ҲАҚИ Қий тиббиёт (Йўқотилган шифо изидан) gerçek tip

картошкага чаён (скорипон) гени қўшилмоқда. Баъзи ўсимлик-
ларга эса инсоннинг иммунитет тизими ишлаши учун жавобгар
инсон гени тиқиштирилмоқда.
Трансгенларда озуқа сифатида тасаввур қилиб бўлмайдиган орга-
низмларнинг генлари қўлланилаётганига қарамасдан генетикаси
ўзгартирилган маҳсулотлар вақт ўтиши билан қандай оқибатларга
олиб келишини аниқлайдиган ҳеч қандай узоқ муддатли тест (текши-
рув) ўтказилмаган.
Чаён, балиқ, чўчқа ёки инсон генини ўз ичига олган помидор ёки
картошка бизнинг генларимизга қандай таъсир кўрсатади? Масалан,
невараларимиз думли ёки сузгичли (сузиш қанотли) бўладими? 
Трансфер қилинган бу генларнинг (трансгенларнинг) янги муҳит-
да бошқа, қўшни генларга қандай таъсир қилиши, чидамлилик дара-
жалари, жойида мустаҳкам қолиш-қолмасликлари ёки янги жойлари-
ни ташлаб, бошқа ерга кўчиш-кўчмасликлари аниқланмаган. 
Бу генлар бир ўсимликдан бошқа ўсимликка ёки ўғитдан тупроқ
бактерияларига, ундан кейин сон-саноқсиз турли организмларга ўта
оладими? 
Масалан, бу генлар истеъмол қилинган мева орқали ичак бакте-
риясига, улар орқали қон ҳужайраларига, қон ҳужайралари орқали
аъзоларга ёки ҳомиладор аёлнинг ҳомиласига кўчиб ўтиш эҳтимоли
қандай?
Генларни трансфер қилишда агробактерияларнинг ДНК ҳалқаси,
яъни плазмитлар қўлланилади. Плазмитлар ўзларини нусхалаш
(копиялаш) хусусияттига эгадирлар ва организмга киргач, йўқ бўлиб
кетмайдилар. Ичак бактериялари ва қонга (лейкоцитларга) аралашиб,
бутун организмга тарқаладилар. 
452

---

Бир гуруҳ тадқиқотчилар трансгенларнинг сичқонлар аъзоларида-
ги жойлашишини ўрганганлар ва даҳшатли манзарага дуч келганлар:
трансгенлар мия, тери, жигар, талоқ, буйрак, жинсий аъолар ва бошқа
барча аъзоларда, ҳатто сичқон қорнидаги хомилада ҳам жойлашиб,
тезлик билан кўпай бошлаганлар.
Шуни хулоса қилишимз мумкин-ки, GMO онкологик касаллик-
ларга, бепуштликка, аллергияга, янги туғилган чақалоқларда жиддий
касалликларга, олдин учрамаган мажруҳликларга ва ўлимларга
сабабчи бўлиши мумкин. 
Бир неча илмий тадқиқотлар натижасида GMOнинг иммунитет
тизимини бузиши, метамболизмда муаммолар чиқариши ва аллергик
таъсирларни вужудга келтириши аниқланган. 
Бундан ташқари, ўсимликларга ташқи генларнинг интеграция
қилиниши (киритилиши) натижасида ўсимлик геномасининг
барқарорлиги камайиши ҳам тасдиқланган.
2005 йилда телевизион каналларнинг бирида Адана (Туркия)да
етиштирилган GM мандарин дарахти кўрсатилди: дарахтнинг битта
шодасида ҳам мандарин, ҳам аччиқ қизил қалампир меваси униб
чиққанди. GM дарахтининг эгаси бу ҳолатни: “Аллоҳнинг мўжиза-
си”, деб айтаётганди. 
Ҳолбуки, бу воқеанинг мўжизага ҳеч қандай алоқаси йўқ. Бу воқеа
мандарин ёғочига қизил қалампир генинг нақлия (трансфер) қилин-
ганлигини кўрсатганди холос. 
Бу ерда қўрқинчли нарса шунда-ки, собит бўлмаган бу геннинг
мандарин дарахтидан бошланган “саёҳати” қаерда тамом бўлaди?