Adabiyotshunoslik asoslar


Qiyosiy adabiyotshunoslik -



Download 0,53 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/72
Sana16.01.2022
Hajmi0,53 Mb.
#372137
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   72
Bog'liq
k.qurabvayev. adabiyotshunoslik asoslar

Qiyosiy adabiyotshunoslik - o`nlab yillar davomida qatag`on qilindi. Bugungi 

kunda o`zbek va xorij adabiyoti bor. O`zbek adabiyoti xorijiy adabiyotga etib olishi 

uchun  unga  o`zini  qiyoslab,  undan  o`rnak  olishi  zarur.  Qiyosiy  adabiyotshunoslik 

turli milliy adabiyotlarni bir-biriga qiyoslab o`ranadi. Umumiy qonuniyatlarni ochadi. 

Adabiyotshunoslikni  boshqalardan  ajratib  o`rganishga  yo`l  bermaydi.  Adabiyotning 

millati bo`lmaydi, milliy xususiyati bo`ladi. 

 

Adabiyotni  qiyoslab  o`rganish  XIX  asrda  paydo  bo`ldi.  Gul  obrazi  eron 



adabiyotida  paydo  bo`ldi.  Hind  adabiyotida  esa  bulbul  obrazi  yo`q,  balki  kakku 

obrazi bor. 

 

Adabiy  ta’sir  adabiyot  taraqqiyotiga,  uning  rivojiga  muhim  ta’sir  vositasidir. 



Adabiy ta’sir adabiyot taqdiriga ta’sir qilmaydi. 


 

Asos solganlar - olmon mutafakkiri I.G.Gerder, ingliz olimi Dj.Denlon (X1U). 

Dj.Benfeyning hind eposi «Panchatantra»ning olmoncha tarjima nashriga so`zboshisi 

(1859)  qiyosiy  adabiyotshunoslik-ning  asosiy  qoidasi  bo`lib  qoldi.  Rossiyada 

F.I.Buslaev,  A.Vese-lovskiylar  qiyosiy  adabiyotshunoslikning  Shakllanishiga  katta 

hissa qo`shdilar. 

 

Qiyosiy  adabiyotshunoslik  bir  nechta  xalq  va  mamlakat  adabiyotini  bir-biriga 



solishtirib  o`rganadi.  Turli  milliy  adabiyotlarni  bir-biriga  solishtirish  yo`li  bilan 

ulardan har birining jahon madaniyati xazinasiga qo`shgan hissasini aniqlanadi. 

 

Adabiyotlarni  qiyosiy  o`rganish  natijasida  ayrim  asarlargina  emas, 



adabiyotning  bosqichlari,    adabiyotlar  o`rtasidagi  o`xShashliklar,  umumiyliklar 

aniqlanadi.  Ayrim  hollarda  bunday  o`xShashliklar  bir-biridan  butunlay  bexabar 

adabiyotlar  o`rtasida  ham  uchrashi  mumkin.  Bunday  o`xShashlik  tipologik 

aloqadorlik  deyiladi.  Bir-biridan  o`rganib,  o`zaro  ta’sir  natijasida  paydo  bo`lgan 

o`xShashlikka  kontakt  aloqa  deyiladi.  Har  qanday  adabiyot  boshqalarning  ta’sirisiz, 

o`z qobig`ida rivojlana olmaydi. Biror adabiyotni ana shunday mutlaq mustaqil qilib 

ko`rsatish bu mahalliychilik bo`lib, haqiqatga to`g`ri kelmaydi. Biroq o`zaro ta’sir va 

yaqinlik  u  yoki  bu  xalq  adabiyotining  milliy  xususiyatlarini  yo`qqa  chiqarmaydi. 

Ammo  adabiy  ta’sirni  hal  qiluvchi  deb  ta’riflash  ham  to`g`ri  emas.  Adabiy  ta’sir 

yo`qni bor qilmaydi, balki milliy adabiyot taraqqiyotini tezlashtiradi. SHu bilan birga, 

bir adabiyotni to`laqonli va hammaga ta’sir qiladigan, boshqa adabiyot esa taqlidi deb 

qarash to`g`ri emas. 

 


Download 0,53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   72




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish