6-cинфлар учун



Download 4,73 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/64
Sana03.03.2022
Hajmi4,73 Mb.
#481630
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   64
Bog'liq
texnologiya va dizayn metallarga ishlov berish texnalogiyasi

Asl metall qotishmalari. 
Asl metall 
ruda konlariga oltin, platina va kumush konlari kiradi. Asl metall 
ruda konining eng katta zapasi kamdan-kam hollardagina o’n minglab 

ga etadi va, 
odatda, o’nlarcha-yuzlarcha 

bo’ladi, (masalan, 1 

rudada juda kam hollardagina 
10 

dan ortiq oltin (0,001 %) bo’ladi). Oltin rudalari oltinli kvars va boshqa tar-
kibli gidrotermal tomirlar va shtokverklarda uchraydi (masalan — Shnmoli-Sharq, 
G’arbiy va Sharqiy Sibir, Ural, Qozog’iston, O’rta Osiyo, Kavkaz va boshqalarda). 
Uran (radiy) va toriy konlari 
radioaktiv metall
ruda konini tashkil etadi. Uran 
rudalari konlari ichida gidrotermal va cho’kindi konlar muhim rol o’ynaydi. Toriy 
rudalari granitoidlar va ishqorli jinslar bilan uzviy bog’liq; metallning asosiy qismi 
aksessor minerallar 
(monasit, sirkon, kseno-tim, ortit) tarkibida. Toriyning bir 
qismi pegmatitlarda, qolgan qismi esa, Sn, Pb, Zn, Ag, Co, Ni, U va boshqa 
rudalari bilan to’planadi.
Oltin yugurtirish
 
(zolochenie)— buyumlar sirtiga yupqa (mkm ning 
ulushlaridan bir necha mkm gacha) oltin qoplash; bunda buyum bezaladi, 
himoyalanadi yoki himoyalanib, ham bezaladi. 
Kumushlash
 
(serebrenie)— buyumlarni korroziyadan saqlash, yaltiroq qilish 
va bezash maqsadida ular sirtiga galvanik usulda kumush qatlami qoplash. 
Palladiylash
 
(palladirovanie)— metall buyumlarni korroziyadan saqlash yoki 
ular sirtlari nurni yaxshi qaytara oladigan qilish uchun ularni galvanik usulda pal-
ladiy bilan qoplash. 
Platinalash
 
(platinirovanie) — 1) metall buyumlarning korroziya 
bardoshligini, nur qaytarish xossalarini, eyilishga chidamliligini oshirish, 
shuningdek kontakt elektr o’tkazuvchanligining doimiyligini saqlash uchun 
ularning sirtiga elektrokimyoviy usulda yupqa (1—5 mkm) platina qatlamini 
qoplash. 
Platinalash 
mahsus 
laboratoriya 
va 
kimyo 
apparaturasi, 
elektrotexnika priborlarining detallari (mis va uning qotishmalaridan 
ishlangan kontakt-lar),elektron razryad trubkalari uchun molibdenli simlar 
tayyorlashda, zargarlik, soatsozlik sanoatida qo’llaniladi. 2) Katalizatorlar 
ishlab chiqarishda moddalar (asbest, glinozem) ning sirtiga kimyoviy usulda 
yupqa platina qatlami qoplash. 
Platinali qotishmalar 
(platinovie splavi) — platina (asos) ning boshqa 
asl metallar, ko’pincha rodiy (40% gacha), palladiy (50%gacha), iridiy, 
shuningdek nikel, kobalt, xrom, volfram va molibdenli qotishmalari. 
Ko’pchilik emiruvchi muhitlarda korroziyabardoshlik, mexanik xossalarining 
yuqoriligi, ko’p hollarda esa katalizator kabi ta’siri bilan harakterlanadi. 
Qarshilik pechlarining qizdirgichlari, elektr kontaktlar, termoparalar uchun, 
kimyo va boshqa sanoat sohalarida olovbardosh va korroziya-bardosh 
materiallar sifatida ishlatiladi. 

Download 4,73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   64




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish