13-bob. “O’TY” aj ning iqtisodiy faoliyat boshqarmalari

Autentifikastiya. Autentifikastiya xizmati axborot manbaini ishonchli identifikastiyalashga mo’ljallangan. Masalan, biror xavf to’g’risida signal berilganida autentifikastiya xizmatining vazifasi bu signalning manbai haqiqatan ham signal uzatuvchi ekanligini tekshirishdan iborat bo’ladi. Tashqi interaktiv aloqada, masalan, terminal yordamida bosh uzelga ulanishdagi servis xizmatining ikki jihatini ajratish mumkin. Birinchidan, bog’lanish o’rnatilishida autentifikastiya vositalari aloqada ishtirok etuvchilarning haqiqiy (ekanliklariga) kafolat berishi lozim. Ikkinchidan, keyingi ma’lumot almashinuvida bu vositalar ma’lumotlar oqimiga qandaydir uchinchi tomonning aralashishiga yo’l qo’ymasligi lozim.

Yaxlitlik. Yaxlitlik konfidenstiallik kabi axborotlar oqimiga, alohida axborotga yoki xatto axborot qismiga taalluqli bo’lishi mumkin. Bu holda ham jami oqimni himoyalash maqsadga muvofiq hisoblanadi. Axborot yaxlitligini bog’lanishlar asosidagi himoyalovchi vositalar axborot oqimi bilan ish ko’radi va qabul qilingan axborotlarning uzatilganiga kamaymasdan, qo’shilmasdan dastlabki uzatish ketma-ketligi buzilmasdan, qaytarishlarsiz aniq mos kelishi kafolatini ta’minlaydi. Bu vositalar ma’lumotlar buzilishi himoyasini ham ta’minlaydi. Shunday qilib, axborot yaxlitligini bog’lanishlar asosidagi himoyalovchi vositalar axborot oqimini modifikastilashdan hamda xizmat ko’rsatishdagi xalallardan himoyalovchi vositalarni o’z ichiga oladi.

Axborot yaxlitligini bog’lanishlar o’rnatilmagandagi himoyalovchi vositalar alohida axborotlar bilan ish ko’radi va axborotlarni faqat modifikastiyalaщdan himoyalashni ta’minlaydi.

Yaxlitlikni himoyalovchi vositalarning aktiv xujumga qarshi turishi hisobga olinsa buzilishlarni oldini olish emas, balki buzilishlarni aniqlash muhim hisoblanadi. Yaxlitlikning buzilishi aniqlanganidan so’ng bunday xizmat faqat buzilish sodir bo’lganligini xabarlashi mumkin, buzilgan yoki yo’qolgan axborotni tiklash esa boshqa dasturiy vositalar yoki operator tomonidan amalga oshiriladi. Umuman, avtomatik tiklash vositalaridan foydalanish afzal hisoblanadi.