1-modul. Kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish. 1-Mavzu: Texnik asbob-uskunalar va diagnostika qilish jihozlari

Tezkor xotira. 
Kompyuterning asosiy ishchi xotirasi bo’lib, ishlashi jarayonida kerakli 
bo’lgan barcha ma’lumotlarni (qiymatlarni, dasturiy vositalarni, buyruQlarni va h.k. 
ma’lumotlarni) qattiq diskdan ko’chirib olib, vaqtincha saqlovchi qurilmadir. Yoki, 
boshqacha qilib aytganda, foydalanuvchi bilan ishlovchi xotiralash Qurilmasi bo’lib, monitor 
ekranida aks etgan barcha ma’lumotlarni saqlab boradi. Bundan tashqari, prosessor 
tomonidan qurilmalarga uzatilayotgan barcha ma’lumotlar ham aynan shu xotira orqali 
o’tadi. Tezkor xotiralash modullaridan tashkil topgan.
Tezkor xotiralash modullarining sig’imlari (256 Megobaytdan tortib to 2 Gigobaytgacha 
va undan yuqori), turlari hamda shu modullar o’rnatiladigan raz’yomlarining soni bilan 
farqlanadi. Energiyaga bog’liq qurilma bo’lgani uchun, kompyuter elektr tarmog’idan 
uzulgach, undagi ma’lumotlar o’chib ketadi.
Qattiq disk diskovodi. 
Kompyuterdagi barcha ma’lumotlarni uzoq vaqt saqlashga xizmat 
qiluvchi xotiralash qurilmasidir. Yoki, boshqacha qilib aytganda, kompyuterning 
ma’lumotlarni saqlovchi o’ziga xos «omboridir». Kompyuter ishga tushirilgach, 
kompyuterning yoki foydalanuvchining buyrug’iga muvofiq kerakli ma’lumotlar hamda 
dasturiy vositalar aynan shu qurilmadan olinib, ishchi (tezkor) xotiraga joylashtiriladi. 
Energiyaga bog’liq bo’lmagan qurilma bo’lgani uchun, kompyuter elektr tarmog’idan 
uzilganda ham undagi ma’lumotlar o’chib ketmaydi. 
Bunday qurilmalar ham, o’zlarining turlari, xotiralash sig’imlari (100 Gigobaytdan 400 
Gigobaytgacha va undan yuqori) hamda interfeyslari bilan farq qiladi.
Kompakt disk diskovodi (CD-ROM). 
Ko’pincha, lazer (optik) disk diskovodlari deb ham 
ataladi. 5,25 dyuymlik (diagonali 133 millimetr bo’lgan) optik disklardagi ma’lumotlarni 
o’qib kompyuter xotirasiga kiritishga hamda kompyuterdagi ma’lumotlarni shunday disklarga 
yozishga (CD-RW yoki CD-ReWrite diskovodlari) xizmat qiluvchi qurilmalardir. Asosiy 
sifatiy ko’rsatkichlaridan biri – ularning tezkorligidir. Zamonaviy diskovodlarining tezkorligi, 
ularning standart tezkorligiga nisbatan ya’ni, soniyasiga 150 kilobayt tezlikda ma’lumotlarni 
o’qiy olish yoki yoza olish imkoniyatiga nisbatan hisoblanadi.
Hozirda, tezkorligi 32x, 40x va 52x bo’lgan diskovodlar ishlab chiqilgan. Masalan, 
tezkorligi 52x (52 karrali) bo’lgan diskovodning unumdorligi soniyasiga 52 x 150 kilobayt 

7,6 Megobaytni tashkil qiladi.