Фанидан таянч конспект ғ. Б. Эрназаров

10-мавзу. Модернизация ишлаб чиқариш салоҳиятини ошириш ва маҳсулот сифатини яхшилаш омили.

1. 
   Ишлаб чиқаришда материаллар, электр ва энергия сарфини сарф-харажатларни камайтириш
   
2. 
   Ишлаб чиқариладиган маҳсулотларнинг турини кенгайтириш
   
3. 
   Сифатли ва экспортга йўналтирилган рақобатбардош маҳсулотлар ишлаб чиқариш
   

1. 
   Ишлаб чиқаришда материаллар, электр ва энергия сарфини сарф-харажатларни камайтириш
   

Ишлаб чиқариш жараёни - бу кишиларни ўзларининг истеъмоли учун зарур бўлган моддий ва маънавий неъматларни яратишга қаратилган мақсадга мувофиқ фаолиятидир. Моддий ва маънавий неъматлар яратиш, турли хизматлар кўрсатиш жараёни кишилар иқтисодий фаолиятининг асосий томонидир.
Бозор иқтисодиёти шароитида ишлаб чиқаришнинг асосий мақсади фойда олишга қаратилганлиги сабабли ҳар бир иқтисодий субъект кўпроқ фойда олишга интилади. Шунинг учун ҳам ишлаб чиқаришнинг самарадорлигини олинган фойданинг (Ф) ишлаб чиқаришга сарфланган ресурс харажатларига (ИХ) нисбати билан аниқланади, яъни:
.
Бу ерда: Р’ - фойда нормаси, ИХ – иқтисодий ресурс харажатлари.
Электр энергиянинг таннархи:

• 
  Хозирги кунда:
  

- шамол энергияси (7 евроцент/кВт соат)
- куёш энергиясининг (10-20 евроцент/кВт соат) нархи одатдаги электр энергиядан (3-5 евроцент/кВт час) анча юкори.

• 
  Тахлилий маълумотларга кура: - Европада 2018-2025 йилларида шамол ва куёш электр энергия нархлари одатдаги энергия нархлари билан тенглашади
  

Охирги йилларда Ўзбекистонда энергияни тежаш ва қайта тикланувчи энергия манбаларини қўллаш технологияларини ривожлантириш бўйича ҳукуматнинг инвестицион дастури амалга оширилиб, у шамол, қуёш, гидроэнергетика каби тикланадиган энергия манбалари ривожини ва қуёш-иссиқлик электростанцияларини жорий қилишни кўзда тутади. Мисол учун, 2016 йилда 100 МВт қувватга эга бўлган шамол энергетика қурилмаларининг паркини барпо этиш лойиҳасини амалга ошириш кўзда тутилмоқда. Ушбу лойиҳа йилига 68 млн. кубометр газни тежаш имконини беради. Шунингдек, жорий йилда Республикада қуёш панелларини ишлаб чиқариш йўлга қўйилади. Мамлакатда қуёш энергияси имкониятлари тахминан 50,9 млрд. т. нефть эквивалентини ташкил этади.

2.