Baholash ishi va investitsiyalar” kafedrasi “loyihaviy moliyalashtirish” fanidan ma’ruza matni



Download 6,3 Mb.
bet48/71
Sana11.12.2022
Hajmi6,3 Mb.
#883577
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   71
Bog'liq
Loyihaviy moliyalashtirish Ma\'ruza matni 2022-23

4-rasm. Moliyaviy risk turlari10


Risklarning kengaytirilgan tasnifi

RISKLARNING

tasnifiy belgilari

turlari

tavsifi

Paydo bo‘lish xususiyati gako‘ra

Sub’ektiv

Malaka, ish tajribasi va bilimning etishmasligi, bozor qoidalariga rioya etmasligi, bitim mazmun-mohiyatini to‘liq tushunib etmasligi va boshq.

Ob’ektiv

Ma’lumotlarning etishmasligi: bozor konyu’yunkturasining, qonunchilik, kreditlash shart-sharoilari, soliqqa tortish, investitsiyalash va boshqalarning kutilmagan holda o‘zgarishi

Qarorni qabulqilish bosqichiga bog‘liq holda

Qarorlar qabul qilish bosqichida

Ma’lumotlarni etishmasligi natijasida risk darajasini aniqlashga imkon beruvchi usullarni qo‘llashdagi xatoliklar

Qarorlarni tatbiq etish bosiqichda

To‘g‘ri qarorlar qabul qilishdagi xatoliklar

Ko‘lami bo‘yicha

Lokal (mikroiqtiodiy)

Alohida firmalar riski

Tarmoqlar

Tarmoq xususiyati bilan bog‘liq bo‘lgan risklar

Hududiy

Mamlakat iqtisodiy tumanlari darajasidagi tabdirkorlikni qamrab olishi

Milliy (makroiqtisodiy)

Makroiqtisodiyot darajasida (qonunchilik, kreditlash, soliqqa tortishdagi kutilmagan o‘zgarishlar ko‘rinishida)

Xalqaro (global)

Jahon bozori konyu’nkturasining o‘zgarishi bilan bog‘liq bo‘lgan risklar

Paydo bo‘lish sohasiga ko‘ra

Tashqi

Makroiqtisodiy ishlab chiqarishdagi iqtisodiy-siyosiy kutilmagan o‘zgarishlar natijasida paydo bo‘ladigan risklar, masalan valyuta riski.

Ichki

Korxona ixtisoslashui bilan bog‘liq risklar: ishlab chiqarish, moliyaviy, sug‘urta.

Sug‘urtalash imkoniyatlariga qarab

Sug‘urtalanidan

Vaziyatlarning vujudga kelish ehtimolligini sug‘urtalash

Sug‘urtalanmaydigan

Fors-major risklar va moliyaviy risklarning shunday guruhlari mavjudki, ularni sug‘urta kompaniyalari sug‘urtalashdan bosh tortadi. Ammo aynan sug‘urtalanmaydigan risklar korxona qo‘shimcha daromadining potensial manbalari bo‘lib hisoblanadi.

Tadbirkorlik faoliyati turlari bo‘yicha

Moliyaviy

Fond bozoridagi risklar: likvidlik, axborot, valyuta va boshq.; bank risklari – kredit, foiz, portfel; inflyasiya, bank mijozlarining xususiyatiga bog‘liq bo‘lgan lizing va faktoring risklari

YUridik

Qonunchilik hujjatlari sifatining pastligi va qonunchilikdagi kutilmagan o‘zgarishlar

Ishlab chiqarish

Ishlab chiqarish fondlarining ishdan chiqishi, ishlab chiqarishdagi uzilishlar, aylanma mablag‘larning yo‘qotilishi, xom ashyo va uskunalarni o‘z muddatida etkazib berilmasligi

Tijorat

Bozor konyu’nkturasidagi kutilmagan o‘zgarishlar va tijorat faoliyati bilan bog‘liq boshqa shart-sharoitlar

Investitsion

Investitsion muhitda, innovatsiya faoliyatida kutilmagan holatlar va noaniqliklar

Sug‘urta

Sug‘urt fondini shakllantirish va boshq.

Innovatsion

Innovatsion sohada noaniqlik sababli yuzaga keluvchi holatlar (innovatsion g‘oyaning yaratilishidan boshlab to uni hayotga tatbiq etishgacha bo‘lgan jarayon)

Diversifiksiyalash imkoniyatlari bo‘yicha

Tizimli

Tadbirkorlik faoliyatining u yoki bu ko‘rinishlariga xos bo‘lgan

O‘ziga xos xususiyatga ega bo‘lgan

Aniq sharoitda tadbirkorlik faoliyatidan daromad olish bilan bog‘liq bo‘lgan

Kutilishi mumkin bo‘lgan oqibatlar

Foyda

Riskka borgani uchun olinadigan mukofot

Zararlar

Zararlar faqat nomaqbul vaziyatlardagina yo‘l qo‘yilgan xatolar va kamchiliklar oqibatida kelib chiqadi

Yo‘qotishlar

Yo‘qotishlar, odatda, oldindan rejalashtirilmaydi, lekin ro‘y berishi mumkinligi ko‘zda tutilishi mumkin.

Bankrot bo‘lishi

Korxona barcha mulkining yo‘qotilishi va faoliyatini to‘xtatishi

Kelib chiqishi mumkin bo‘lgan natijasiga bog‘liq holda

Sof risklar

Salbiy natija olish imkonini anglatadi. Unga ekologik, siyosiy, tabiiy, transport va tijorat risklari (mulkiy, ishlab chiqarish, savdo risklari) tegishlidir

Spekulyativ risk

Ijobiy natijalar bilan birga salbiy natijalarni olish imkoniyatida namoyon bo‘ladi, ular moliyaviy risklardan iborat

Ta’sir vaqtiga ko‘ra

Retrospektiv

Kichik biznes korxonalarining o‘tgan davrdagi turli risklarga bog‘liqligini ifodalaydi va joriy hamda istiqboldagi risklarni baholashga yordam beradi

Joriy

Kichik biznes korxonalarining amaldagi faoliyati barqarorligiga ta’sir etuvchi risklar

Istiqboldagi

Kelajakda kichik biznes korxonasi duch kelishi mumkin bo‘lgan risk

Ta’sir etish vaqt uzoqligi bilan belgilanishi bo‘yicha



Uzoq muddatli

Bu risk turi asosan korxona kengaytirilish, rivojlanish va takomillashtirish uchun amalga oshiriladigan tadbirlar bilan bog‘liq bo‘ladi. Uning natijalari istiqbolda namoyon bo‘ladi.

Qissqa muddatli

U ko‘pincha tarmoqli bo‘lib, kundalik hayotda qabul qilinayotgan qarorlar bilan bog‘liq bo‘ladi. Uning natijalari qisqa vaqt ichida namoyon bo‘ladi.

Investitsiya risklarini turli belgilar bo‘yicha tasniflash mumkin.



Download 6,3 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   71




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish