashish summasi aks 
ettiriladi 
9690-«Moliyaviy faoliyat 
bo‘yicha boshqa xarajatlar» 
0600- «Uzoq muddatli 
investitsiyalar» 
Xalqaro amaliyot qimmatli qog‘ozlar hisobi uchun ikki xil bahoni qo‘llashni belgilab 
beradi: eng pastki xaqiqiy tannarx yoki bozor qiymati bo‘yicha. 
Eng past qiymat bo‘yicha baholash usuli hisobida xarid qilishning xaqiqiy qiymati yoki 
joriy bozor narxlarini qay biri kichik bo‘lsa, ana shunisi orqali aks ettirishni ko‘zda tutadi. Mazkur 
baholash usuli ham xarid qilingan qimmatli qog‘ozlarni nominal qiymatini aniqlash imkon 
bermaydi va aktsiyalarning investorga tegishli bo‘lgan qismida emitent-kompaniyani xususiy 
kapital miqdorini aniqlab bera olmaydi. 
Qimmatli qog‘ozlarga dividend hisoblanganda xalqaro moliyaviy hisobotlar standartlarga 
muvofiq ikkita usuldan foydalanish mumkin:
1.Qiymat usuli.
Ushbu usul qo‘llanganda. Investor o‘z mablag‘ini boshqa korxonaga 
dastlabki qiymati bo‘yicha qo‘yadi. Uning asosiy tamoyilari shundan iboratki, investitsiyalar 
qiymati sho‘’ba tizilmalarining moliyaviy ahvolidan qat’iy nazar o‘zgarmaydi, ulardan olinadigan 
dividendlar bosh jamiyat daromadi sifatida hisobga olinadi.
Bu usulni quyidagi hollarda qo‘llash tavsiya etiladi:
- sho‘ba jamiyatini keyinchalik yaqin kelajakda sotish uchun olingan va uni nazorat qilish 
ham vaqtinchalik bo‘lganda;
- sho‘’ba jamiyati uning bosh jamiyatiga mablag‘ o‘tkazish qobilyatini jiddiy darajada 
kamaytirilgan belgilangan uzoq muddatli muhim sharoitlar doirasida faoliyat yuritganda. Masalan, 
sho‘’ba jamiyatiga qarz bergan tashkilot tomonidan quyiladigan dividendlarni to‘lashda 
cheklashlar mavjud bo‘lishi mumkin.