6-Mavzu: Buxoro voxasi shaxarlari urbanizatsiyasi. (2 soat) Reja



Download 147,19 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/4
Sana31.12.2021
Hajmi147,19 Kb.
#227462
1   2   3   4
Bog'liq
6 mavzu

Buxoro  arki  -  Buxorodagi  qadimgi  shaharsozlik  yodgorligi.  Dastlab  mil. 

av.  I-asrda  qurilgan.  Shaharning  qadimgi  qal’asi.  Arablar  istilosiga  qadar  arkda 

shahar  hokimlari  —  buxorxudotlar  yashagan.  Somoniylar  davrida  qayta  qurilib 



devor  va  burjlar  bilan  mustahkamlangan.  Qoraxoniylar  davrida    va  mo‘g‘ullar 

bosqinchiligi  vaqtida    ark  bir  necha  bor  vayron  qilingan.  Hozirgi  qiyofasi  asosan 

Shayboniylar sulolasi davrida shakllangan. 

    Balandligi 20 metrcha bo‘lgan tepalik ustiga qurilgan arkning maydoni 4gektar, 

tarhi  ko‘pburchakli.  Turli  davrlarda  devorlari  tosh,  pishiq  va  xom  g‘isht,  paxsalar 

bilan  mustahkamlangan.  O‘pirilib  tushgan  joylari  dastlab  xom  g‘ishtdan,  keyin 

pishiq  g‘ishtdan  ta’mir  etilgan.  Ko‘tarila  boruvchi  yo‘l  orqali  g‘arbdagi  ulkan 

darvozadan (16-a.) ichkariga kiriladi (Sharq tomonida ham ilgari darvoza bo‘lgan). 

Darvozaxona  peshtoqining  ikki  yon  tomonidagi  «tuldasta»  va  ular  oralig‘idagi  3 

qavatli  bino  yaxshi  saqlangan.  Ark  ichkarisiga  olib  kiradigan  uzun  dalon-

yo‘lakning  chap  devorida  12  va  o‘ng  devorida  13  taxmontokcha  qilingan.  Chap 

tomonidagi  tokchalarning  ba’zilarida  obxonaga  kiriladigan  eshiklar  bor.  Guldasta 

(burj)lar  tagida  zax  va  dim  erto‘lalar  bo‘lgan.  Dalonning  o‘ng  tomonidagi  o‘rta 

tokchasida  afsonaviy  qahramon  Siyovush  ruhiga  Navro‘z  bayramida  chiroqlar 

yoqilgan. Amir sayisxona (otxona)siga ham shu erdagi zinadan kirilgan. Dalondan 

chiqaverishda  to‘pchi  boshi  (saroy  qo‘riqchilari  boshlig‘i)ning  mahkamasi,  shu 

erdagi  ayvon  tagida  erto‘la  bo‘lgan  (bu  binolar  buzilib  ketgan).  Undan  sal  narida 

(g‘arbiy devor burchagida) pesh-ayvonli jome masjid (saroy masjidi) qurilgan (18-

a.  oxiri).  Masjid  derazalari  panjarali,  devorlarining  ichki  tomonidagi  naqshlar 

orasiga  Qur’on  oyatlari  bitilgan.  Peshayvon  shipi  murakkab  girihlar  bilan 

bezatilgan. 

          


Download 147,19 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish