2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Tarixi. 
Jo„xori juda qadimgi o„simlik, u Afrikadan kelib chiqqan. Hozirgi 
vaqtda ham bu yyerda oqjo„xorining yovvoyi turlari uchrashi mumkin.
Jo„xori Misrda bizning eramizdan 2200 yil oldin ekila boshlagan. Sharqiy va 
Janubiy Osiyoda, Manchjuriyada, Xitoyda, Hindistonda ham juda qadimdan ekilib, 
asosiy oziq-ovqat va yem-xashak o„simligi hisoblanadi.
Yevropada oqjo„xori XV asrda, Amerikada XVII asrda tarqalgan. MDH 
davlatlari hududida hamjo„xori juda qadim zamonlardan beri ekiladi. Markaziy 
Osiyo davlatlari hududida ham 2000-3000 yillardan beri ekilib kelinadi.
Hozirgi vaqtda jo„xori MDH davlatlarini deyarli ko„pchiligida: Ukrainada, 
Shimoliy Kavkazda, Volga bo„yining qo„yi etaklarida, Stavrapol, Krasnodar 
o„lkalarida ekiladi.
O„zbekistonda jo„xori asosan sho„rlangan suv bilan kam ta‟minlangan va 
qisman lalmi yerlarda: Qoraqalpog„iston Respublikasi, Xorazm, Buxoro, 
Samarqand, Jizzax, Sirdaryo viloyatlarida va Farg„ona viloyatining Qo„qon guruhi 
tumanlarida ekiladi.
Hosildorligi. 
Jo„xori yuqori hosilli ekin hisoblanadi. Sug„oriladigan yerlarda 
uning har gektaridan 30-40 s, yaxshi parvarish qilinganda 50-60 s don va 600-700 
s ko„k poya hosili olish mumkin.
O„zbekiston Chorvachilik Ilmiy Tekshirish Instituti ma‟lumotiga qaraganda, 
jo„xorining ikki o„rimidan gektariga 800-1000 s ko„k poya olingan, Toshkent 
davlat agrar universiteti O„simlikshunoslik kafedrasining ma‟lumotlariga 

---

143 
qaraganda sho„rlangan yerlarda gektariga 640 ts ko„k poya va 38 ts don olingan. 
Jo„xori takroriy ekin sifatida ekilganda ham yuqori hosil beradi. Samarqand nav 
sinash uchastkasida oqjo„xorining «Kitayskiy yantar-813» navidan 387 ts ko„k 
poya olingan. Lalmi yerlarda oqjo„xori gektaridan 80-100 ts poya beradi.
27-jadval