Hasharotlarni anatomiyasi Hasharotlarni biologiyasi. Hasharotlarni ekologiyasi


Noto’liq rivojlanadigan (o’zgaradigan) hasharot turkumlari



Download 23,53 Kb.
bet5/7
Sana21.12.2022
Hajmi23,53 Kb.
#892491
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Hasharotlar anatomiyasi

Noto’liq rivojlanadigan (o’zgaradigan) hasharot turkumlari
To’g’ri qanotlilar (Orthoptera). Yirik yoki o’rtacha kattalikda bo’lib, og’iz tuzilishi jihatidan kemiruvchi hasharot hisoblanadilar. Oldingi qanotlari terisimon, to-mirlangan, plastinkaga o’xshagan cho’ziq, orqa qanotlari keng pardasimon bo’lib, tinch turganida oldingi qanotlari ostiga yelpig’ichsimon yig’iladi, orqa oyoqlari sakrashga moslashgan; qorin qismining oxirida o’siqlar mavjud; urg’ochilarining ko’pchiligi tuxum qo’ygichlidir. Chigirtkalar, temirchaklar, chirildoqlar va quyruqli buzoqboshlar shu turkum vakilla-ridir.
Yarim qattiq qanotlilar yoki qandalalar (Hemiptera). Bu turkumga mansub qandalalarning og’iz tuzilishi sanchib so’rishga moslashgan, shu bilan birga xartumchasi boshining old qismidan orqaroqda; burtchalari to’rt-besh bo’g’imli; qanotlari har xil: oldingilarining asosiy qismi terisi-mon, tepa qismi esa pardasimon, keyingilari pardalidir. Qanotlari orqasiga ko’ndalang joylashadi. Qandalalarning bir necha turi: dala, beda qandalasi va boshqalar g’o’zaga zarar yetkazadi. Lekin foydali entomofag hisobidagi kandalalar ham oz emas.
Teng qanotlilar yoki xartumlilar (Homoptera). Og’iz tuzilishi sanchib so’rishga moslashgan, bo’g’imli xartumchasi boshining orqa qismiga birikkan va ko’krak tomoniga torti-lib turadi; ularning bir xili ikki juft parda qanotga ega, hasharot tinch holatda turganida qanotlari bir-birining ustiga (tom yopganga o’xshash) taxlanadi. Qanotsizlari ham bo’ladi. O’simliklarga eng ko’p zarar yetkazadigan bu turkum to’rtta kenja turkumdan tashkil topgan: Bitlar (Aphidinea), aleyrodidlar, yoki oqqanotlar (Aleyrodinea), bargburgalari (listobloshki) – Psyllinea, koksidlar (qal-qondor va cherveslar) – Coccinea, hamda sikadalar (Cicadinea).
Pufakoyoqlilar yoki tripslar (Thysanoptera). Kattaligi 0,5-5,0 mm ga boradigan cho’ziq tanali mayda tez xarakatchan hasharotlardir. Ular ikki juft tor qanotli, yoki kanotsiz bo’lishlari mumkin; qanotlarining chekkalarida uzun kiprik-chalari bor. Panjalari bir bo’g’imli, tirnoqsiz, harakatchan so’rg’ichli. Og’iz qismlari o’simlik shirasini so’rishga mos-lashgan. Dunyoda 1500 tagacha turi ma’lum.

Download 23,53 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish