11 sinf biologiya testlar to’plami mavzulashtirilgan 1500 ga yaqin test Javobli

§ dan oxirigacha …
1.Filogenezda muhim o’rin tutgan yirik aromorfozlar (a) va bu aromorfozlar yuz bergan era bundan necha million yil avval paydo bo’lgan (b).

A)a-qalqondor baliqlar va bosh skeletsizlar paydo bo’lgan b-2700

B)a-yirtqich tishli kaltakesaklar kelib chiqqan, haqiqiy qushlar paydo bo’lgan b-55

C)a-jinsiy ko’payish, ko’p hujayrali organizmlarning paydo bo’lishi b-2700

D)a- jinsiy ko’payish, ko’p hujayrali organizmlarning paydo bo’lishi b-3500
2. Bir hujayrali organizmlarda yuz bergan evolyutsion o’zgarishlarni to’g’ri ketma-ketlikda joylang. 1.xivchinlari yordamida harakatlanadigan bir hujayralilar 2.kaloniya bo’lib yashovchi bir hujayralilar 3.tabiiy yo’l bilan sintezlangan anorganik moddalar 4.prokariotlar 5.nam botqoqlikda 6.paypaslagichlar yordamida harakatlanadigan bir hujayralilar 7. tabiiy yo’l bilan sintezlangan organik moddalar 8.shilimshiq moddalar shaklidagi protobiontlar 9.murakkab protobiontlar 10.yadro va hujayra organoidlari 11.birlamchi okeanda. 12.eukariotlar

A)5.3.11.9.4.12.2 B)11.6.8.9.4.10.6.12 C)11.7.8.9.4.10.1 D)11.7.8.9.12.9.2

3.Kurtaklanish yo’li bilan jinssiz ko’payadigan organizmlarning tashqi qavati qanday funksiyalarni bajarmaydi? 1-harakatlanishda faol ishtirok etadi 2-oziqni maydalashda ishtirok etadi 3-soxta oyoqlari oziqni qamrab oladi 4-tashqi muhit ta’sirini sezishda ishtirok etadi 5-tanasida yo’qotilgan qismni tez tiklay oladi 6-tovoni bilan suvdagi narsalarga yopishib oladi 7-uning to’qimalari nafas olishda ishtirok etadi

A)1.5.7 B)2.3.7 C)4.5.6 D)2.4.6

4.Ikki tomonlama simmetriyali hayvonlardan boshlangan eng yirik aromorfozlar?

1-moddalar almashinuvi natijasida hosil bo’lgan zararli moddalar ikkita yirik naylar orqali chiqarib yuboriladi 2- kipriklari yordamida sirpanib harakatlanadi 3-nafas olishi 4-og’iz teshigi, halqum, ichak hazm qilish sistemasini hosil qiladi 5-tuxumdon va urug’donlari jinsiy sistemasini hosil qiladi 6-kalta o’simtalarida ko’zchalari mavjud 7- sezgi organlariga terisi, ko’zchalari, paypaslagichlarining kirishi 8-tanasining oldingi tomonidagi ikkita nerv tugunidan ikkita yirik nervlar chiqadi.

A)2.3.6.7 B)1.4.5.8 C)1.3.7.8 D)2.4.5.6.
5.To’garak chuvalchanglarning oq planariyadan farqi (a) va o’xshashligi (b) ni toping.

1-Erkagida juda ko’p urug’donlar joylashgan 2-Erkagida bitta urug’don joylashgan 3-Ayrish sistemasi naylardan iborat 4-Turli xil ta’sirlarni terisi orqali sezadi 5-oziqlanishi geteretrof 6-regeneratsiyasi yaxshi rivojlangan 7-hazm bo’lmagan ovqat anal teshigi orqali chiqib ketadi 8-ichki organlari tana bo’shlig’ida joylashgan 9.tanasining oldingi tomonidagi ikkita nerv tugunidan ikkita yirik nervlar chiqadi.

A)a-2.7.8 b-3.5 B)a-1.4.7 b-3.6 C)a-4.7.9 b-4.6 D)t/j/y
6.Hayvonlar evolyutsiyasida ikki tomonlama simmetriya qanday yuzaga kelgan ?

A)Qorin va orqa tomonlarini paydo bo’lganligi

B)Suv tubida o’rmalab yurishga o’tganligi

C)Oldingi va keying tomonlari paydo bo’lgan

D)barcha harakatlar natijasida .
7. Organlar reduksiyasi qanday hayvonda uchragan (a) va buning natijasida qanday hayvon(lar) paydo bo’lgan(b).

A)a-kam tuklilar b-ko’p tuklilar va zuluklar

B)a-suv tubidagi balchiqlarda yashovchi kam tuklilar b-tuproqda yashovchi kam tuklilar va zuluklar

C)a-zuluklar b-kam tuklilar va ko’p tuklilar

D)a- dengiz tubida yashovcho ko’p tuklilar, b-suv tubidagi balchiqda va tuproqda yashovchi kam tuklilar
8.Zanjir tipidagi nerv sistemasiga ega bo’lgan hayvonlarga hos ma’lumotlarni belgilang.

1. Muskullarining harakati gidrostatik skeletiga bog’liq 2.gidrostatik skelet muskullariga bosim beradi 3.tana skeleti hujayra markazidan chiquvchi ignaga o’xshaydi 4.uning skeleti teri hujayrasining hosilasi bo’lib, xitindan iborat. 5.tanasining har bir segmentida bir juft nerv tugunlari mavjud. 6.qorin nerv zanjiridagi nerv tugunlari qo’shilib nerv tugunlari yiriklashgan

A)2.5.6 B)1.3.4 C)2.3.6 D)1.4.5.
9.Umurtqasizlar ichida yuksak darajada tuzilgan nerv sistemasiga ega bo’lgan hayvonlar tipi haqidagi to’g’ri ma’lumotlarni belgilang.

1.Ularning nerv sistemasi halqali chuvalchanglar nerv sistemasiga o’xshaydi 2.tashqi skeleti b uteri hujayralarining hosilasi 3.uning muskullari xitin qoplamiga birikadi 4. qorin nerv zanjiridagi nerv tugunlari qo’shilib nerv tugunlari yiriklashgan 5.dum ayrisining bo’lishi bilan ko’p tukli dengiz halqalilariga o’xshaydi. 6.nafas olish organlari o’pka jabra va traxeyadan tuzilgan

A)2.4.6. B)3.5.6 C)1.2.4 D)barchasi
10.Qanday hayvonda qizilo’ngach atrofida joylashgan gangliylar o’zaro birlashib bosh miyani hosil qiladi? 1.baliqlar terisiga yopishib parazit hayot kechiradi 2.go’shti uchun ovlanadi 3.bu sinf vakillariga perlovitsa va midiya kiradi 4.pallalarining ikki yuzida bir juft yopuvchi muskullari mavjud. 5.ko’rish va tuyg’u organlari ko’proq rivojlangan 6.mehanik va kimyoviy ta’sirlarni farqlay oladi 7.oyoqlari asosida siyoh haltasi mavjud 8.toshlardan uya qura oladi

A)1.4.7 B)3.5.8 C)2.5.6 D)2.6.7.

11.Mollyuskalarning nerv sistemasi murakkab tuzilishga ega bo’lib, buning asosida qanday hususiyatlar paydo bo’lgan va rivojlangan?

1.turli tasvirlarni farqlay oladi 2.mexanik va kimyoviy ta’sirlarni farqlay oladi 3.havfni sezgan molyuska o’rmalab harakatlanishdan suzishga o’tadi 4.oldingi nerv tugunlari birlashib bosh miyani hosil qiladi 5.xavf tug’ilganda dushmanlariga xujum qiladi 6.katta bosim ostida reaktiv harakat qila oladi 7.qum va o’simliklarni siyohi yordamida yopishtirib uya qura oladi 8.toshlardan uya qura oladi.

A)1.3.5.6.7 B)2.3.4.6.8 C)1.2.4.6.7.8 D)1.2.4.6.8
12.Nima uchun xordali hayvonlar orasida naysimon nerv sistemaning tuzilishida umumiylik mavjud.

A) bosh miya va orqa miya joylashuvida

B)bitta tipga mansubligida

C)getorotrof oziqlanishida

D)hujayralaridagi organoidlar umumiyligida
13.Tuban tuzilgan xordalilarning halqali chuvalchanglardan kelib chiqqanligini ko’rsatuvchi o’xshashliklarini belgilang.

1.tanasining ikki yonida juft-juft bo’lib joylashgan ayirish organi 2.o’q skeleti rivojlangan 3.yuragining bo’lmasligi 4.bosh miyasining bo’lmaganligi 5.nafas olish sistemasi 6.qon aylanishining tuzilishi 7.harakatlanish organlari

A)1.2.7 B)1.4.6 C)5.6.7 D)1.3.5
14.Sutemizuvchilar terisi qavatlarida nimalar joylashgan juftlab ko’rsating.

Gipoderma (a), derma (b), epidermis (c)

1.kapillarlar 2.yog’ modda 3.soch 4.yog’ bezi 5.soch haltalari 6.biriktiruvchi to’qima 7.retseptorlar 8.muskul tolalar 9.yassi hujayralar

A)a-1.4.6. b-2.6.8 c-3.5.9 B)a-2.3.8 b-4.8.9 c-1.5.9

C)a-1.6 b-4.7.8 c-1.3.9 D)a-1.3.9 b-1.4.6 c-2.4.8
15.Sutemizuvchilar jun qoplamining ixtisoslashuviga hos bo’lgan ma’lumotlarni belgilang.

