Yashash minimumi va iste’mol savati.
Iste’mol savati-bu insonning salomatligini saqlash va uning hayoti faoliyatini ta’minlash uchun zarur bo’lgan oziq-ovqat mahsulotlari, nooziq-ovqat tovarlari va xizmatlarning minimal to’plamidir. Aslida, iste’mol savati uchta savatdan iborat: oziq-ovqat, nooziq-ovqat, xizmat savatchalari. Iste’mol savatida oziq-ovqat savati muhim o’rin tutadi.
Oziq-ovqat savati-bu bir odamning bir oyda ovqatlanishi uchun ketadigan maxsalotlar to’plami (u mahsulotlar istemolining minumal me’yori asosida hisoblab chiqilgan). Bu to’plam jismoniy ehtiyojlarga mos keladi, zarur kaloriyani taminlaydi, asosiy oziq moddalar mavjud va ovqatlanishni tashkil etishning ananaviy ko’nikmalariga to’g’ri keladi
Ushbu jadval mahsulotlar iste’molining minimal me’yori asosida Rossiya fanlar Akademiyasining ovqatlanish institutida hisoblab chiqilgan.
T.r
|
Mahsulot turi
|
O’rtacha aholi jon boshiga
|
Erkaklar (16-59 yosh)
|
Ayollar (16-59 yosh)
|
Pensio-
nerlar
|
Bolalar
|
|
|
|
|
|
|
0-6 yosh
|
7-15 yosh
|
1
|
Non mahsulotlari
|
130,8
|
177,0
|
124,9
|
119,0
|
279,0
|
112,3
|
2
|
Kartoshka
|
124,2
|
160,0
|
120,0
|
90,0
|
85,0
|
135,0
|
3
|
Sabzavotlar
|
94,0
|
80,8
|
96,8
|
96,8
|
85,0
|
120,0
|
4
|
Meva-chevalar
|
19,4
|
14,6
|
12,6
|
10,6
|
34,4
|
44,4
|
5
|
Shakar va qandolat mahsulotlari
|
20,7
|
20,8
|
19,8
|
18,8
|
19,7
|
16,1
|
6
|
Go’sht mahsulotlari
|
26,6
|
32,2
|
25,0
|
19,8
|
18,7
|
33,5
|
7
|
Baliq mahsulotlari
|
11,7
|
12,7
|
10,7
|
12,7
|
8,7
|
12,5
|
8
|
Sut mahsulotlari
|
212,4
|
201,7
|
179,4
|
174,1
|
179,0
|
303,4
|
9
|
Tuxum (dona)
|
151,4
|
180,0
|
150,0
|
90,0
|
150,0
|
180,0
|
10
|
O’simlik yog’i va margarin
|
10,0
|
11,2
|
9,8
|
8,9
|
6,8
|
11,7
|
Xulosa
Aholi daromadlari, siyosiy va ijtimoiy barqarorlik o‘sishining yagona manbai bo‘lib mamlakatning barcha aholisini ish joylari hamda daromadlarning oshishi bilan ta’minlovchi milliy ishlab chiqarishning barqaror va samarali o‘sishi ekanligini tushuntiradi. Aholi daromadlari iste’mol va jamg‘arma mablag‘larining yig‘indisidan iborat ekan, real foiz stavkasining o‘sishi bilan iste’mol kamayib, pasayishi bilan esa ko‘payib boradi. Boshqacha aytganda, klassik iqtisodchilar fikriga ko‘ra iste’mol real foiz stavkasining pasayib boruvchi funksiyasi hisoblanadi. Yalpi daromadning aholi guruhlari o‘rtasida taqsimlanishini tavsiflash uchun aholi daromadlari tengsizligi indeksi (Djini koeffitsienti) ko‘rsatkichi qo‘llaniladi. Djini koeffitsienti chizmadagi Lorens egri chizig‘i bilan mutlaq tenglik chizig‘i o‘rtasidagi yuzaning 0FE uchburchak yuzasiga nisbati orqali aniqlanadi. Bu ko‘rsatkich qanchalik katta bo‘lsa, (ya’ni 1,0 ga yaqinlashsa) tengsizlik shuncha kuchli bo‘ladi. Jamiyat a’zolari daromadlari tenglashib borganda bu ko‘rsatkich 0 (nol)ga intiladi. Masalan, keyingi yarim asr davomida Djini indeksi Buyuk Britaniyada 0,39 dan 0,35 ga qadar, AQShda esa 0,38 dan 0,34 ga qadar pasaygan.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
Oʼzbekiston Respublikasi Prezidenti asarlari va maʼruzalari
1. Karimov I. А. Jamiyatimizni erkinlashtirish, islohotlarni
chuqurlashtirish, maʼnaviyatimizni yuksaltirish va xalqimizning haѐt
darajasini oshirish – barcha ishlarimizning mezoni va maqsadidir. T. 15 –T.: Oʼzbekiston, 2007. - 320 b.
