Barcha dasturlash tillari kabi Python dasturlash tili ham rivojlanib, zamonga va talabga qarab ishlab chiqaruvchilar tomonidan o’zgarishlar kiritib borilmoqda

Qiymat parametrli funksiyalar
Funksiya argumentida o’zgaruvchi va uning qiymati ham standart parametrlar sifatida ko’rsatilishi mumkin. Bunda argumentdan so’ng “q” belgisi, so’ngra uning qiymati ziladi. Funksiya chaqirilganda qiymat ko’rsatilmasa, funksiya argumentidagi qiymat qabul qilinadi. Agar qiymat ko’rsatilsa, shu qiymat o’zgaruvchi qiymati shaklida qabul qilinadi.
def funksiya2(sh = 'Andijon'):
print("Men " + sh + 'da yashayman')

funksiya2()

funksiya2('Toshkent')
funksiya2('Guliston')
funksiya2('Namangan')

Natija:

Men Andijonda yashayman
Men Toshkentda yashayman
Men Gulistonda yashayman
Men Namanganda yashayman

Yuqoridagi dasturda dastur kodi kiritilganidan so’ng, funksiya2() argumenti ko’rsatilmagan funksiya nomi yozilgan. Ushbu nom orqali funksiyaga murojaat qilinadi. Funksiya argumentida sh o’zgaruvchiga 'Andijon' qiymati berilganligi uchun, Men Andijonda yashayman matnini oynaga chiqaradi.

Ikkinchi bor funksiya2('Toshkent') orqali funksiyaga murojaat qilinganda, funksiya argumentidagi Andijon qiymati o’rniga funksiyani ishga tushirayoigan, murojaat qilayotgan funksiya nomidagi qiymat bilan almashtiriladi.
Uchinchi va to’rtinchi bor funksiyaga murojaat bo’lganda ham mos ravishda yuqoridagi amallar bajarildadi.
Funksiya qiymatini qaytarish, return operatori
Funksiya qiymatini qaytarish return operatori yordamida amalga oshiriladi. Bu holda return operatorida ko’rsatilgan ifoda funksiya argumentida ko’rsatilgan ifodaga qaytariladi.
def funksiya3(x):
return 6 * x
print(funksiya3(4))
print(funksiya3(-4))
print(funksiya3(6))

Natija:

24
-24
36


Lyambda-funksiya
Lyambda-funksiya hajm jihatidan katta bo’lmagan funksiya bo’lib, unda ihtiyoriy sondagi argumentlar qabul qilinishi va faqat bitta ifodadan iborat bo’lishi mumkin. Lyambda-funksiyaning umumiy ko’rinishi quyidagicha: lambda argumentlar : ifoda
Misol sifatida trapetsiyaning yuzini hisoblovchi lyambda funksiyani tuzib chiqaylik:
x = lambda a, b, h: (a + b)/2*h
print(x(6, 4, 3))
Natija:
15.0

Lyambda-funksiyadan foydalanishning qulay tomonlari bo’lib, uni biror funksiya ichida anonim funksiya sifatida faydalanish mumkin. Masalan, biror bir argumentli funksiya e’lon qilingan bo’lsin va shu argumentni foydalanuvchi tomonidan ko’rsatilgan a soniga ko’paytirish talab qilinsin.

def funksiya4 (n):
return lambda a: a * n

Shu yaratilgan funksiya yordamida ko’rsatilgan sonni 2 ga ko’paytirish dasturi bilan tanishib chiqaylik:

def funksiya4 (n):
return lambda a: a * n

ikkilangan = funksiya4 (2)

print(ikkilangan (23))

Natija:

46