Dunyo tillari tizimida o‘zbek tilining tutgan o‘rni hozirgi kunda yer yuzida o‘n milliarddan ko‘proq

I.Tilning vertikal (tik) harakatiga ko’ra (og’izning ochilish darajasiga ko’ra - litsey) 3 ga ajratiladi:

1) yuqori tor unli: i,u

2) o’rta keng unli: e, o’

3) quyi keng unli: a,o

Bunda yuqori, quyi, o’rta so’zi tilning og’iz bo’shlig’ining pastda yuqorisida va o’rtasida turishni ko’rsatsa, tor va keng so’zi til bilan tanglay oralig’ining tor kengligiga ishora qiladi
II. Labning ishtirokiga ko’ra ikkiga bo’linadi:

1)Lablanmagan unli: i.e.a

2) Lablangan unli: u,o’,o – bunday unli talaffuz qilinganda lab cho’chchayadi. (litsey darsligida o unlisi ikki guruhga ham kirmaydi. Unga “oraliqda” qoladi deb izoh beradi)

Ba’zan unli tilning gorizantal harakatiga ko’ra 2 ga ajratiladi:

1) til oldi: i, e, a

2) til orqa: u, o’,o