Фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгалари Кенгаши томонидан алоҳида назоратга олиниб, ҳудудларга бириктирилган масъуллар кунлик шуғулланадиган

Қизилтепа туманида ишчи гуруҳ билан биргаликда айрим фермер хўжаликлари мониторинг қилинганда Тошработ ҳудудидаги “Зарафшон Файз жавоҳири” фермер хўжалигида 6 гектар, “Ҳамд Шукур” фермер хўжалигида 7 гектар, Х.Сулаймонов ҳудудидаги “Аслбек” фермер хўжалигида 8 гектар, Ўртачўл юлдузи ҳудудидаги “Зарина Сабина Шарифжон” фермер хўжалигида 4 гектар ғўза майдонлари сифатсиз культивация қилинган, кўчатлар сийрак, ғўза ўсиш ва ривожланишдан орқада қолган.
Навбаҳор туманида ишчи гуруҳ билан биргаликда айрим фермер хўжаликлари мониторинг қилинганда Кескантерак ҳудудидаги “Қоражон юлдузи” фермер хўжалигида 12 гектар, Бешработ ҳудудидаги “Қора қашқир” фермер хўжалигида 12 гектар, Арабсарой ҳудудидаги “Дулдулсой чашмаси” фермер хўжалигида 20 гектар, Туркистон ҳудудидаги “Оловуддин орзуси” фермер хўжалигида 15 гектар майдоннинг ғўза ниҳоллари қолоқ, ўсиш ва ривожланишдан орқада қолган, ғўзани суғориш ишларини тезлаштириш керак. Ушбу ва бошқа туманларда аниқланган камчиликлар бўйича қишлоқ хўжалиги ташкилотлари, тажрибали мутахассислар ва вилоятдан туманларга бириктирилган вакиллар иштирокида “Зарбдор бир ойлик” юзасидан ташкил қилинган штабларда кунлик муҳокама қилиниб, аниқланган камчиликлар жойида бартараф этилиб борилмоқда. Барча туманларда ғўза ниҳолларини суғориш ишлари кечиқмоқда, бу эса кафолатли ҳосилни яратишда салбий ҳолатларга олиб келиши мумкин.
2. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 26 апрелдаги ПҚ-3680 сонли қарори ижроси ҳақида:
1) Навоий вилоятида жами 4067 та фермер хўжалиги фаолият кўрсатиб, бугунги кун ҳолатида 3936 та фермер хўжаликлари билан аъзолик бадаллари бўйича шартномалар тузилган. Вилоятда фаолият кўрсатаётган фермер хўжаликларидан 1228 таси пахта ва ғалла йўналишида бўлиб, улар билан тўлиқ шартномалар тузилган. Қизилтепа, Кармана, Навбаҳор, Нурота туманларидаги айрим фермер хўжаликлари билан аъзолик шартномаларини тузиш ишлари якунланмаган (1-жадвал);
2) Туман кенгашларида иш хақи ва бошқа мажбурий тўловлардан қарздорлик борлиги аниқланди, тўлаш чораларини кўриш зарур;
3) Тузилган шартномалар асосида шу йилнинг 6 ой мобайнида банклардан чиқарилиши лозим бўлган пахта ресурсидан режа бўйича 1116 млн сўм аъзолик бадали ўзлаштирилиши керак эди, хақиқатда 443.5 млн сўм ўзлаштирилиб, режага нисбатан 40 % га бажарилган, 672 млн сўм хар хил сабабларга кўра ўзлаштирилмаган. Қизилтепа ва Кармана туманларида 40-45 фоизга бажарилган холос.
4) Вилоятда жами 6 та “Томорқа хизмати” МЧЖлари ташкил этилган. “Томорқа хизмати” МЧЖ ларида жами бўлиб 35 та ишчи ходимлар иш билан таъминланган, Қизилтепа тумани 60 сотих, Нурота туманида 50 сотих, Хатирчи туманида 5 гектар жами 6.1 гектар ер майдони ажратилган. “Томорқа хизмати” МЧЖ ларида жами техникалар сони 51 дона шундан тракторлар 11 дона, юк ташиш автомашиналари 6 дона, мотокультиваторлар 23 дона, енгил автомашина 1 дона, дори сепгич 23 донани ташкил этади.
Бугунги кун талабига кўра “Томорқа хизмати” МЧЖларига яна жами 83 дона техникалар, шу жумладан, 4 дона йўл трактори, 3 дона чопиқ трактори, 3 дона мини тракторлар, 22 дона мотокультиватор, 10 дона “Элдош” русумли мотоцикл,
6 дона Дамас, 25 дона Лабо, 10 дона юк ташиш автомашина техникаларини олиш зарури борлигини билдиришди. Вилоятнинг Кармана, Нурота, Қизилтепа, Хатирчи, Навбаҳор ва Конимех туманларидаги “Томарка хизмат” МЧЖларда имтиёзли кредитлар ажратилишига муаммолар мавжуд.
5) Навоий вилоятида дала томорқаларида ўтказилган ҳатлов якунида жами бўлиб 141 минг 404 та хонадон мавжудлиги аниқланди. Ушбу хонадонларнинг экин майдони 11 минг 923 га ни ташкил этади. Деҳқон хўжаликлари сони эса 938 тани ташкил қилади. Туманларда фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгалари Кенгаши ходимлари томонидан кунлик 20-30 тадан хонадонга кириб хонадоннинг томорқадан самарали фойдаланиши ўрганилмоқда ва сектор раҳбарлари билан биргаликда мавжуд муаммолар ҳал қилинишини алоҳида назоратга олишингиз керак.