12-modda. Soliq tizimining yagonaligi printsipi
Soliq tizimi O’zbekiston Respublikasining butun hududida yagonadir.
O’zbekiston Respublikasining yagona iqtisodiy makonini buzuvchi, xususan,
O’zbekiston Respublikasining hududi doirasida tovarlarning (xizmatlarning) yoki
moliyaviy mablag’larning erkin muomalada bo’lishini bevosita yoki bilvosita
cheklab qo’yadigan soliqlar belgilanishiga yo’l qo’yilmaydi.
13-modda.
Soliq
to’g’risidagi qonun hujjatlarining
oshkoraligi printsipi
Soliq to’g’risidagi qonun hujjatlari rasmiy e’lon qilinishi shart.
Rasmiy e’lon qilinmagan soliq to’g’risidagi qonun hujjatlari kuchga
kiritilmagan hujjat sifatida huquqiy oqibatlarni keltirib chiqarmaydi.
14-modda.
Bartaraf
etib
bo’lmaydigan qarama-qarshiliklar va
noaniqliklar
Soliq to’g’risidagi qonun hujjatlaridagi barcha bartaraf etib bo’lmaydigan
qarama-qarshiliklar va noaniqliklar soliq to’lovchining foydasiga talqin etiladi.
15-modda. Iqtisodiy mazmun va yuridik shakl
8
Soliq solish maqsadida barcha bitimlar va soliq to’lovchi kirishadigan boshqa
iqtisodiy munosabatlar, ularni yuridik jihatdan rasmiylashtirish usulidan yoki
shartnomaning nomlanishidan qat’i nazar, ularning haqiqiy iqtisodiy mazmunidan
kelib chiqqan holda hisobga olinishi kerak.
Soliq solish maqsadlarida soxta va qalbaki bitimlar hisobga olinmaydi. Agar
bunday bitimlar boshqa bitimlarni niqoblasa, soliqlarni hisoblash uchun haqiqiy
bitimlarning iqtisodiy natijalari hisobga olinadi.
Agar bitimlarning yoki boshqa iqtisodiy munosabatlarning barcha
ishtirokchilari o’zlari tuzgan bitimlarning barcha shartlari va talablarini bajarsa,
soliqqa oid bo’lmagan munosabatlarni tartibga soluvchi normativ-huquqiy
hujjatlarda nazarda tutilgan qoidalarning ayrim buzilishlari soliq to’lovchi
tomonidan olingan daromadlarni yoki ularning xarajatlarini (ko’rgan zararlarini)
soliq solish maqsadida e’tirof etishni rad etish uchun asos bo’lib xizmat qilishi
mumkin emas.
Agar ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan talablar bajarilmasa,
soliq organlari soliq to’lovchi tuzgan bitimlarning yuridik jihatdan tavsiflanishini
soliq to’lovchining maqomini hamda uning iqtisodiy faoliyati xususiyatini soliq
solish maqsadlarida o’zgartirishga haqli.
Agar soliq to’lovchining yagona maqsadi yoki ustuvor maqsadi soliq
to’lamaslik tarzidagi asossiz soliq nafi olishdan yoki o’zi to’laydigan soliqlarning
summasini kamaytirishdan iborat bo’lgan operatsiyalarni yoki operatsiyalar ketma-
ketligini amalga oshirsa, uning bunday harakatlari ushbu Kodeks maqsadlarida
huquqni suiiste’mol qilish deb e’tirof etiladi.
Soliqlarning summalarini kamaytirishga oid sxema ham huquqni suiiste’mol
qilish deb e’tirof etiladi, bunda ushbu kamaytirish bevosita yoki bilvosita maqsad
yoxud oqibat bo’ladi yoki maqsadlardan yoxud oqibatlardan biri bo’ladi hamda bu
maqsad yoki oqibat ikkinchi darajali bo’lmaydi. Soliqlarning summalarini
kamaytirish soliq solish qamrovini bevosita yoki bilvosita o’zgartirishni, soliq
imtiyozlaridan foydalanishni yoki to’lanishi lozim bo’lgan soliq summalarini
boshqacha tarzda kamaytirishni o’z ichiga oladi.
Huquq suiiste’mol qilingan hollarda, soliq organlari soliq to’lovchi to’lashi
lozim bo’lgan soliqlarning summalarini aniqlashda huquqni suiiste’mol qilish
alomatlariga ega bo’lgan ayrim operatsiyalarni yoki operatsiyalar ketma-ketligini
e’tiborga olmaslikka va (yoki) to’lanishi lozim bo’lgan soliqlar summalarini bunday
suiiste’mollikning ta’sirini istisno etadigan tarzda o’zgartirishga haqli.
Soliq to’lovchi soliq bazasini va (yoki) to’lanishi lozim bo’lgan soliq
summasini mazkur Kodeksning Maxsus qismi tegishli bo’limlari qoidalariga
muvofiq bir vaqtning o’zida quyidagi shartlarga rioya etgan holda kamaytirish
huquqiga ega:
1) soliq summasini to’lamaslik (to’liq to’lamaslik) va (yoki) hisobga olish
(qaytarish) bitimni (operatsiyani) amalga oshirishning asosiy maqsadi bo’lmasa;
2) bitim (operatsiya) bo’yicha majburiyat soliq to’lovchi bilan tuzilgan
shartnomaning tomoni bo’lgan shaxs va (yoki) bitimni ijro etish majburiyati
shartnoma yoki qonun bilan berilgan shaxs tomonidan ijro etilgan bo’lsa.
9
Do'stlaringiz bilan baham: |