Hemис тили фанидан ўҚув-услубий қЎлланма

Мaшқлар. Саволларга инкор сўзлар иштирокида жавоб ёзинг.

1. Fahren Sie nach Bonn? 2. Wohnen Sie in Dresden? 3. Sind Sie OttоWeber? 4. Heissen Sie Igor Malzew? 5. Sind Sie Student? 6. Ist er da? 7. Ist das Olga?

Таржима килинг.

1. Мен дўстимникига бормадим. 2. Студент тўғри жавоб бермади. 3. Менинг ота-онам қари эмас. 4. Жўрабек спорт билан шуғулланмайдн. 5. Биз кинога бормадик. 6. Умид бугун навбатчи эмас. 7. Мен студент эмасман. 8. Бу менннг сумкам эмас. 9. Бизнннг боғимиз йўқ. 10. Менинг вақтим йўқ.

Инфинитив. Инфинитиф феълнинг уч асосий (Infinitiv, Präteritum, Partizip 2) формасидан бири бўлган феълнинг ноаниқ формасидир. Инфинитив немис тилида икки хил кўринишга эга: Infinitiv1 Infinitiv2

Инфинитив I феъл ўзагига -е(n) ёки -еn қўшимчаларини қўшиш оркали ифодаланади. Масалан: aussteig-еп, sag-еп, geh-еп. wachs-еп

Гапда у англатаётган иш-ҳаракатнинг вақти тусланувчи феъл англатаётган иш-ҳаракат вақтига тўғри келади:

Ich hoffe, meinen Wunsch zu erfüllen.

Инфинитив I гапда zu билан ёки zu-сиз ишлатилиши мумкин. Инфинитив 1 қуйидаги ҳолларда zu-сиз ишлатилади:

Модал феъллар келганда: Ich kann schwimmen.

Ҳаракат феъллари gehen, kommen. fahren ва бошқа феъллар билан қўлланилганда: Gehst du schwimmen?

Ҳис-туйғуни ифодаловчи феъллар (hören, sehen, fühlen, spülen) билан қўлланилганда: Ich höre sie singen.

- haben, finden, legen, schicken феьллари билан қўлланилса:

Инфинитив II асосий феълнинг сифатдош (Partizip II) ҳамда haben ёки sein ёрдамчи феълнинг инфинитив 1 шалидан ясалади: gesagt hаben, gelaufen sein

Инфинитив 2 иш-ҳаракатни тусланувчи феъл англатаётган вақтдан олдин кечганлигини англатади:

Er behauptet mich gestern gesehen zu haben
Инфинитив группалар.(Die Infinitivgruppen)

Немис тилида um ... zu, ohne ... zu, (an) statt... zu инфинитив группалари қўлланиб гапда улар ҳол вазифасида келади.

1. Um ... zu + Infinitiv гапда мақсад ҳоли бўлиб келади ва ўзбек тилига “учун” кўмакчиси сифатида таржима қилинади.

Man muss viel arbeiten, um eine Diktatarbeit zu schreiben.

2) Ohne ... zu+ Infinitiv ўзбек тилига “сиз” деб, яъни равишдошнинг бўлишсиз формасида таржима қилинади

Er kann den Artikel übersetzen, ohne das Wörterbuch zu benutzen.

3) (an) statt... zu + Infinitiv ўзбек тилига «ўрнига» кўмакчисидек таржима қилинади. Мисол: Er blieb arbeiten, statt ins Theater zu gehen.

Машқлар. Гапларни таржима қилинг.

Мисол учун: Alle Studenten gehen in die Turnhalle, um sich zur Turnstunde nicht zu verspäten.

1. Er schaltet das Radio ein, um die Sportnachrichten zu hören.

2. Anstatt zu schreiben, las er.

3. Er ging an mir vorbei, ohne mich bemerkt zu haben.

4. Sie ging nach Hause, statt die Vorlesung zu besuchen.

5. Sie lernt Deutsch, um Dolmetscherin zu werden.

6. Um nach Deutschland zu fahren, brauchst du Geld.