5- ma’ruza: IX-XII asrlarda Movarounnahrda fan va madaniyat. So‘fiylik ta’limoti Reja



Download 461,08 Kb.
Pdf ko'rish
bet4/7
Sana16.06.2022
Hajmi461,08 Kb.
#677499
1   2   3   4   5   6   7
Ahmad 
Yassaviy
 
Ahmad Yassaviy 1041 -yili Saryom (Sayram) qishlog'ida Shayx Ibro 
him xonadonida tug'iladi. Etti yoshida otasidan, so'ng onasidan etim qoladi.
U Arslonbob nomli inson qo'lida hamda aksariyat tolibi ilmlar kabi
Buxoroda tarbiya va tahsil oladi. U erda mashhur Yusuf Hamadoniydan
suluk odoblarini o'rganib, so'ng Turkistonga qaytadi va o'z tariqatiga
asos soladi. U so'fiylik g'oyalari, o'z tariqati asoslarini targ'ib etishda
she’rlaridan foydalanadi. Islom dini aqidalari va o'zi asoslagan g'oyalami
she’riy tarzda bayon etish asosida keng omma orasiga kirib boradi.
Yassaviy hikm atlarining axloqiy, falsafiy, ilohiy asoslari to'g'ridan-to'g'ri
«Qur’on» g'oyalari va payg'ambarimiz Muhammad alayhis-salom hadislari
negizida shakllanadi. Ahmad Yassaviy hikmatlarida Muhammad alayhis-
salom ta’limotida ulug'langan ma’naviy-axloqiy xislatlar - m u ru w at,
saxovat, qanoat,a rostgo'ylik targ'ib qilinadi, bildirilayotgan fikrlar
kishilami faqat Ollohga tobe bo'lishga undaydi. Uning hikmatlarida pand-
nasihat asosiy o'rin tutadi. Ularning barchasida so'fiylik tariqatining
a’mollari - haqiqatni bilish. Haqni sevish, nafsu dunyodan chekinishga
da’vat etuvchi g'oyalar o'z aksini topgandir. Inson ruhi va ongini h ar
qanday illat, 
qabohatdan ozod etish kerak
, ana shundagina inson axloqida
ko'zga tashlanuvchi ayrim nuqsonlar yuzaga kelmaydi, degan fikrlar
komil insonni shakllantirishning asosiy yo'llaridan biri sifatida e’tirof
etiladi. Zero, ta s a w u f - nafs lazzatlaridan voz kechishdir. Nafs -
oehko'zlik, o'g'rilik, jaholat, xudbinlikni keltirib chiqaradi. Shuning uchun
qanoat Ahmad Yassaviyning hayotiy shiori sanaladi. Oziga qanoat qilish,
shukronalik, halol luqm a eyish orqali inson Haq bilan «ko'risha» oladi,
nafsga mute bo'lganlar esa xudbinlikdan qaytmaydi, nafs balosiga
uchraydi. 
Xususan: 

Download 461,08 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish