Dunyo tillari tizimida o‘zbek tilining tutgan o‘rni hozirgi kunda yer yuzida o‘n milliarddan ko‘proq



Download 0,89 Mb.
bet73/249
Sana08.07.2021
Hajmi0,89 Mb.
#112874
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   249
Bog'liq
Ma‘ruzalar matni ona tili

I.Egalik shakllari – ismlarga qo’shilib, asos qismda ifodalangan narsa, belgi, xususiyat, harakat-holatlarni uch shaxsdan biriga qarashliligini bildirgan qo’shimchalardir


Shaxs

Birlik

Ko’plik

I shaxs

-m(-im)

-miz(-imiz)

II shaxs

-ng(-ing)

-ngiz(-ingiz)

IIIshaxs

-i(-si)

-lari


1) viloyat, shahar, tuman, korxona, muassasa nomlarida qo’llangan III shaxs egalik q-chasi (-i, -si) shaxsga qarashlilik ma’nosini emas, balki xoslik, umumdan ajratilganlik ma’nosini ifodalaydi. Shuning uchun bunday birikmalarda oldingi qism qaratqich kelishigida qo’llanmaydi. Bobur bog’i, O’zbekiston Milliy Universiteti, Farg’ona kanali, Toshkent shahri amma bularni Toshkentning shahri deb bo’lmaydi.

2) –i, -si egalik q-chasi bir qator so’zlarda qaratqich kelishigidagi so’zlar bilan bog’lanmaydi. Bunday so’zlarda ular yaxlitlanib qolgan. O’z vazifasini yo’qotgan: kechasi, kunduzi, kechalari, kunduzlari

3) Sifatdosh va harakat nomlari tarkibidagi egalik q-chalari harakat bajaruvchisining shaxsi va sonini bildiradi. Shuning uchun qaratqich kelishigini olgan shaxs bildiruvchi so’zning qo’llanishiga ko’pincha ehtiyoj bo’lmaydi. (Uning) kulishi menga yoqmadi. (Mening )gapirganimni hazm qilolmadi.

Download 0,89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   249




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish