5-seminar Savollar Onkologiyada ijtimoiy ish Vich infeksiyasiga chalingan bemorlar bilan ishlash Narkologiyada ijtimoiy ish Javoblar

OITS (VICH) kasalligi infeksiyasi va ularning proflaktikasi

Birinchi bor SPID haqida e’lon 1981-yilda AQSHda paydo bo‘ldi. Berilgan ma’lumotlarda bu kasallik oqibatida o‘lim juda yuqori bo‘lishi va bu kasallik, asosan, gomoseksualistlarda uchrashi alohida qayd etilgan edi. Shuningdek, kasallik kam uchraydigan shartli-patogen infeksiyalar, Pneumocystis Carini (Pnemocystis Carini Pneumonia) qo‘zg‘atuvchisini yuzaga keltirgan pnevmosistit pnevmoniya, Kaposhi sarkomasi (Raposis sarcoma) va shu kabilarni qamrab olgan o‘simtalar mavjudligi bilan ta’riflanadi. Kevin 1983-yilda qo‘zgatuvchi sifatida VICH aniqlanadi. U retro virus guruhiga mansub edi.Retroviruslar oilasiga mansub bo‘lgan viruslardan iborat bo‘lgan RNK kasallik qo‘zgatuvchisidir. Hozirgi vaqtda uchta – VICH-1, VICH-2, VICH-3 viruslar tipi ma’lum. Ular orasida VICH-1 eng ko‘p tarqalgan. Organizmda qo‘zgatuvchi barcha suyiq muhitda mavjud bo‘ladi. Biroq qon, jinsiy organlar ajratmasi va urug‘lik suyuqligida u juda katta konstensiyada bo‘ladi. Virus kimyoviy va fizik, shuningdek, ultrabinafsha va gamma nurlarga bardosh beradi.Kasal kishilar va virus tashuvchi infeksiya manbayi hisoblanadi. Infeksiya jinsiy parenteral, tug‘ish yo‘llari orqali tarqaladi. Epidemiologik nazorat olib borish uchun xavfli guruhlari belgilangan. VICH infeksiyani yuqtirish xavfi yuqori bo‘lgan kishilar guruhi. Gomoseksuallar, narkomanlar, fohishalar, VICH infeksiyasi bilan zararlangan у old kasallanganlarning jinsiy hamkorlari, VICH infeksiyasi bilan zararlangan yoki kasallangan onalardan tug‘ilgan bolalar, gemofiliya bilan kasallanganlar,bemorning qoni va boshqa biologik materiallari bilan ish olib boradigan tibbiy xodimlar va boshqalar bu gurulmi tashkil qiladi.Patogenezi. SPID - bu VICH (odam immunodefitsit virusi)infeksiya sababli yuzaga kelgan virusli kasallikdir. Bu virus immunodefitsitni yuzaga keltiradi, buning natijasida shartli-patogen infeksiyalar, xavfli o‘smalar shaklidagi simptomlar rivojlanadi. Bugunga kelib VICH-1 va VICH-2 shakllari aniqlangan.Ular orasida VICH-1 dunyo bo‘ylab yoyilgan. VICH, asosan, SD-4 limfositlarni zararlantiradi. Natijada ularning sifati va miqdori pasayib immunodefitsit yuzaga keladi. Ayniqsa,hujayra immuniteti juda pasayib ketadi. Biroq VICH infeksiyalari o‘zi taxminan 13 yil davomida kechadigan surunkali kasallikdir. Shu vaqtdan so‘ng SPID kasalligi boshlanadi. Kasallik kechishi bir necha davrlarga bo‘linadi, ya’ni o‘tkir davr, tashuvchining simptomsiz davri va SPID davri.Infeksiya jinsiy yo‘l, virus bilan zararlangan qonni boshqa bemorga quyish, zararlangan gematologik preparatlarni ishlatish, nina shprislarni birdan ortiq bemorga nisbatan qo‘llash va onadan bolaga o‘tish yo‘li orqali tarqaladi.