1.ixtisoslashmagan 2.ixtisoslashgan 3.harakatlantiruvchi nerv tolalari bilan birlashib tuyg’u vazifasini bajaradi 4.jun qoplamining ostida yog’simon modda mavjud bo’lib suv yuqtirmaslik hususiyatini ta’minlaydi 5.epidermisning hosilasi hisoblanadi 6.sezuvchi nerv tolalari bilan birlashib tuyg’u vazifasini bajaradi 7. ob-havoning noqulay sharoitlariga chidamlilikda ahamiyatga ega

A)1.4.6 B)2.3.5 C)2.6.7 D)3.5.7
16.Qushlarning ikkilamchi bronx oxirlari qush organizmining qaysi qismlarigacha boradi.

1-suyak bo’shliqlariga, 2-kloakaga, 3-teri ostiga, 5- mushaklar orasiga, 6-suv hayvonlarida dumg’aza beziga.

A)1.3.6. B)1.2.5 C)2.5.6 D)1.3.5

17. Qushlar uchayotganda tana vaznini yengillashtirib beruvchi organi bu-?

A)qanotlari B)havo xaltachasi C)Bronx oxirlari D)B va C
18.. Evolyutsiya jarayonida xordali hayvonlarning teri derma (a) va epidermis (b) qatlamlariga hos qanday o’zgarishlar uchragan..

1.ektodermadan rivojlanadi 2.mezodermadan rivojlanadi 3.biriktiruvchi hujayradan iborat 4.bir qavat hujayradan iborat 5. kuchsiz rivojlangan 6. bir hujayrali bezlardan iborat 7.g’ovak hujayradan iborat.

A)a-2.3.4.5.6 b- 1.4.7 B)a-2.3.5.7. b-1.4.5.6

C)a-1.3.5.6 b-2.4.5.7 D)a-2.4.5. b-1.3.5.6.7

19.Evolyutsiyadan oldin dastlab teri qanday funksiyani bajargan.

A)sezish B)termoragulyatsiya C)himoya D)nafas olish

20. Evolyutsiya jarayonida umurtqali hayvonlarning teri derma (a) va epidermis (b) qatlamlarida qanday o’zgarishlar amalga oshgan.

1.ustki qavatdagi hujayralar muayyan muddatdan so’ng nobud bo’ladi 2.pastki qavatdagi hujayralar muayyan muddatdan so’ng nobud bo’ladi 3.biriktiruvchi tolalar uning mustaxkamligini ta’minlaydi 4.ko’p qavatli 5.bir qavatli 6.teri hosilalari paydo bo’ladi 7.ustki qavatidagi hujayralar tinimsiz ko’payadi 8.pastki qavatidagi hujayralar tinimsiz ko’payadi 9.ustki qavatidagi hujayralar ixtisoslashadi

A)a-5.7 b-2.3.6 B)a-6.8 b-1.4.9 C)a-3.6 b-1.4.8. D)t/j/y
21. Ichki skeleti ohakdan tuzilgan (a), kremniy oksididan tuzilgan (b) hayvonlarga hos hususiyatlarni belgilang.

1.Uning ichki skeleti tuzlardan hosil bo’ladi 2.Suvli muhitda harakatlanish imkonini beradi 3.shakli nina shaklida 4.zich va qattiq tayanch tuzilmaga ega 5.hujayra markazidan chiquvchi ignaga o’xshaydi 6.bir hujayrali dengiz hayvonlarida uchraydi 7.murakkab tuzilishga ega 8.kaloniya hosil qiluvchi poliplarda uchraydi. 9.organizmni zararlanishdan saqlaydi.

A)a-1.3.4 b-2.5.7 B)a-1.5.8 b-4.6.7

C)a-2.5.7 b-1.5.8 D)a-4.6.7 b-1.3.9

22.Harakat organlari a-muskulli oyoq , b-muskulli boylam , c-muskulli skelet, d-muskulli o’simta hosil qiluvchi organizmlarning nerv sistemasining tuzilishini to’g’ri belgilang.

1.bir juftdan halqum usti va halqum osti nerv tugunlari mavjud 2.tanasining har bir segmentida bir juftdan nerv tugunlari mavjud 3.nerv stvollari ko’ndalang nervlar orqali tutashadi 4.qorin nerv zanjiridagi nerv tugunlari qo’shilib nerv tugunlari yiriklashgan 5.nerv tugunlari tanasida bir necha juft bo’lib joylashadi 6-ko’plab vakillarining nerv sistemasi bosh va orqa miyadan tashkil topgan

A)a-5,b-4,c-6,d-1B)a-5,b-2,c-6,d-3

C)a-5,b-3,c-6,d-4 D)a-4,b-5,c-6,d-3

23.Berilgan ma’lumotlarni moslab toping. a-oldingi miyasi yarimsharlarga bo’linmagan b-oldingi miya yarimsharlar po’stlog’i kuchli rivojlangan c-oldingi miya yarimsharlarining satxi katta bo’lgan organizmlar

1.oq nosorog 2.oqcha 3.oqquyruq 4.oq tovushqon 5.qizilto’sh 6.qizilko’z 7.qizilishton 8.yalqov 9.xo’jasavdogar 10.forel

A)a-2.6 b-3.4 c-5.7 B)a-2.6 b-1.8 c-5.7

C)a-2.9 b-7.9 c-6.4 D) a-1.8 b-2.10 c-6.9

24.Zamburug’larda (a) hayvonlarda (b) va o’simliklarda (c) gumoral boshqarish qanday amalga oshadi?

A)a-zamburug’larda gumoral boshqarish amalga oshmaydi b-biologik faol moddalarning qon limfa va to’qimalariga tarqalishi orqali c-hosil qiluvchi to’qimalar orqali barcha to’qimalarga tarqaladi

B)a- mitseliy gifalari orqali barcha hujayralarga yetkaziladi b-biologik faol moddalarning qon limfa va to’qimalariga tarqalishi orqalic-o’tkazuvchi to’qimalar orqali barcha hujayralarga yetkaziladi C)a-sporalari orqali barcha hujayralarga yetkaziladi b-nerv sistemasiga aloqadorligi bo’lmasdan to’g’ridan-to’g’ri qon orqali c- hosil qiluvchi to’qimalar orqali barcha to’qimalarga tarqaladi

D)a-o’tkazuvchi to’qimalar orqali b-hosil bo’lgan energiya orqali c-mitseliy gifalari orqali barcha hujayralarga yetkaziladi

25.Immunitet o’simliklarda (a) hayvonlarda (b) qanday amalga oshadi?

A)a-hujayra qobig’i orqali b-fitonsidlar orqali

B)a-b-antibiotiklar orqali

C)a-antibiotiklar orqali b-hujayra qobig’i va fitonsidlar orqali

D)a- hujayra qobig’i orqali b- nerv va endokrin tizimi hamda immunitet orqali
26. Dastlabki ko’p hujayrali hayvonlarning gastrula bo’shlig’i (a), gastrula teshigi (b) evolyutsiya natijasida qanday organlarni hosil qilgan

A)a-og’izga b-ichak bo’shlig’iga

B)a-ichak bo’shlig’iga b-og’izga

C)a-anal teshigiga b-ikkilamchi og’izga D)t/j/y

27. Halqali chuvalchanglarning qon aylanish sistemasiga hos bo’lmagan javoblarni belgilang.

1.qon aylanish sistemasi ochiq emas 2.qon aylanish sistemasi yopiq emas 3.yuragi bitta qorincha ikkita bo’lmachadan iborat 4.gemolimfasi yashil 5.qoni qizil 6.qorin aortasi yurak vazifasini bajaradi 7.halqum atrofidagi halqa qon tomirlari qisqarib butun tanaga qonni yetkazib beradi 8.qon aylanish sistemasi dastlab paydo bo’lgan 9.teri va ichak devorida kapillar qon tomirlari ko’p 10.kislorod va oziq moddalar qon orqali diffuziya yo’li bilan butun tanasiga boradi.

A)2.3.4.9 B)4.5.6.8 C)1.5.7.9. D)2.5.7.10
28.Sutemizuvchi hayvonlarga hos yirik aromorfoz (a), ideoadaptatsia (b)larni belgilang.

1-suv muhitida oldingi oyoqlari suzgichga aylangan 2-embrioni bachadonda rivojlanadi 3-tuban sutemizuvchilarning tuxum qo’yib ko’payadi.

A)a-embrioni bachadonda rivojlanishi, b-tuban sutemizuvchilarning tuxum qo’yib ko’payishi

B)a-bachadonning paydo bo’lishi b-terisining nafas olishda ishtirok etishi

C)a-bachadonida embrionning rivojlanishi b-tabiatning turli o’zgaruvchanliklariga moslasha olishi D)barcha javob to’g’ri
29. Organlari reduksiyaga uchragan hayvonning harakatlanishiga hos bo’lgan ma’lumotlarni to’g’ri belgilang.

A)muskullarining qisqarishi tufayli sakraydi, suzadi, ucha oladi, yuguradi

B)muskulli oyoqlari harakatlanishida ahamiyatga ega

C)muskulli boylamlari xitin qoplamiga birikadi

D)tanasining har bir segmentida paradoriylar shakllangan
30.Ko’p tukli halqali chuvalchang lichinkasi yassi chuvalchanga o’xshashliklarini aniqlang.

A)nerv sistemasi, ayrish sistemasi, tanasida kipriklarining bo’lishi

B)hazm qilish va jinsiy sistemalari

C)so’rg’ichlarining ixtisoslashishi va hujayralarining bir qator bo’lib joylashuvi

31. Iqlimning quruqlashib borishi qadimgi suyakli baliqlar orasida tabiiy tanlanishning ikki yo’nalishiga olib kelgan Birinchidan (a) ikkinchidan (b) qanday evolyutsion o’zgarishlar ro’y berdi?

