Ijtimoiiy fanlar

 
13-MAVZU:  
O’ZBEKISTONDA DAVLAT MUSTAQILLIGINING QO’LGA KIRILISHI. HUQUQIY 
DEMOKRATIK DAVLAT VA FUQAROLIK JAMIYAT ASOSLARINING BARPO 
ETILISHI 
REJA: 
1. Mustaqillikning qo’lga kiritilishi hamda uning tarixiy ahamiyati. 
2. I.A.Karimov-O’zbekiston mustaqilligining asoschisi va yetakchisi. 
3. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining qabul qilinishi. 
4. O’zbekistonning o’ziga xos istiqlol va taraqqiyot yo’li. Siyosiy islohatlar. 
 
TAYANCH TUSHUNCHA VA IBORALAR: 
Huquqiy  demokratik  davlat,  fuqarolik  jamiyati,  milliy  davlatchilik  rivojlanishi, 
ko’ppartiyaviylik, Oliy Majlis, Vazirlar Mahkamasi, mahalliy boshqaruv, sud hokimiyati, Milliy 
siyosat, «To’rtinchi hokimiyat». 
 
XX  asrning  80-yillar  oxiri  90-yillar  boshlarida  O’zbekistonda  mustaqillikka  intilish 
harakatlari kuchaya borib, uni qo’lga kiritish shart-sharoitlari vujudga keldi. 
1989  yil  oktyabrda  davlat  tili  to’g’risidagi  qonunning  qabul  qilinishi  mustaqillik  yo’lida 
muhim bosqich bo’ldi. Qonunni amalga oshirish maqsadida O’zbek tilini tekin o’qitish maxsus 
kurslari tashkil etildi, o’zbek tilidagi adabiyotlar, darsliklar nashr etilishiga va o’quv yurtlarida 
o’qitilishiga  e’tibor  kuchaydi.  1990  yili  bahorda  Markazning  qattiq  qarshiligiga  qaramasdan 
Ittifoq Respublikalari orasida birinchi bo’lib O’zbekistonda Prezidentlik lavozimi ta’sis etildi. 
Bu  o’zbek  davlatchiligi  va  mustaqilligining  prinsipial  yangi  bosqichi  bo’ldi.  O’zbekiston 
rahbariyati  ba’zi  yuqori  rahbarlik  lavozimlariga  tavsiya  qilingan  shaxslarni  Moskvada 
suhbatdan o’tkazish amaliyotini tugatdi. 
I.A.  Karimov  1990  yil  24  martda  O’zbekiston  Oliy  Kengashida  O’zbekistonning  birinchi 
Prezidenti  qilib  saylandi.  1990  yil  20  iyunda  Mustaqillik  to’g’risidagi  deklaratsiyaning  qabul 
qilinishi xalqning davlat mustaqilligiga intilishini huquqiy, iqtisodiy va siyosiy mazmun bilan 
to’ldirdi va g’oyat katta tarixiy ahamiyatga ega bo’ldi. O’zbekiston jamoat tashkilotlari va hara-
katlari orasida mustaqillik g’oyasi keng qo’llab-quvvatlandi. 
1991 yil 31 avgustda O’zbekiston Respublikasi Oliy Soveti XII chaqiriq navbatdan tashqari 
VI  sessiyasi  davlat  mustaqilligi  va  mustaqil  suveren  O’zbekiston  Respublikasi  davlati  tashkil 
topganligini e’lon qildi. Unda «O’zbekiston Respublikasining davlat mustaqilligini e’lon qilish 
to’g’risida» Oliy Kengash Qarori va «O’zbekiston Respublikasining davlat mustaqilligi asoslari 
to’g’risida»gi  qonun  qabul  qilindi  hamda  1  sentyabr-Mustaqillik  kuni,  milliy  bayram,  deb 
belgilandi. Bu asosiy hujjatlar O’zbekiston oldida turgan maqsad va vazifalarini ko’rsatib berdi. 
Mustaqillikning e’lon qilinishi Respublika tarixida muhim voqea bo’lib, u nafaqat butun davlat 
uchun, balki O’zbekistonda yashaydigan har bir aholi uchun katta ahamiyat kasb etdi. Ko’pincha 
mustaqillikka qon to’kishlar yo’li bilan erishiladi. Lekin O’zbekiston bunday yo’ldan bormadi. XXI 
asr arafasida jahon xaritasida yana bir mustaqil, teng huquqli davlat - O’zbekiston paydo bo’ldi. Ja-
51