Hayrat ul-Abror (I- qism) Alisher Navoiy

Hayrat ul-Abror (III- qism) 
Alisher Navoiy 
50 
http://ziyonet.uz/ 
qolmadi. Taqdirning unga koʻzi tegib, koʻr boʻlib qoldi. Suv qurigandan keyin bogʻ ham 
quridi; gul ham qolmadi: gul u yoqda tursin, uning yafrogʻi ham. Binoni suvash, 
tuzatishga ham kuch yoʻq; bu ishlarni bajaradigan odamlarning oʻzi ham qolmadi. Bogʻ 
va saroy - hammasi yer bilan yakson boʻldi, zulm, tama’ esa birga yuz boʻldi. Zamona 
zulmi mollarni olgandan keyin, shu yomon ojizlik, shunday bir ahvolga tushib qoldik. 
Shoh shu pardaning oʻzidagi oʻrish-arqoqdan ahvolni tushunib, joni oʻrtandi, boshidan 
tutun koʻtarildi. Gʻam qilichi bagʻrini chok-chok qilib, gʻussadan oʻlishiga sal qoldi. 
Mastlik gʻaflatidan uygʻonib, joni xumor oʻti bilan yona boshladi. Ayshu ishratdan, 
xursand-chilikdan koʻngli sovib, hamma qilayotganlari xato ekanini tushundi. Zolimlarni 
yoʻqotishni fikr qilib, adolat qilishni koʻnglidan oʻtkaza boshladi. Xudoning nomi bilan 
shu niyatni qilgan edi, shu paytda bir odam xushxabar keltirdi. U dedi: 
— Korizni teshib, obi hayotdek pok va sof suv chiqib ketdi. Uy egasi Tangriga shukr 
qilib, dedi: 
— Ayshga berilgan shoh zulmni qoʻyib, adolatni niyat qilgan edi, bundan darxol yaxshi 
xosiyatlar koʻrina boshladi. 
Shohga bu soʻz ham tanbex boʻldi; uzr aytish bilan uni boy qildi-da, u bilan xayrlashdi. 
Mamlakatga qaytib, adolat koʻrsatdi; gʻam bilan ezilgan xalqni shod qildi; gʻam bilan 
ezilgan xalq shod, bu xol mamlakatiga ham tez ta’sir etdi. 
Gʻoziy podshohimiz , bir nafas yoʻqki, mamlakat va xalq gʻamini yemasin. Shunday 
ekan, uning mamlakati obod boʻlsa, ne ajab! Xalqi ham shod ekan, bunga hayron 
boʻlmaslik kerak. To abad uning orzulari ushala borsin! Shu xol xasta Navoiyda ham yuz 
bersin. 
Soqiy, yoqimli qadahni olib kel, shohni baland ovoz bilan duo qilib, uni menga tut. Jonim 
qiynalyapti, birpas uni shod etay, tan uyini shu suv bilan obod etay! 
LX - Yigirmanchi Maqolat 
Maqsadning oʻtalgani haqida; agarchi bu latif soʻzlar majmuasi shunday bir toʻplamki, 
nozik ma’noli soʻzlardan iborat tuhfalar bilan toʻla va nozik ma’noli soʻzlar toʻplami 
shunday kemaki, foydali injular unda xilma-xildir; lekin tab’ daryosidan soxilga eng 
oldin kelgani narsalarning eng qimmatlilari boʻladi va zexn shabistonidan xam eng oldin 
jilva zuhur etgan kelinchaklar boʻladi, shunga koʻra bu toʻplamni saltanat bogʻchasining 
oldingi guli va xalifalik chamanining qad koʻtargan nozli sarvi boʻlmish sulton 
Badiuzzamon bahodir, hayoti davomli boʻlsin, oyogʻiga nisor qilindi hamda unga 
nikoxlab berildi, toki bu nasixatlar uning dilida oʻrnashib qolsin va bu javharlarni 
qulogʻiga ossin 
Olamda nimaiki mavjud boʻlsa, hammasining siri ichida, oʻrtasidadir. Qaerda ularning 
har birining mohiyati zohir boʻlsa, uning aslida unga xos xususiyatlar ham yashiringan 

---