A. A. Qaxxarov, yu. Sh. Avazov, U. A. Ruziyev kompyuter tizimlari va tarmoqlari

Yuqori bosqich osti (LLC-Logical Link Control, verxniy poduroven) - bu bosqich osti mantiqiy ulashni amalga oshiradi, ya’ni virtual aloqa kanalini о‘rnatadi (uning vazifasini bir qismini tarmoq adapterlarining drayver dasturi bajaradi).

Quyi bosqich osti (MAC-Media Access Control, quyi sath) – bu bosqich osti aloqa uzatish muhiti (aloqa kanali) bilan tо‘g‘ridan – tо‘g‘ri ega bо‘lishni amalga oshiradi. U tarmoq qurilmasi bilan tо‘g‘ri bog‘langan.

OSI modelidan tashqari, 1980 yili fevral oyida qabul qilingan (802 soni yil, oydan kelib chiqqan) IEEE Project 802 modeli ham mavjud. Bu modelni OSI modelini aniqlashtirilgan, rivojlantirilgan modeli deb qarash mumkin.

Bu model aniqlashtirgan standartlar (802 – spetsifikatsiya, rо‘yxat) о‘n ikkita toifaga bо‘linib, ularning har biriga nomer berilgan:

• 
  802–1 – tarmoqlarni birlashtirish;
  
• 
  802–2 – mantiqiy aloqani boshqarish;
  
• 
  802–3 – «shina» topologiyali CSMA/CD ega bо‘lish usuli mahalliy hisoblash tarmoq va (Ethernet);
  
• 
  802–4 – «shina» topologiyali lokal tarmoq, markerli ega bо‘lish;
  
• 
  802–5 – «halqa» topologiyali lokal tarmoq, markerli ega bо‘lish;
  
• 
  802–6 – shahar tarmog‘i (Metropolitan Area Network, MAN);
  
• 
  802–7 – keng miqyosda aloqa olib borish texnologiyasi;
  
• 
  802–8 – optik tolali texnologiy;
  
• 
  802–9 – tovushni va axborotlarni uzatish imkoniyati bor integral tarmoq;
  
• 
  802–10 – tarmoq xavfsizligi;
  
• 
  802–11 – simsiz tarmoq;
  
• 
  802–12 – «yulduz» topologiyali markazni boshqarishga ega mahalliy tarmoq (100 VG-Any LAN).
  

802.3, 802.4, 802.5, 802.12 standartlar OSI model etalonining ikkinchi (kanal) bosqichiga qarashli MAC kichik bosqichi tarkibiga tо‘g‘ri keladi. Qolgan 802 – rо‘yxatlar tarmoqning umumiy masalalarini hal qiladilar.