E. H. Eshboyev, Y. M. Fayziyev teri va tanosil kasalliklari


Og'iz bo'shlig'i mikroflorasi



Download 421 Kb.
bet11/56
Sana22.03.2021
Hajmi421 Kb.
#61875
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   56
Bog'liq
т ере ва таносил

Og'iz bo'shlig'i mikroflorasi. Og'izbo'shlig'i odam organizmida mikroorganizmlar uchun qulay sharoitli joylardan hisoblanadi. Bu yerdagi so'lak hisobiga yuzaga keladigan doimiy namlik va ko'p miqdordagi oziq moddalar, optimal pH, mo'tadil harorat mikroblar-ning adgeziya qilishi va ko'payishiga sharoit tug'diradi.

Birinchi mikroorganizmlar (laktobatsilla, interbakteriyalar, korinebakteriyalar, stafilokokklar va mikrokokklar) chaqaloq tu-g'ilayotgan davrida (qin mikroflorasi hisobiga) va tug'ilgandan keyingi birinchi soatlarda tushadi. Lekin 2-7 kunlardabu mikro-flora ona va tug'ruqxona mikroflorasiga almashinadi.

Og'iz bo'shlig'idagi autoxton mikroorganizmlariga Str.salivarius (tilda) Str.mitis, Str.sanguis (lunj epiteliysida), Str.mutans (tish-larning ustki qismida), bakteroidlar, aktinomitsetlar, spiroxeta-lar, mikoplazmalar (M.orale, M.salivarium), protozalar (Ent.buccalis, Ent.dentalis, Tr.buccalis), zamburag'lar va boshqalar kiradi. 1 ml so'lakda 107-108 miqdorida 200 xildan ortiq anaerob va aerob mikroorganizmlar uchrashi aniqlangan. Bolalarda tish chiqayotgan davrida obligat grammanfiy anaeroblarning ko'payishi kuzatilgan.

Og'iz bo'shlig'ining alloxton mikroblarga enterobakteriyalar (Escherichia, Klebsiella, Enterobacter, Proteus turkumlart), Ps.aeruginosa, spora hosil qiluvchi bakteriyalar {Bacillus, Clostridium turkumlari) kiradi.

Og'iz bo'shlig'idagi mikroorganizmlarning ko'pchiligi (70 %) tish kirida uchraydi. 1 mg quraq tish kirida 250 mln mikrob bo'ladi. Og'iz bo'shlig'idagi mikroorganizmlar miqdori og'iz bo'shlig'i gigiyenasi, odamning yoshi, ovqat ratsioni va boshqa omillarga bog'liq. Bu omillar hisobiga mikrobiotsinoz muvozanati buzilsa, kariyes (tish chirishi), pulpit, prodontit, stomatit kabi kasalliklar paydo bo'ladi. Masalan, kariyesni asosan St.mutans va L.caseilar qo'zg'atadi. Ular uglevodlarni sut kislotasigacha parchalab, so'lakning ishqoriy muhitini nordon muhitga aylantiradi. Natijada tish emali yemiriladi va kariyes rivojlanadi. Bundan tashqari nordon muhitda zamburug'lar ham rivojlanib, lab bichilishiga sabab

bo'ladi.


Og'iz bo'shlig'idagi grammanfiy kokklar {Veilonella turkumi) uglevodlarning CO2 va H,0 hosil bo'lguncha parchalaydi va muhit pH muvozanatini saqlaydL Dunyodagi 1 % odamlarda bu mikroblar ko'p miqdorda uchraydi, shuning uchun ularda kariyes kasalligi kuzatilmaydi.

Grammanfiy anaerob va mikroaerofil bakteriyalarning ko'pchi­ligi (Bacteroides, Fesobacterium, Leptotichia turkumlari) Bacteroideceae oilasiga mansub. Ular uglevodlarni gaz, peptonlarni aminokislotalar hosil bo'lguncha parchalaydi. Bu moddalarning ba'zilari hisobiga odamning og'iz bo'shlig'idan yomon hid keladi. Tish milkida tosh hosil bo'lishida aktinomitsetlarning ta'siri katta. Tishda toshlarning ko'payishi parodontoz kasalligiga olib keladi.

Og'iz bo'shlig'ida nomaxsus himoya omillari (so'lak, shilliq va shilliq osti qavat hujayralarining to'siqlik xossalari) ham mavjud. So'lak tarkibida kuchli bakteriostatik xususiyatga ega moddalar (lizotsim, fermentlar, S IgA va boshqalar) bo'ladi. Shunga qaramay, og'iz bo'shlig'ini toza saqlashning asosiy omili bu og'iz bo'shlig'i gigiyenasi hisoblanadi, ya'ni kuniga ovqatlangandan so'ng tishlarni tish pastasi bilan 2—3 marta yuvish va yiliga 1—2 marta toshlardan tozalatish kerak.


Download 421 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   56




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish