Dunyo tillari tizimida o‘zbek tilining tutgan o‘rni hozirgi kunda yer yuzida o‘n milliarddan ko‘proq



Download 0,89 Mb.
bet92/249
Sana08.07.2021
Hajmi0,89 Mb.
#112874
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   249
Bog'liq
Ma‘ruzalar matni ona tili

Sifatning otlashishi –otlashish morfologiyaga doir atamadir. O’zbek tilida mustaqil so’z turkumlaridan sifat, son va son xarakteridagi olmoshlar, fe’lning sifatdosh shakli, ba’zan ravish, shuningdek, alohida so’z turkumlari, ya’ni undov, taqlid va modallar otlashish xususiyatiga ega.

Otlashish hodisasi asosan quyidagi ikki yo’l bilan sodir bo’ladi:

1.Sifat bog’lanib kelgan ot tushiriladi va tushib qolgan otning so’rog’i, sintaktik vazifasi, uning grammatik kategoriyalari sifatga o’tadi. M: Yaxshi odamlar ko’paysin –Yaxshilar ko’paysin.

2. Ba’zan sifat+ot shaklidagi bog’lanish o’rin almashtirishi natijasida sifat otlashadi. M: Yaxshi ot uloqda bilinadi –Otning yaxshisi uloqda bilinadi

Sifat otlashganda otning quyidagi xususiyatlarini qabul qiladi:


  1. otga xos egalik, kelishik, son kategoriyalarini qabul qiladi: bolalarning bilimdoni, yomonning qilig’i

  2. otga xos lug’aviy shakl qo’shimchalarining ayrimlarini qabul qiladi: marra mehnatsevarlarniki

Otning har qanday grammatik shaklini olgan so`z otlashgan bo`lavermaydi. Otlashish uchun so`z bog`langan ot tushirilishi ham lozim. Buni aniqlash uchun tushirilgan otni tiklab ko`rish kerak: Bilimli o`zadi – bilimli kishi o`zadi. Lekin Olmaning qizilini yeyman gapida ot tushirilmaganligi tufayli uni tiklab bo`lmaydi: Olmaning qizil olmasini yeyman kabi. Bunda siafat otlashmagan.


Download 0,89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   249




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish