Atamalar izohi: Industrial sivilizatsiya

Tashqi siyosat. Shoh tashqi siyosati SSSR bilan G‘arb davlatlari o‘rtasidagi ziddiyatlarni hisobga olib, ustalik bilan o‘z manfaatlarini saqlab qolishga qaratildi.
1923-yil 29-oktabrda Turkiya Respublika deb e’lon qilindi.
1922-yil oktabrga kelib M. Kamol qo‘shinlari butun Turkiya hududini ozod qildi.
Eronda 1927 – 1934-yillardagi islohotlar davrida bepul majburiy boshlang‘ich ta’lim hamda pullik o‘rta va oliy ta’lim to‘g‘risida qonunlar qabul qilindi.
SSSR Ikkinchi jahon urushiga qo‘shilgandan so‘ng 1941-yil avgustda sovet va ingliz qo‘shinlari Eronga kiritildi. Taxtga kelgan Muhammad Rizo Pahlaviy 1942-yili SSSR va Buyuk Britaniya bilan shartnoma imzoladi. Butun mamlakat hududi urush davrida sovetlar va inglizlar ixtiyoriga o‘tdi.
Atamalar izohi:
Anneksiya – bir davlat hududining yoki bir qismining boshqa davlatga zo‘rlik bilan qo‘shib olinishi. Modernizatsiya – ishlab chiqarish, texnika, texnologik jarayon kabilarni zamonaviy talablarga moslash, yangilash jarayoni.
Infratuzilma – jamiyat yoki uning biron-bir sohasi faoliyatini ta’minlovchi muassasa, boshqaruv tizimi, aloqa vositalari va shu kabilar majmuyi.
Polk – harbiy qism.
Chodra – bir qator musulmon mamlakatlarida ayollar yopinib yuradigan diniy libos.
Sektor – iqtisodiyotning umumiy tavsifi, maqsadlari va vazifalari bir-biriga yaqin sohalardan iborat bo‘lgan yirik qismi.
Litsenziya – ma’lum muddatga belgilangan faoliyat turi bilan shug‘ullanish uchun beriladigan huquqni tasdiqlovchi rasmiy hujjat.
Mustahkamlash uchun savol va topshiriqlar!
1. Birinchi jahon urushining yakuni Turkiya uchun qanday oqibatlarga olib keldi?
2. Mustafo Kamolning hokimiyatga kelishi Turkiyaning tarixiy taqdirida qanday rol o‘ynadi?
3. Mustafo Kamol Otaturk islohotlarining asosiy maqsadi nimadan iborat edi? Otaturk tashqi siyosatda qanday asosiy maqsadlarni ko‘zlab harakat qildi?
4. Shoh Rizo Pahlaviy islohotlari Eronni zamonaviy davlatga aylantirishda qanday rol o‘ynadi?
5. Eronning tashqi siyosatida SSSR bilan munosabatlar qanday o‘rin egallaydi?
6. Turkiya va Eronda amalga oshirilgan islohotlar haqida gapirib bering.