Бир компонентли системаларда кузатиладиган физик-кимёвий жараёнларнинг термодинамикаси

Қайтар жараёнлар учун

• Қайтар жараёнлар учун
• dG=-SdT+Vdp ва
• dGp,T=(idni)p,T
• тенгламалардан 1 моль тоза модданинг (ni=1да, dGi=di) 1– ва 2-фазалари учун Гиббс энергияси ўрнига кимёвий потенциални ёзишимиз мумкин:

• Мувозанат ҳолатда фазалар орасида d(1)= d(2) шарт бажарилади ва тенгламаларнинг ўнг томонлари ҳам ўзаро тенг бўлади. Маълум ўзгартиришлардан сўнг мувозанатдаги фазалар учун қуйидагини оламиз:

Қайтар изотермик жараёнлар учун термодинамиканинг 2–қонунидан S=Hф.ўтиш/Т, бу ерда Hф.ўтиш –фазавий ўтиш иссиқлиги, Т –фазавий ўтиш температураси. S нинг қийматини (V.9) га қўйсак

• Қайтар изотермик жараёнлар учун термодинамиканинг 2–қонунидан S=Hф.ўтиш/Т, бу ерда Hф.ўтиш –фазавий ўтиш иссиқлиги, Т –фазавий ўтиш температураси. S нинг қийматини (V.9) га қўйсак

• Бу тенглама Клапейрон тенгламаси дейилади ва фазалар орасидаги мувозанатни ифодаловчи тенгламанинг аниқ кўринишини ифодалайди. Суюқликнинг моляр ҳажми буғникидан жуда кичик эканлигини (V суюқ<< V буғ) ҳисобга олиб, тенгламадаги
• ўрнига деб олсак ва ўрнига идеал газ ҳолат тенгламасидаги RT/p ни қўйсак қуйидагиларни келтириб чиқарамиз:

• Ушбу тенглама Клапейрон тенгламасининг тақрибий кўриниши бўлиб, Клапейрон – Клаузиус тенгламаси дейилади.

Буғланиш иссиқлигининг Т га боғлиқлиги маълум бўлса, (V.12) ни интеграллаш мумкин (бунда Нбуғл. ни const деб оламиз):

• Буғланиш иссиқлигининг Т га боғлиқлиги маълум бўлса, (V.12) ни интеграллаш мумкин (бунда Нбуғл. ни const деб оламиз):
• Тенгламанинг ўнг томонидаги интеграл остидаги ифода
• га тенг бўлгани учун:

Тенгламадаги натурал логарифмни ўнли логарифм кўринишига ўтказсак:

• Тенгламадаги натурал логарифмни ўнли логарифм кўринишига ўтказсак:
• Бу ерда С ва С` интеграллаш доимийси.
• Ушбу тенгламани қуйидаги кўринишда ёзсак бўлади:
• бу ерда ва В=С`.