Бўлиш мумкин э уўК

Р
ен
д
иГ
ей
ж

---

Р
е
н
д
и
Г
е
й
ж
бошқалар бу принципларга риоя қилишмайди. Улар 
сизнинг ҳовли ва уйингизни давлат номи билан олиб, 
қиморхона ёки савдо маркази қуриш учун қандайдир 
иш биларм онга бериш ади. Д аром адларингизнинг 
маълум фоизини солиқ сифатида чегириб қолишади. 
Ҳукумат аппаратида ўтирган барча мутасаддилар бу 
иш жамиятнинг равнақи учун, деб жар соладилар. 
Аслида эса улар шахсий мулк ҳуқуқини бузиб, яна 
меҳнатингиз самараси бўлган даромадингиздан чегириб 
қолишади. Бу эса инсон ҳуқуқларининг бузилиши ва 
фаровонликдан узоқлашишга олиб келади.
Демократ ёки республикачи бўлиш ўзингизга 
ҳавола. Лекин иккала партиянинг олдига қўйган 
мақсадлари фаровонликка зид. Ҳозирда фақат биттагина 
партия ф аровонликка бош ловчи реж ага эга. Бу 
либертарион партияси, бу партия философияси жуда 
содда ва шу билан бирга жуда теран: одамлар бошқалар 
ҳуқуқларини бузмаган ҳолда истаган ишларини қила 
олсин.
Шлемсиз мотоцикл ҳайдамоқчимисиз, марҳамат, 
хавфсизлик камарини тақмасдан машина ҳайдайсизми 
- марҳамат, лекин чекиб, алкоголь ичиб ёки героин 
қабул қилиб машина ҳайдасангиз, ўғирлик қилсангиз -
бу жиноят. Шу маънода дўстим Боб Берг айтади: 
«Наркотик қабул қилувчи, алкоголь ичувчининг ўғирлик 
қилишига асосий сабаб наркотикларга қарши бесамар 
кураш иш дир. Бу н ар к о ти кл ар н архини кескин 
оширишга, наркотик сотувчи махфий бозорларнинг 
кўпайишига ва коррупцияга олиб келади. 1920 йилларда 
алкоголь маҳсулотларини сотиш тақиқланиб «ичмаслик 
қонуни» қабул қилинганида, бунга гувоҳ бўлганмиз.
Безорилик, ўғрилик, ёшлар муаммолари алкоголь ва 
наркотик қабул қилиш натижаси, деб ўйлайдиганлар
120

---

кўп. Аслида эса бу муаммоларнинг асосий сабаби 
алкоголь ва наркотик қабул қилишни тақиқлашдир.
Умуман олганда, либертариан партияси ҳукумат ўз 
фаолиятини уч йўналишда олиб бориши керак, деб 
ҳисоблайди.
1. Давлатни ҳимоялаш учун армия ташкил қилиш 
ва бошқариш.
2. Инсон ҳуқуқларини ҳимоялаш учун полиция 
ташкил этиш ва уни бошқариш.
3. Низоларни ҳал қилиш учун суд тизимини жорий 
этиш.
М ана ш ундай. Бу дегани м актаб, касалхона, 
тем и р й ў л ва бош қа б ар ч а х и зм а тл ар н и эрки н 
тадбиркорлик тизимига юклаш кўзда тутилади. Эркин 
тадбиркорликнинг бу модели (агар сиз фаровонликка 
эришиш фалсафасига риоя қилиб яшаётган бўлсангиз) 
ҳукуматни қўллаб-қўлтиқлашнинг ягона имконияти, 
маълумки, давлат томонидан бериладиган кўплаб 
имтиёзлар, бепул дори-дармон, талаба стипендиялари, 
давлат мактаблари кабилар бош қа одамлар ҳақ- 
ҳуқуқларини бузиш ҳисобига амалга оширилади. Буни 
жамиятнинг актив аъзоларидан пассив аъзоларининг 
тирик қолиши учун йиғиладиган «Робин Гуд» солиғига 
таққослаш мумкин.
М ен га 
қ о л ган д а, 
к ей и н ги
с а й л о в л а р д а
либертарианлар номзодини қўллаб овоз берардим, чунки 
уларнинг сиёсий фалсафаси, менинг фаровонликка 
эришиш принципларимга мос келади.
Тўхтанг, бу номзоднинг рейтинги паст, у барибир 
ю та о л м ай д и , д ей д и ки м ди р. Х удди шу ерда 
п ри н ц и п лар кучга киради; ўз п ри н ц и п лари м га 
ишонсам, уларга асосланиб яшашим зарур, акс ҳолда 
ахлоқий нормаларга риоя қилолмай, кимнингдир
121