Conference proceedings

DAŞKƏSƏN-GƏDƏBƏY TƏDQİQAT ƏRAZİSİNİN MEŞƏ -BİTKİ 
ÖRTÜYÜNÜN ARXİV MƏLUMATI OLAN ATLAS VƏ KOSMİK 
TƏSVİRLƏR ƏSASINDA NDVİ İNDEKSİNİN MƏLUMATLARINA ƏSASƏN 
DİNAMİK VƏZİYYƏTİN TƏYİNİ 
Milli Aerokosmik Agentliyi, Ekologiya İnstitutu 
[e-mail] 
XÜLASƏ: 
Yerdən məsafədən zondlama şəkillərinin və arxiv materiallarının birgə istifadəsi meşə sahələrindəki 
dəyişikliklərin dinamikasını daha dərindən öyrənməyə imkan verir. Bu,bölgədəki vəziyyəti daha dəqiq şəkildə modelləşdirməyə imkan 
verir. Bu işdə peyklərdən alınan şəkillərlə yanaşı Azərbaycanın 2011- ci il ekoloji atlasından istifadə edilmişdir.[1]
 
Tədqiqat apardığımız ərazinin çay vadilərində də müxtəlif bitki qrupları inkişaf etmişdir. Bu bitkilər iki qrupa bölünür. 
1.
Su basar və çay sahili meşələr; 
2.
Çay vadisi çəmən bitkiləri. 
Subasar və çay sahili meşələr əsasən ərazi daxilində axan Kürəkçay, Gəncəçay, Qoşqarçayın axını boyunca yayılmışdır. 
Bundan başqa buradan axan kiçik çayların da vadilərində bəzi ağac növləri yayılmışdır. Subasarda və çay sahillərində yayılmış 
Əliyeva Gülsüm Elşən
C.e.n., dosent Məmmədəliyeva V. M., Sultanov S. Ə., Hüseynova F. Ə., 
Əmirova T. N., Mehdiyeva F. A. 

---

ağaclardan: söyüd, iydə, qoz, armud, alma, tut və bəzi meyvə ağaclarını göstərmək olar. Çay vadilərində isə çəmən bitkilərindən çim, 
vəhşi yonca, alma çiçəyi, cil və s. bu kimi bitkilər yayılmışdır.[2] 
Yuxarıda qeyd edilənləri nəzərə alaraq Daşkəsən-Gədəbəy tədqiqat ərazisinin meşə -bitki örtüyünün müəyyən edilməsi üçün 
arxiv məlumatı olan atlas və kosmik təsvirlər əsasında NDVİ indeksini hesablayaq. 
Nəticə 
Cədvəldən göründüyü kimi etalon sahələrdə: 
çöllərin dəyişmə dinamikası nda 1987-1998–ci illərdə 8698,1 ha azalma, 1998-2015–ci illərdə 1199,6 ha azalma, 
2015-2019–cu illərdə 728 ha artma; 
kolluqların yerində bərpa olunmuş bitki örtüyünün dəyişmə dinamikası nda 1987-1998–ci illərdə 17355,6 ha 
azalma, 1998-2015–ci illərdə 1033,3 ha artma, 2015-2019–cu illərdə 6021,9 ha artma; 
subalp və alp çəmənlərinin dəyişmə dinamikasında 1987-1998–ci llərdə 4177,1 ha azalma, 1998-2015–ci illərdə 
4086 ha artma, 2015-2019–cu illərdə 2686,4 ha artma; 
qarışıq tərkibli kolluqların dəyişmə dinamikasında 1987-1998–ci illərdə 10882 ha artma, 1998-2015–ci illərdə 
2657,6 ha azalma, 2015-2019–cu illərdə 1202,2 ha artma; 
dağ-vələs və fıstıq meşələrinin dəyişmə dinamikasında 1987-1998–ci illərdə 19347 ha artma, 1998-2015–ci 
illərdə 1262,3 ha azalma, 2015-2019–cu illərdə 10639,4 ha azalma müşahidə olunmuşdur.