1.nog’ora parda va eshitish suyaklari paydo bo’lgan 2.nafas olishda jabralari o’pka va teriga almashinib borgan 3.ko’krak qafasi paydo bo’lgan 4.ikki xil nafas oluvchi baliqlarning juft suzgichlari quruqlikda yashashga moslashib borib oyoqlarga almashgan 5.qoni ikki doira bo’ylab harakatlanishga o’tgan.

A)a-5, b-4 B)a-3, b-5 C)a-4, b-2 D)a-1, b-3
32. Oraliq miyaning ko’rish do’mboqlari yaxshi rivojlangan hayvonlarning evolyutsiya natijasida qanday o’zgarishlar vujudga kelgan.

1. yurak qorinchalari to’liq ajralgan 2.yurak qorinchalari qisman aralash qon oqadi 3.ichki urug’lanish paydo bo’lgan 4.tanasida havo haltachalari mavjud 5.nog’ora parda va eshitish suyakchalari paydo bo’lgan 6.skeletida toj suyagi paydo bo’lgan 7.oldingi oyoqlari o’zgarib uchishga moslashgan 8.ko’krak qafasining vujudga kelishi o’pkani himoyalagan

A)1.4.7 B)2.3.6 C)5.6.8 D)5.7.8
33. O’z-o’zini boshqarish tuzilish darajalarining qaysi bosqichlarini o’z ichiga oladi?

1.atom 2.molekula 3.hujayra to’qima 4.organ 5.organizm 6.populyatsia 7.biogeotsenoz 8.ekotizim 9.biosfera

A)1.2.3.5.6.7.8 B)2.3.4.5.

C)5.6.7.8 D)1.2.7.8.9

34. Ilk bor tashqi urug’lanish ichki urug’lanishga aylangan umurtqali hayvonlarga hos bo’lgan hususiyatlarni ayting.

1.tuxumlari yirik sariqlikka boy 2.yog’ va ter ajratuvchi bezlarga ega 3.boshining harakatchanligi tufayli ko’krak umurtqalari taraqqiy etgan 4.bo’yin umurtqalarining taraqqiy etishi sezgi organlaridan foydalanish imkonini bergan 5.yurak qorinchasida chala to’siq bo’lgan 6. yurak qorinchasida to’la to’siq bo’lgan 7.nog’ora parda va eshitish suyakchasi paydo bo’lgan

A)2.4.6 B)1.3.5 C)3.5.6 D)1.4.5
35. Miyachasida burmalar yo’q yaxshi rivojlangan (a-timsox ) miyachasida burmali yaxshi rivojlangan (b-qushlar sutemizuvchilar) hayvonlarning belgilang .

1.oq nosorog 2.oqcha 3.oqquyruq 4.taroqli 5.oq tovushqon 6.qizilto’sh 7.qizilko’z 8.qizilishton 9.dengiz toshbaqasi 10.xo’jasavdogar 11.forel 12. yalqov 13.botqoq toshbaqasi

A)a-4.13 b-3.10.12.B)a-7.11 b-1.8.9

C)a-2.9 b-5.7.12. D) a-1.6 b-2.3.11

36. Halqali chuvalchanglarning qon aylanish sistemasiga hos bo’lgan javoblarni belgilang.1.qon aylanish sistemasi ochiq emas 2.qon aylanish sistemasi yopiq emas 3.yuragi bitta qorincha ikkita bo’lmachadan iborat 4.gemolimfasi yashil 5.qoni qizil 6.qorin aortasi yurak vazifasini bajaradi 7.halqum atrofidagi halqa qon tomirlari qisqarib butun tanaga qonni yetkazib beradi 8.qon aylanish sistemasi dastlab paydo bo’lgan 9.teri va ichak devorida kapillar qon tomirlari ko’p 10.kislorod va oziq moddalar qon orqali diffuziya yo’li bilan butun tanasiga boradi.

A)2.3.4.9 B)4.5.6.8 C)1.5.7.9. D)2.5.7.10

37.Sudralib yuruvchilar rivojlangan (a), xilma xil vakillari vujudga kelgan (b), qirilib ketgan (c) qaysi davrlariga to’g’ri keladi

A)a-trias, b-yura, c-bo’r

B)a-toshko’mir b-perm c-yura

C)a-perm,b-trias,c-bo’r D)t/j/y

38. Jinsiy demorfizm kuzatilmaydigan umurtqasizlarni aniqlang.

A)suv shillig’i,podolariy B)qoraqurt, biy

C)perlovitsa, nereida D)planariya, askarida.
39. Boshskeletsizlarning ko’payishiga hos bo’lmagan javobni belgilang.

A) jinsiy organi tana bo’shlig’ida buralib joylashgan

B) ayrim jinsli jinsiy demorfizm kuzatilmaydi

C) jinsiy a’zolari juft-juftdan jabra oldi bo’shlig’ida joylashgan

D)yetilgan jinsiy hujayralari suvda urug’lanadi.
40.Immun boshqarishga hos bo’lmagan javobni belgilang.

A)qonning oq qon tanachalari leykositlar ahamiyatga ega B)hayvonlarning xilma-xil harakatlari immun tizimni kuchayishiga olib keladi C)evolyutsia jarayonida yashab qolish va ko’payish imkonini beradi D)zamburug’larda immun tizim antibiotic va fitonsidlarda amalga oshadi.

41. To’garak chuvalchanglar nerv sistemasidagi stvollaridan uch jufti (a) va bir jufti (b) tanasining qaysi tomonlariga tarqaladi

1.halqum atrofi va qorin tomoniga 2.yelka va qorin tomoniga 3.qorin va orqa tomoniga 4.tanasining uchta tomoniga 5.tananing oldingi va keying tomoniga 6.so’rg’ichlari atrofi va uning old tomoniga

A)a-5,b-2 B)a-6,b-1 C)a-2,b-3 D)a-4,b-5
42. Bo’g’imoyoqlilar nerv sistemasi(a) nafas olish organi (b) muskullari (d) ga hos ma’lumotlarni belgilang.

1-Uch juft nerv stvoli va stvollarni birlashtiruvchi ko’ndalang nervlardan iborat 2-Nerv markazlarining hajmi kattalashgan 3-nerv hujayralari butun tanasini to’r shaklida o’rab oladi 4-harakatlanishi muskulli oyoqlariga bog’liq 5- harakatlanishi muskulli boylamlariga bog’liq 6-muskulli o’simtalari ya’ni paradoriylari qisqarib bo’shashishi hisobiga harakatlanadi 7-traxeyalari orqali 8-butun tana yuzasi orqali nafas oladi 9-jabralar, traxeyalar va o’pkalar va tana yuzasi ishtirok etadi

A)a-2,b-9,d-5 B)a-1,b-7,d-6

C)a-3,b-8,d-4 D)a-9,b-4,d-1

43. Halqali chuvalchanglar (a), yassi chuvalchanglar (b)ga tegishli to’g’ri javobni belgilang.

1.suv tubida faol o’rmalab hayot kechira oladi 2.tana yuzasi orqali nafas oladi 3.uch juft nerv stvoli mavjud 4.ayrish sistemasi bir juft naychadan hosil bo’lgan 5.ayrish sistemasi juda ko’p uchi berk naychalardan boshlanadi 6.tanasining har bir segmentida bir juft nerv tuguni mavjud 7.og’zi qisqa halqum orqali qizilo’ngachga tutashadi 8. og’zi qisqa halqum orqali ikki shoxli ichak bilan tutashgan 9.eng sodda tuzilgan ikki tomonlama simmetriyali hayvon

A)a-5.9 b-4.6.7 B)a-2.4.6 b-1.8

C)a-3.4.5 b-2.7.9 D)a-2.4.6.8 b-1.5.7

44. Hiqildoqdagi tog’aylari aromorfoz bo’lgan hayvonlarning tanasining tuzilishi (a), miyachasi (b)ga tegishli bo’lgan javoblarni to’g’ri belgilang.

1.harakat va muvozanatni boshqarib turadi 2.qalin teri bilan qoplangan 3.yupqa teri bilan qoplangan 4.terisida shilimshiq va zaxarli moddalar ishlab chiqaradigan bezlari mavjud 5.miyachasi yaxshi rivojlanmagan 6.miyachasida burmalari yo’q 7.terisida bezlar mavjud emas 8.ularning terisi termoregulyatsiada ishtirok etadi 9.ter bezlari termoregulyatsiada ishtirok etmaydi 10.miyachasida burmalari ko’p 11.tanasidagi xitin qoplami suv yo’qotilishining oldini oladi 12.miyachasi kuchli rivojlangan 13.shilimshiq bez dushmanlaridan himoyalanishda ishtirok etmaydi 14.shilimshiq bez dushmanlaridan himoyalanishda ishtirok etadi

A)a-3.4.9 b-1.6 B)a-2.9.14 b-5.8

C)a-1.11.14 b-6.12 D)a-2.7.13 b-1.12

45. Halqali chuvalchang va baliqlarning nerv sistemasidagi farqlarni ayting .

1.Bir xil anotomik tuzilishga ega emas 2.nerv sistemasi naysimon 3.nerv sistemasi zanjir tipda 4.ularning nerv nayi markaziy va periferik nerv sistemasini tashkil etadi 5.nerv hujayralari tanasining oldingi qismida to’planadi A)1.3 B)2.5 C)4.5 D)barchasi

46. O’z-o’zini boshqarish mehanizmi ishga kirishishi uchun nimalar sabab bolishi kerak ?

A)organizmga yot bo’lgan modda kirishi kerak

B)organizm ichki muhitidagi kimyoviy moddaning konsentratsiyasi o’zgarishi kerak

C)muayyan omil ta’sir ko’rsata olishi kerak

D)Barcha javob to’g’ri
47. Qanday hayvonning embriogenez davrida yuzaga kelgan suzgich pufagi o’pkaga aylanish uchun zamin bo’lgan?

A)amfibiyalar B)suyak-tog’ayli baliqlar

C)suv shillig’I D)panjaqanotli baliqlar
48.Suvdagi molyuskalar (a) quruqlikda yashashga o’tgan molyuskalar(b) ga hos bo’lgan ma’lumotlarni moslang. 1.jabralarining yuzasi tana yuzasidan bir necha marotaba ortiq 2.lichinkasining tuzilishi halqali chuvalchanglarning lichinkasiga o’xshash 3.tanasi spiralsimon chig’anoq bilan o’ralgan 4.o’pkalar paydo bo’lgan 5. chig’anoqning vazifasi muvozanat va suvni tutib turish 6. tanasida joylashgan chig’anoqning vazifasi himoya 7.ko’plab jabralarining bo’lishi kislorod bilan yetarli ta’minlaydi 8.chig’anoqning ichida yurak joylashgan.

A)a-1.7 b-3.8 B)a-2.5.b-4.7

C)a-1.6. b-2.5 D)a-4.5 b-7.8
49.Organizmning o’z o’zini boshqarishning nerv va gumoral usullarining bir biri bilan qanday bog’liqligi mavjud?

A) garmonlarning ajralgan miqdori jismoniy mehnat natijasida tezroq sarflanib yangi gormonlar hosil bo’lishiga zamin yaratadi, tashqi va aralash sekretsiya bezlaridan ajralgan gormonlar reproduktiv yosh davomida, ichki sekretsiya bezlaridan ajraluvchi gormonlar umr bo’yi ajraladi va bu nerv va yurak ishining normal ishlashiga bog’liq

B) garmonlarning ajralgan miqdori va qonga quyilishi nerv sistemasining 18 yoshdan keyin doimiy nazoratga o’tadi , qon bilan yetib kelgan garmonlar ortiqcha qismi zaxira holda limfalarda to’planib qoladi C)garmonlarning ajralgan miqdori va qonga quyilishi nerv sistemasining doimiy nazoratida bo’ladi, qon bilan yetib kelgan garmonlar nerv sistemasi faoliyatiga doimiy ravishda ta’sir ko’rsatadi

D)To’g’ri javob yo’q

50.Himoyaning birinchi bosqich (a),ikkinchi bosqich (b) uchinchi bosqich (c)lariga hos ma’lumotlarni to’g’ri moslang.

1.oq qon tanachalari hizmat qiladi 2. organizmga kirgan mikroblarni bir-biriga yopishtiradi 3.organizmga kirgan mikroblarni parchalab yuboradi 4.teri burun nafas yo’llari ishtirok etadi 5.leykositlar ishtirokida amalga oshadi 6.mikroblar hosil qilgan zaharli moddalarni parchalaydi 7.immunitet 8.ovqat hazm qilish organlari ishtirok etadi 9.yuqumli kasalliklar qo’zg’atuvchilari kirishining oldi olinadi 10.antitelo va antitoksinlar ishtirok etadi

A)a-4.9, b-5.8, c-1.10 B)a-1.10, b-8.9, c-4.5

C)a-1.10 b-2.3 c-5.6 D)a-8.9, b-1.5,c-2.7

51. Infuzoriyalilarda tanadagi ortiqcha suv va keraksiz moddalar tashqi muhitga qay tartibda chiqarib yuboriladi?

A) yig’uvchi naycha , chiqarish nayi

B) yig’uvchi naycha, pufakcha, chiqarish naychasi

C) faqat qisqaruvchi vakuola

D) maxsus ayirish a’zosiga ega emas
52. Bir hujayralilar (a), bo’shliqichlilar (b), yassi chuvalchanglar (c), to’garak chuvalchanglar (d), halqali chuvalchanglar (f), mollyuskalar (e) ni ayirish organini belgilang.

1-qisqaruvchi vakuola, 2- protonefridiy, 3- metanefridiy, 4- uzun nay, 5- tasmasimon buyrak, 6- maxsus ayirish a’zosi yo’q.

A) a-1, b-6, c-2, d-4, f-3, e-5

B) a-2, b-3, c-2, d-3, f-2, e-5

C) a-1,b-2,c-3, d-4, f-5, e-6

D) a-1,b-1, c-2, d-3, f-5, e-5

53. O’rgimchaksimonlarda malpigi naychalari qayerga ochiladi (a), qoldiq mahsulotlarni qanday ko’rinishda(b) tashqariga chiqaradi?

