Namangan muhandislik-qurilish instituti "menejment" kafedrasi r. Ismatov, O. Ahmedov

Ob’ektiv omillar 
 
 
Sub’ektiv omillar 
Konstruktsiya  ishlab  chikarish  darajasi 
Nazorat vositasi va b. 
Professionallik  mahorati.  SHaxsiy 
manfaatdorlik 
 
 
 
Mahsulot  sifatiga  bevosita 
ta’sir kiluvchi 
 
 
 
Rag’batlantiruvchi omillar 
Xom-ashyo, 
materiallar, 
mahsulot 
konstruktsiyasi, 
texnologik jarayonlar sifati 
Ishlab 
chiqarishning 
va 
ijtimoiy 
va 
iqtisodiy 
muvofiqliqligi 
va 
samaradorligi. 
Moddiy 
manfaatdorlik va b. 
 
 
 
Sifatning saqlanishini ta’minlovchi 
o’rash,  joylash,  saqlash  shartlari, 
tashish, sotish, ekspluatatsiya qilish 
 
1.8.-rasm. Mahsulotni tayyorlashning umumiy sxemasi. 
Sifatga 
ta’sir 
etuvchi 
omillar 

---

 
 
47 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1.9. rasm. Loyihalashtirish jarayonining sxemasi. 
Mol 
o’tkazish 
(sotish) e
xtiyoji 
 
Ixtiro 
qilish 
 
Bozorlarni 
tekshirish 
 
Direktorlar-ni 
baholash 
 
Texnik 
ma’lumotlar 
 
Махсулотни аниқлаш 
 
Texnik vazifa 
Funktsional talab (ehtiyoj) 
Ichki ta’sir 
Tashki ta’sir 
Loyixalash so
hasi 
Yordam beruvchi omillar 
Mumkin bo’lgan qiyinchiliklar
 
 
Tarkibiy (yaqin) xisob- kitoblar 
 
Маҳсулотнинг модели ва эскизи 
Sxemalar, chizmalar umumiy kurinishi 
 
Bazis tekshirishlarning boshlanishi 
 
Konstruktsiya modellari 
 
Detallar va uzellarga texnik vazifa 
 
Konstruktsiya hisobi 
matematik xisob 
statistik loyixalashtirish 
takribiy xisob-kitoblar 
tajriba o’tkazish 
oldingi tajriba 
bazis tekshirish natijalari 
EVM natijalarini optimallashtirish 
 
Konstruktiv kelishuvlar 
yakuniy natijaga qanday 
ta’sir ko’rsatadi? 
 
Detallashtirish
 
 
Narxning qanchalik to’g’riligi 
 
 
Yutuqlarni baholash uchun 
pauza 
 
Ehtiyoj yiliga olmadi
 
 
Boshqa yil bilan ko’proq 
foyda qo’lga kiritish 
mumkinligi
 
 
Mahsulot ehtiyojga 
muvofiqmi
 
 
Bosh namunani tayyorlash va 
sinash
 
 
Loyixalash davrida ehtiyoj 
qanchalik o’zgaradi
 
 
 
Маҳсулот 
 

---

 
 
48 
 
 
Mahsulotni tayyorlash GOST 15.001 «tayyorlash sistemasi va mahsulotlarini ishlab 
chiqarishga qo’yish» bilan muvofiq holda quyidagilarni ko’zda tutadi: 
- texnik vazifalarni tayyorlash; 
- texnik va normativ hujjatlarni tayyorlash; 
- mahsulot namunalarini sinash va tayyorlash; 
- tayyorlash natijalarini qabul qilish. 
Texnik  vazifa  (TV)  mahsulot  tayyorlash  uchun  boshlang’ich  asosiy  hujjat  bo’lib 
hisoblanadi.  Unda  mahsulotga  texnik  –  iqtisodiy  talablar,  kaytarish  tartibi  va  tayyorlash 
natijalarini kabul kilish ko’rib o’tiladi. 
TV talablariga standartga ziddiyatda bo’lgan qo’shimchalarga yo’l qo’yilmaydi. TV 
o’z-o’zidan  bo’lajak  mahsulotning  texnik  darajasini  garovga  qo’yadi.  Mahsulotning 
muhim turlarini tayyorlashda TV sifat ko’rsatkichini, muvofiq perspektiv darajani, ya’ni 
sifat  darajasini,  dunyo  bozoridagi  eng  yaxshi  analogik  sifatni  aniklashi  kerak.  Berilgan 
ma’lumotlarga ko’ra "sifat zahirasi" mahsulotni ishlab chiqarishga chiqish vaqtigacha uni 
muvofiq  eng  yaxshi  yo’l  bilan  bir  necha  yil  o’rin  egallab  turishini  ta’minlash  bilan, 
mahsulotni o’rganishga imkon beradi. 
Etalon  -  namun  asosida  ishlab  chiqarilgan  mahsulotni  ishlab  chiqarishga  qo’yish, 
ishlab  chiqarish  va  saqlashda  tasviriy-estetik  ko’rsatkichlari  bo’yicha  ishlab 
chiqaruvchida mahsulot yoki tovarlar partiyasining sifatiga da’vo va reklamatsiyalarning 
oldini olish maqsadida taqqoslash uchun saqlanadi.  
Aktning  tasdiqlanishi  qabul  qilish  komissiyasining  tasdiqlagan  qarorini  tayyorlash 
tamomlanganligini, TV harakati to’htatilganligini va mahsulotni ishlab chiqarishga ruxsat 
berilganligini bildriradi. 
Oluvchi  korxona  mahsulotlar  partiyasi  tarkibida  etalon  –  namuna  nusxasini  kirish 
nazoratini amalga oshirish uchun berilishini talab qilishi mumkin. 
Nusxa yorlig’i tasviriy – texnik kengash yoki boshqa shaxs tomonidan etalon nusxa 
muvofiqligi haqida yozma holatda tasdiqlangan bo’lishi kerak. 
1.9-  rasmda  loyixalash  sohasidagi  mutaxassislarning  ishini  tushunish  uchun  kalit 
vazifasini  bajaruvchi,  mahsulotlarni  loyixalash  jarayoni  sxemasi  misol  sifatida 
keltirilgan.