7-amaliy mashg’ulot. Gaz va suyuqlik sarfi datchiklarining xarakteristikalari. Gaz va suyuqlik sarfi datchiklarini loyihalash

Gaz va suyuqlik sarfi datchiklarini loyihalash.

Qidiruvni issiqlik o‘zgartgichlarni sintezi misolida ko‘rib chiqamiz: Sintezning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:

• 
  Xarakatning fizik prinsipini tanlash;
  
• 
  Konstruksiya variantlarini aniqlash;
  
• 
  Variantlarni taxlil qilish;
  
• 
  Sifat kriteriyalarini aniqlash;
  
• 
  Eng yaxshi variantni tanlash;
  
• 
  O‘zgartgich parametrlarini qulaylashtirish.
  

Struktura va konstruksiyani o‘rnatish ko‘p bosqichli sintez amalga oshiriladi (2.4-rasm). O‘zgartgichning taqsimlangan issiqlik zanjirining optimal parametrlarini, uning elementlari va umuman konstruksiyasini aniqlash optimallashtirish mezonlariga to‘g‘ri keladigan qilib bajariladi.
Sintez tezlikning issiqlik o‘zgartgich (TIO‘) optimal strukturasini tanlash masalasidan boshlanadi. Bu masalani yechishda grafli model usuli orqali bajarish maqsadga muvofiqdir. Parametrik sintez masalasini yechish uchun esa, loyihalashni matematik usuli qulaydir. TIO‘ optimal strukturasini tanlash uchun strukturali sxema quriladi. Bunda kirishdagi kattalik-oqim tezligi (gaz yoki
suyuqlikning) bo‘ladi, chiqishda esa - elektr kuchlanish (o‘zgarmas yoki o‘zgaruvchan).
TIO‘ strukturali sxemasi tuzilayotganda elektr, issiqlik, gidravlik va mexanik zanjirlar parametri va kattaliklari orasidagi o‘xshashlik xisobga olinadi. Ular oqim tezligini elektr kuchlanishiga o‘zgartirish jarayonida o‘z o‘rnini topadi. 2.7- jadvalda ko‘rsatilgan zanjirlar uchun kattalik va parametrlar keltirilgan. O‘xshashlik uslubiga ko‘ra quyidagi mezonlar to‘plami bo‘lishi kerak:

1. 
   ta’sir ko‘rsatish kattaligi U_i va reaksiya kattaligi I_i bilan ko‘paytmasi zanjir tabiatidan qat’iy nazar quvvat birligida o‘lchanadi;
   

U_i ∙ I_i= P_i (Wt)

2. 
   I_i reaksiya kattaligi vaqt bo‘yicha zaryad Q_i kattaligini birinchi xosilasiga
   

teng:
dQ


^Ii dt

3. 
   ta’sir ko‘rsatish kattaligi U_i vaqt bo‘yicha impulьs P_i kattaligini birinchi hosilasiga teng
   

dP_i dt

4. 
   qarshilik parametri R_i ta’sir ko‘rsatish kattaligi U_i bilan reaksiya kattaligi I_i
   

orasidagi munosabatga teng:
R  ^Ui  ¹

i
ⁱ I G

5. 
   induktivlik parametri L_i impulьs P_i kattaligi bilan reaksiya I_i kattaligi orasidagi munosabatga teng
   

1

P
L_i  ⁱ 
I_i D_i

6. 
   sig‘im parametri S_i Q_i bilan U_i ga
   

i
C  ^Qi  ¹
U_i W_i
Bu yerda D_i - deduktivlik parametri; S_i - o‘tkazuvchanlik parametri; W_i - qattiqlik parametri.
TIO‘ sxemalari mavjud parametrik strukturali sxemalar topografiyasini qurish uchun quyidagi asosiy gidromexanoissiqlik va issiqlik – elektrik fizik - texnik effektlar (FTE) qo‘llaniladi:

1. 
   gaz yoki suyuqlik oqimi tezligining I_ml tashqi issiqlik
   

o‘tkazuvchanlikka G_t nisbatan o‘zgarish FTE si: