Amaliy mashg‘ulot №2 qadimgi mesopotamiya geografik o`rni va tabiiy sharoiti

Davrlashtirish 

 

Mesopotamiya  hududida  er.  avv.  IV  ming  yillikdan  III  ming  yillikgacha 

ibtidoiy  jamoa  tuzumining  yemirilish  jarayoni  bordi.  Shumerlarning  er.  avv.  IV 

ming  yillikni  boshlarida  Janubiy  Mesopotamiyaga  kelishi  bilan  Uruk  madaniyati 

boshlandi. 

 

Er.  avv.  III  ming  yillikdan  boshlab  mamlakatning  janubiy  qismida 

shumerlarning  kichik  shahar-davlatlari  paydo  bo`ldi.  Er.  avv.  III  ming  yillik  ilk 

sulola  davri  deb  ataladi.  Bu  davrda  ilk  shahar-davlatlar  paydo  bo`ldi.  Ayniqsa, 

janubda  shumerlarning  Eredu,  Ur,  Lagash,  Larsa,  Uruk,  Umma,  Shuruppak,  Isin, 

Nippur  va  Kish  kabi  shahar-davlatlar  paydo  bo`ldi.  Er.  avv.  III  ming  yillikning 

oxiri kuchli  mutloq  monarxiyalar tashkil topish davri  hisoblanadi. Er. avv. XXIII-

XXI asrlar siyosiy markaz Mesopotamiyaning markaziga ko`chib, bu yerda Akkad 

davlati tashkil topadi va uning tarkibiga Shumer janubi va Shimoliy Mesopotamiya 

kiradi.  Kutiylar  hujumi  sababli,  Akkad  podsholigi  yemirilib,  yetakchilik  Shumer-

Akkad podsholigi qo`liga o`tadi.  

Er.  avv.  II  ming  yillikning  boshlarida  Ikki  daryo  oralig`ida  Bobil  podsholigi 

yuksalib, Bobil boshchiligida butun mamlakat birlashtiriladi. Uning tarixi quyidagi 

davrlarga bo`linadi:  

1. Qadimgi Bobil yoki amoriy davri (er. avv. XIX-XVI  asrlar); 

2. O`rta Bobil yoki kassit davri (er. avv.XV-XII asrlar); 

3. Bobilning siyosiy tushkunlik davri (er. avv.XII-VII asrlar); 

4.  Yangi  Bobilning  qisqa  qayta  uyg`onish  davri  (er.  avv.  VII-VI  asrlar  )  va 

Eron tomonidan  malakatning bosib olinishi.