Agarbiz o’zbekistonimizni dunyoga tarannum etmoqchi, uning qadimiy tarixi va yorug; kelajagini ulug’lamoqchi, uni avlodlar xotirasida boqiy saqlamoqchi bo’lsak, avalombor buyuk yozuvchilarni, buyuk shoirlarni



Download 5,66 Mb.
Pdf ko'rish
bet272/427
Sana22.02.2022
Hajmi5,66 Mb.
#82351
1   ...   268   269   270   271   272   273   274   275   ...   427
Bog'liq
form 312-27294

7-bob. Safar odobi 
1-fasl – safar uch qismdir, biri farz, ikkinchisi fazilat, uchinchisi muboh. 
2-fasl – safarning foydalari bayonida 
3-fasl – ahli safarning odobi bayonida-ki, unda yigirma to’qiz adab bordur 
4-fasl – begona-musofirlarning muqimga va muqimning begona-musofirga qiladigan odobi bayonida-ki, barchasi o’n 
bir adabdur. 
Ushbu asarning bob va fasllarga e’tibor qaratadigan bo’lsak, insonning umri davomida amal qilishi lozim 
bo’lgan, zarur ahamiyat kasb etuvchi xulq-odob qoidalari xususida, kishilar, shu jumladan yoshlarga muayyan darajada 
ma’lumotlar berishga xizmat qiladigan asardir. 
Ma’lumki, boshlang’ich sinflarda “Odobnoma” fani, shuningdek, tarbiyaviy soatlarda insonlarning yurish-
turishi, odob-axloqi o’rgatiladi. “Odob-as-solihin” asaridan aynan yosh avlodga beriladigan ta’lim-tarbiyaviy 
jarayonlarda foydalanish juda muhim manba desak mubolag’a bo’lmaydi. 
Masalan, “Suhbat ahlining odobi va sharoiti bayoni” bobida ustoz va shogirdlik odoblarida shunday jumlalar 
keltirilgan. So’zlagan chog’da ustozga ohista va muloyim so’zlanadi, ustozga mutoyiba va mazax qilinmaydi, uning 
huzurida o’zgalarga ham hazil qilmay, o’zni suhbatdan mutlaq saqlanadi. Yoki, ikkinchi faslda esa salomlashishning 12 
odob qoidasi haqida fikr yuritiladi. Shunda salom berish va javobi masalasida hozirgi paytda ham yuz berayotgan 
munozarali fikrlarga nuqta qo’ygandek bo’ladi. Muallif aytishicha, ikki mo’min bir-biriga qarshi kelsalar, xoh oshno 
vax oh nooshno bo’lsin, salom berishgaylarki, salom berish sunnatdir va javobi farzi ayndir, deydi.
Ikkinchi bobda uxlamoq, kiyim kiyish, yo’l yurish odoblari haqida fikr yuritiladi. Masalan, uxlash oldidan 
eshiklarni mahkamlash, idishlarni og’zini yopish, o’rindagi ko’rpani qoqib yozish,, o’t, chiroqni o’chirish, uxlaydigan 
o’rinni yumshoq qilmaslik, o’ng qo’liga bir oz suyanib yotish tavsiya etiladiki, bu qoidalarga rioya qilmaslik natijasida 
ko’plab noxush voqealar ro’y berishligi aytiladi. Libos kiyish qodalari ham xulq- odob qoidalarinng tarkibiy qismi 
sanaladi. Bunda eng muhimlaridan kishi imkon darajasida kiyinishi lozimligi, qulayligi va yoshi, jinsiga, joyiga, fasliga 
mos bo’lishi, uni toza tutish , yaxshi libos kiyganda manmanlik qilmaslik, kiymaydigan ortiqcha liboslaridan 
muhtojlarga in’om qilish kabi tavsiyalar hozirgi davrda ham o’z ahamiyatini yo’qotmagan.
Asar bugungi davr axloq-odob kodekslariga munosib tarzda bo’lib, tushunarli tarzda ochib ko’rsatilib berilgan. 
Asarni o’quvchi-yoshlarda odob-axloq qoidalarini shakllantirishda bevosita ushbu asarni “Odob-axloq kodeksi” desak 
mubolag’a bo’lmaydi. Ushbu asarni har bir inson o’qib, o’rganib, o’z hayoti davomida bularga amal qilib yashasa, 
insonlar orasida obro’-e’tiborga ega bo’lishi muqarrardir.

Download 5,66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   268   269   270   271   272   273   274   275   ...   427




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish