―ilm-fan va ta‘limda innovatsion yondashuvlar, muammolar, taklif va yechimlar‖ mavzusidagi

3. A.Xoliqov. ―Pedagogik mahorat‖. -Т.: Iqtisod-moliya. 2010. 
4. R.Mavlonova va boshqalar. ―Pedagogika‖. —Т.: 0 ‗qituvchi, 2008. 
5.R,Mavlonova, N.Raxmankulova, N.Vohidova. ―Pedagogika nazariyasi va 
tarixi.‖ Darslik. -Т.: Fan va texnologiyalar. 2010. 
6. J.Yo‗ldoshev, F.Yo‗ldosheva, G.Yoldosheva. ―Interfaol ta‘lim sifat kafolati‖. 
-Т., 2009. 
7.H.T.Omonova boshqalar ―Pedagogik texnologiyalar va pedagogik mahorat‖ . 
darslik Toshkent - 2007. 
 Elektron ta‘lim resurslari 
1 .www. tdpu.uz 
2 .www. pedagog.uz 
3. www. ziyonet.uz 
 
 

---

 ―ILM-FAN VA TA‘LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA YECHIMLAR‖ MAVZUSIDAGI
4-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI
 
 
30 - SENTABR 2020 - YIL 
―UzACADEMIA‖ scientific-methodical journal
 
 
 
 
 
 
23 
www.academiascience.uz
USTOZ VA SHOGIRD YOXUD KOMPYUTERNING OTASI CHARLZ 
BABB VA BIRINCHI DASTURCHI 
LADY LOVELACE
 
Narzullayev SHerali Abdulloyevich 
 Buxoro viloyati Olot tumani  
 14-umumta‘lim maktabi
matematika va informatika fani o‘qituvchisi 
 
Annotatsiya: Ushbu maqola ustoz va shogird yoxud kompyuterning otasi Charlz 
Babb va birinchi dasturchi 
Lady Lovelace
 hayoti,ijodi va faoliyatlari haqida 
 bayon qilinadi.
Kalit so‟zi: 
"kompyuter otasi" 
Charlz Babb,
Lady Lovelace, "Bambuk 
mashinalari"
 
Kompyuterlar va boshqa hisoblash asboblari hayotimizning katta qismini 
egallaydi. Bunday qurilmalar yordamida biz nafaqat kerakli ma'lumotlarni qidiramiz 
yoki foydali dasturlardan foydalanamiz, balki xaridlar qilamiz, do'stlarimiz va 
qarindoshlarimiz bilan aloqada bo'lamiz, ishlaymiz, bo'sh vaqtimizni va boshqa ko'p 
narsalarni qilamiz. Bugungi kunda hujjatni skanerlash yoki, masalan, sevimli 
musiqangizni yuklab olish qiyin bo'lmaydi. Ammo yaqin vaqtgacha insoniyat 
bunday imkoniyatlarni bilmas edi. Shunday qilib, zamonaviy foydalanuvchilar 
videofaylni kerak bo'lgandan ko'ra bir necha daqiqa ko'proq yuklayotganidan 
shikoyat qilishlari mumkin. Bundan 30-40 yil oldin, yangi filmni tomosha qilish 
uchun, belgilangan vaqtda kinoteatrga borishingiz kerak edi. Taxminan 100 yil 
oldin chiroyli musiqani tinglash uchun musiqachini taklif qilish va unga yaxshi pul 
berish kerak. Va bu faqat o'yin-kulgi haqida gapiradigan bo'lsak. Hisob-kitoblarni 
amalga oshirish va hujjatlarni tayyorlash, aloqa va muhim ma'lumotlarni olish 
uchun qancha vaqt sarflanganini tasavvur qilish qiyin. Bugungi kunda mashinalar 
buning barchasini bitta asosiy jarayon - dasturlash tufayli amalga oshirmoqdalar. 
Agar siz zamonaviy kir yuvish mashinasiga yoki multikookerga qarasangiz ham, u 
oddiy, ammo baribir sun'iy aql bilan jihozlangan. Biz bunday qurilmalarni deyarli 
har kuni ishlatamiz, ammo buni kim amalga oshirgani haqida hatto o'ylamaymiz. 
Bugun biz hayotimizni ba'zan osonlashtirgan va bizga dastur kodlari - aqlga 
sig'maydigan dunyoni ochib bergan odamlar haqida gaplashamiz. Tarixda birinchi 
dasturchi kim bo'lganini va hammasi qanday boshlanganligini bilib olasiz. Dasturga 
birinchi qadamlar Faqat erkaklar ehtiros va qobiliyatlarga ega deb ishoniladi. Agar 
siz eng ko'zga ko'ringan dasturchilar ro'yxatiga qarasangiz, faqat erkak ismlari 
diqqatga sazovordir. Biroq, bu insoniyat tarixidagi birinchi dasturchi bo'lgan ayol 

---