2. Karimov I.А. Аsosiy vazifamiz – Vatanimiz taraqqiѐti va xalqimiz
farovonligini yanada yuksaltirishdir. // Xalq soʼzi, 2010 yil 30 yanvar
3. Karimov I.А. Mamlakatimizni modernizatsiya qilish va kuchli fuqarolik jamiyati barpo etish – ustuvor maqsadimizdir. // Xalq soʼzi, 2010 yil 28 yanvar.
4. Karimov I.А. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, Oʼzbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yoʼllari va choralari. – T: Oʼzbekiston, 2010. – 56 b.
5. Karimov I.А. Mamlakatimizni modernizatsiya qilish va yangilashni izchil davom ettirish – davr talabi. // Xalq soʼzi, 2010 yil 14 fevralь.
QO`SHIMCHA ADABIYOTLAR
1. Romash M.V., Shevchuk V. I. Finansirovanie i kreditovanie investitsiy: Uchebnoe posobie. – Mn.: Knijnыy dom. 2004. – 160 s. 3 ekz.
2. Romash M.V., Shevchuk V. I. Finansirovanie kreditovanie investitsiy: Uchebnoe posobie. – Mn.: Misanta. 2004. – 160 s. 3 ekz.
3. Sharp U., Аleksander G., Beyli Dj. Investitsii. / Per. s angl. – M.:
INFRА– M. 1999. – 1028 s. 1 ekz.
4. Ispolьzovanie investitsiy v nefinansovыe aktivы za 2004 god.
Statisticheskiy byulletenь. – T.: Gosudarstvennыy komitet Respubliki
Uzbekistan po Statistike. 2005. – 220 s. 1 ekz.
5. Podshivalenko G.P. Investitsii: Uchebnoe posobie. – M.: OOO KNORUS. 2004. – 203 s. 1 ekz.
6. Valdaytsev S.V., Vorobьev P.P. Investitsii: Uchebnik. – M.: Prospekt. 2005. – 440. –1 ekz.
7. Neshitoy А.S. Investitsii: Uchebnik. – M.: Dashkov i Kє. 2006. – 376 – 1 ekz.
8. Karimov N.G., Аngelidi M.S. Investitsiyalarni loyihaviy moliyalashtirish tizimida sindikat asosida kreditlashtirish. (Savollar va javoblar). – T., TMI. 2005. – 93 b. 100 nusxa.
9. Juraev А. Xoʼjamkulov D. Investitsiyalar dasturlari monitoringi. – T.: TMI. 2003. – 10 b. 50 nusxa.
10. Joʼraev А., Xoʼjamkulov D. Xalqaro investitsiya bozori. – T.: TMI. 2003. – 12 b. 50 nusxa.
11. Karimov N., Karimov X., Mamatov B. Davlat investitsiya dasturi. – T.: TMI. 2003. – 10 b. 50 nusxa.
12. Joʼraev А., Mamatov B., Xoʼjamkulov D. Investitsion tahlil. – T.: TMI. 2003. – 14 b. 50 nusxa.
13. Joʼraev А.S, Nosirov E.I. Davlat investitsion siѐsati. – T.: TMI. 2003. – 11 b. 50 nusxa.
14. Joʼraev А.S, Xoʼjamkulov D. Investitsiyalarni tashkil etish va
moliyalashtirish. – T.: TMI. 2003. – 12 b. 50 nusxa.
Internet-saytlarga havolalar
1.www.press-service.uz
2.www.mirkin.ru
3.www.cbu.uz,
4.www.isbd.org.
5.www. ladb. org,
5.www. ebrd. org,
6.www. adb. org
7.www.imf.org
Do'stlaringiz bilan baham: |