Falsafa asoslari

285





buyuklik maqomini berishga intilish bo‘lsa, millatparvar- lik, boshqalarni kamsitmagan holda, o‘z millati ravnaqi uchun kurashish, bu yo‘lda, lozim bo‘lsa, o‘z hayotini ham fido qilish demakdir. U insonparvarlik bilan ham chambarchas bog'liq. Chunki o‘z millatini chin dildan sevmagan odam hech qachon boshqa millatlarni seva olmaydi.

Asl millatparvar — milliy o‘zligini anglab yetgan inson. U o‘z millati bilan faxrlanadi, o‘z millati bilan butun jahonning faxrlanishini istaydi. Millatparvarlik tamoyili asosida milliy g‘oya yotadi, u millatni sevish amaliyotining — millatparvarlikning ilmiy-nazariy asosi sifatida maydonga chiqadi. Milliy g‘oyaning zamonaviy, biz tanlagan ko‘rinishini, uning mafkuraviy jihatlari- ni 0‘zbekiston Respublikasining Birinchi Prezidenti Islom Kari- mov shunday ta’riflaydi: «Milliy mafkuramiz har qanday mil- latchilik va shunga o‘xshash unsurlardan, boshqa elat va xalqlarni mensimaslik, ularni kamsitish kayfiyati va qarashlaridan mutlaqo xoli bo‘lib, qo‘shni davlat va xalqlar, umuman, jahon hamjami- yatida, xalqaro maydonda o‘zimizga munosib hurmat va izzat qozonishda poydevor va rahnamo bolishi darkor».

Uning ikkinchi jihati esa mana bunday talqin etiladi: «Milliy g‘oya birinchi navbatda yosh avlodimizni vatanparvarlik, el-yurt- ga sadoqat yo'lida tarbiyalash, ularning qalbiga insonparvarlik va odamiylik fazilatlarini payvand qilishdek oliyjanob ishlarimizda madadkor bo‘lishi zarur».

Fidoyilik — boshqalar manfaati yo‘lida o‘z qonuniy manfaatla- rini, hatto hayotini qurbon qilishga tayyor turadi, jamiyat uchun umumiy bo‘lgan oliy maqsad va ideallarni deb o‘zidan kecha- * oladigan kishilar xatti-harakatlarini ifodalovchi ma’naviy tushun- cha fidoyilik tamoyilining mazmuni turli tarixiy davr va ijtimoiy jarayonlarda o‘ziga xos tarzda namoyon bo‘ladi: u ma’lum bir davr- larda ommaviylashishi yoki kamayishi mumkin. Vatanga, xalqiga bo‘lgan hurmat, muhabbat, ishonch tuyg'usi muayyan umumiy manfaatlar, maqsadlar asosida shakllanib, kishilar qalbidan chuqur o‘rin oladi hamda faoliyatiga ta’sir qilib, ularni mas’uliyatli vazi- falarni bajarishga safarbar etadi. Fidoyi o‘z taqdirini Vatan, millat taqdiri bilan bog'lagan barcha kishilarga xos fazilatdir.