Buxoro oziq-ovqat va engil sanoat texnologiyasi instituti

                               Foydalanish adabiyotlari 

 

          1.  M.F.Jabborova "Tikuvchilik texnologiyasi" T.; "O`qituvchi" 1999 

          2.  Pershin V.A. "Texnologiya shveynix izdeliy" M.; Legpromizdat 1994 

          3.  V.Ya.Izmest'eva "Proektirovanie shveynix perdpriyatiy"                                         

M.; Legpromizdat 1988g. 

 

          

Tikuvchilik sanoatida ishlab chiqarishni tashkil etishning        

takomillashtirilgan eng zamonaviy turi oqim usulidir. 

          Oqim usuli deganda ishlab chiqarishning uzluksiz va bir me`yorda davom 

ettirilishi, mehnat kurollarining beto`xtov ishlab turishi, mehnat predmetlarining bir 

ish o`rnidan ishlov berilgach ikkinchi ish o`rniga  beto`xtov uzatilib turishi, ish 

operatsiyalarining texnologik izchillikda        bajarilishi tushuniladi. 

          Texnologik jarayonini oqim usulida tashkil qilish bir qator  afzalliklarga ega: 

jihozlarning beto`xtov ishlab turishi, mehnat predmetlarining bir ish o`rnidan 

ikkinchi ish o`rniga beto`xtov  o`tishi vа xodimlarning beto`xtov ishlashi 

ta`minlanadi, ixtisoslashtirilgan jihozlarni qo`llash va ulardan foydalanish 

koeffitsientlarini oshirish, ishlab chiqarishni mexanizatsiyalashtirish va        

avtomatlashtirish uchun shart-sharoitlar yaratiladi, ma`lum ish operatsiyalarini 

bajaruvchi xodimlarning bevosita, bir biriga bog`liqligi ortadi, ish vaqtida 

o`zboshimchalik bilan tanaffus qilish va ishga kech qolish xollariga yo`l  

kuyilmaydi, mehnat intizomi mustaxkamlanadi va ishlab chiqarish madaniyati 

oshadi, mehnat  

unumdorligi o`sadi  va mahsulot sifati oshadi, ishlab chiqarish tsikli qisqaradi, ishlab 

chiqarishniнг  

---

uzluksiz davom etishi asosiy fondlardan yaxshiroq foydalanish, aylanma 

mablaglariga bo`lgan extiyojni  

va ishlab chiqarish harajatlarini kamaytirish imkonini beradi 

          Oqimda birin-ketin tikiladigan buyumlarning tushirilishi (tayyor bo`lishi) 

orasidagi o`rtacha vaqt 

oqimning takti

 hisoblanadi. Har taktda buyum bir ish 

o`rnidan ikkinchi ish o`rniga uzatiladi, va har taktda tayyor bo`lgan buyum oqimdan  

chiqadi. 

          

Oqim takti

 deganda, bitta tashkiliy operatsiyani, yoki bitta buyumni ishlab 

chiqarish uchun ketgan ( sarflangan ) o`rtacha vaqt tushuniladi. 

          Takt to`g`ri chiziqli konveyer oqimlarda muhim ko`rsatkich hisoblanadi 

Oqimning ish unumi, transportyor tasmasi harakatining tezligi takt soniga qarab 

belgilanadi. Ishchilarning oqimda belgilangan taktda rioya qilishlari oqimning bir 

maromda ishlashini ta`minlaydi. Takt jarayondagi tashkiliy operatsiyalarni 

sinxronlashtiruvchi miqdor bo`lib hisoblanadi. 

          Agar oqimning quvvati tikiladigan buyum soni bilan ifodalanadigan bo`lsa, 

oqimning takti quyidagi formuladan aniqlanadi: