G. N. Najmiddinova O’. U. Qurbonova

                                               Pokiston ta'lim tizimi 
 
          Pokiston  jahon  mamlakatlari  ichida  o‘z  obro‘  -  e‘tibori  va  nufuziga  ega 
bo‘lgan  mustaqil  davlat  hisoblanadi.  Mamlakatda  XX  asrning  ikkinchi  yarmida 
zamonaviy  ta‘lim  tizimi  shakllandi.  Majburiy  umumiy  ta'lim  haqida  qonun  qabul 
qilindi.   
     Pokiston umumta‘lim maktab tizimi  quyidagicha  tuzilgan:   
-boshlang'ich maktab (1-5 sinflar); 
- to'liqsiz o'rta maktab (6-8 sinflar); 
- o'rta maktab (9-10 sinflar); 
- oliy  maktab (11-12  sinflar).   
Oliy  o'rta  maktabni,  shuningdek,  oraliq  kollejni  tugatganlar  oliy  o'quv  yurtlarida 
o‘qishni  davom  ettirishlari  mumkin.  Pokistonda    168  ming  maktab,  690  kollej,  23 
universitet  bor.  Barcha  turdagi  maktablarda  16.9  mln,  kollejlarda  610  ming, 
unitarda  76  ming  kishi  o'qiydi.  O'qituvchilar  soni  barcha  turdagi  maktablarda-
salkam  550  ming,  kollejlarda  –  56  ming,  universitetlarda  6  mingtani  tashkil  etadi. 
Maktab o'qituvchilari   maxsus maktablar,  institut  va kollejlarda  tayyorlanadi.   
 Pokistonning  yirik  universitetlari:  Karochidagi  Karochi  universiteti  (1951), 
Tibbiyot    fanlari  universiteti  (1983),  Lohurdagi  muhandislik  texnologiya 
universiteti  (1961).  Islomoboddagi  Qand-e  A'zam  universiteti  (1965),  Xalqaro 
islom universiteti  (1980), Lohurdagi Panjob universiteti  (1982).   

---

 
110 
 Mamlakatda  fanlar  rivojlanishini  rejalashtirish  hamda  fan  va  texnika  qo'mitasi 
ishini  nazorat  etish,  fan  yutuqlarini  joriy  qilish  bilan  fan  va  texnika  tadqiqotlari 
kengashi  shug'ullanadi.   
     Pokistonning  eng  yirik  ilmiy  muassasalariga  Pokiston  fan  taraqqiyoti 
assotsiatsiyasi,  Pokiston    fanlar  akademiyasi,  Atom  energiya  komissiyasi, 
Atmosferaning    yuqori  tamoyillari  va  kosmik  fazoni  tadqiq  etish  qo'mitasi, 
geofizik  ilmiy  tadqiqot  instituti,  paxtachilik  ilmiy  tadqiqot  instituti  va  boshqalar. 
Bundan  tashqari  tibbiyot,  iqtisodiyot,  xalqaro  munosabatlar,  adabiyot  va  til 
masalalarini  o'rganuvchi ixtisoslashgan  ilmiy  institut  va jamiyatlar  mavjud. 
        Pokistonning  yirik  kutubxonalari:  Qand-A'zam    universiteti  kutubxonasi, 
Karochi  universiteti  kutubxonasi,  Panjob  universiteti  kutubxonasi  Hamdard  fondi 
kutubxonasi,  Markaziy  kotibyat  kutubxonasi,  Pokiston    ilmiy    kutubxonasi 
(Islomobod).  Yirik  muzeylari:  Karochidagi  Pokiston  ilmiy  muzeyi,  Lohur  muzeyi, 
Peshovar  muzeyi, Lohur qal‘asi muzeyi,  Milliy  muzey va b.