1-tana bo’shlig’iga, 2- ichak bo’shlig’iga, 3- suyuq holda, 4- kristall holda

A) a-2, b-3,4

B) a-1, b-3

C) a-2, b-4

D) a-1,2 , b-4

54. Yassi chuvalchanglarda ayiruv maxsulotlarini tanadan tashqi muxitga chiqib ketish tartibida joylashtiring.

1-protonefridiy, 2- uchi berk naycha, 3- tana bo’shlig’i, 4- yirik nay, 5- chiqaruv teshigi

A. 1-3-4-5

B. 1-2-3

C. 1-2-4-5

D. 1-3-4
55. Metanefridiylar halqali chuvalchanglar tanasida qanday joylashgan?

A. har bir tana bo’g’imida bir juftdan

B. har bir tana bo’g’imida bittadan

C. tarqoq joylashadi

D. halqali chuvalchanglar tanasida metanefridiy mavjud emas

56. To'garak chuvalchanglarni tanasidagi ortiqcha moddalarni chiqarib yuborilishini tartib bilan joylashtiring.

1-uzun naylar tanani bosh qismida tutashadi. 2- “bo’yin bezlarini ” hosil qiladi. 3-zaharli moddalar tana bo’shlig’ida yig’iladi. 4- bo’yin bezlari ayirish teshigi orqali tashqariga ochiladi. 5-bo’yin bezlari uchi tana bo’shlig’iga ochiladi.

A.1,2,3

B. 1,2,3,4

C.2,1,4

D. 2,3,4
57. Halqali chuvalchanglarda ayiruv maxsulotlarini tanadan chiqib ketish tartibida ko’rsating.

1-har bir tana bo’g’imida bir juftdan naycha ko’rinishidagi metanefridiylar joylashgan. 2-naychaning uchi voronkasimon kengaygan bo’lib, tana bo’shlig’iga ochiladi. 3- zararli maxsulotlar naychaning voronkasimon uchiga yig’iladi. 4- zararli moddalar tana bo’shlig’iga yig’iladi. 5- naycha uchi tashqariga ochilgan bo’ladi. 6- ayiruv mahsulotlari naychani tashqariga ochilgan uchi orqali tashqariga chiqarib yuboriladi. 7- maxsus chiqaruv teshigi orqali tashqariga chiqib ketadi.

A.1,2,3.5,6

B. 1,2,4,6

C. 1,2,3,7

D.1,2,3,4,5,6
58. Umurtqasiz hayvonlarda ayirish sistemasi qon aylanish sistemasi bilan bog’lanmaganligi sababli,ayiruv maxsulotlari avval….., keyin esa ……. chiqariladi. Natijada tanada xar doim …. saqlanib qoladi.

A. naychaga, tana bo’shlig’iga, gazsimon moddalar

B. tana bo’shlig’iga, tashqariga, qoldiq moddalar

C. qisqaruvchi vakuolaga, tashqariga, qoldiq moddalar

D. naychaga, tashqariga suyuq moddalar
59. Umurtqali hayvonlarda ayirish vazifasini bajaradigan organlar?

1-o’pka 2-teri 3-buyrak 4 –jabra 5-metanefridiylar

A. 2,3,4

B. 1,3,4

C. 1,2,3

D. 1,3,5
60. Buyraklar filogenezi bosqichlarini ayting.

A. boshlang’ich buyrak, tana buyragi, haqiqiy buyrak

B. boshlang’ich buyrak, yetuk buyrak

C. sodda buyrak, tana buyragi, yetuk buyrak

D, boshlang’ich buyrak, haqiqiy buyrak

61. Boshlang’ich buyrak (a), tana buyragi (b), haqiqiy buyraklar(c) qaysi hayvonlarda uchraydi?

1-baliq va amfibiyalar lichinkasida 2- voyaga yetgan baliq va baqalarda 3- qushlar 4- sudralib yuruvchilar. 5- sutemizuvchilar 6- mollyuskalar

A. a-1, b- 2, c-3,4,5

B. a-1, b-3, c-5,6

C. a-1, b-2,3, c- 5,6

D. a-1, b-2, c-3,5,6

62.Protonefridiylar filogenezini tartib bilan ayting.

1- kiprikchalar, 2-ayiruv kanalchasi, 3- alangasimon hujayra, 4-voronka, 5- kanallar, 6-yashil bezcha

A. 1,2,3,4

B. 1,2,3

C. 2,3,5,6

D. 2,3,4
63. Metanefridiy filogenezini tartib bilan keltiring.

1-kanalchalar 2-voronkalar 3- kanal 4- yashil bez 5- kiprikchalar 6- siydik pufagi

A.1,2,3,4

B. 2,3,4

C. 3,5,6

D. 4,5,6,1
64. Yashil bezlar filogenezi…

1-yashil bezcha, 2- kalavasimon kanalcha, 3- siydik pufagi, 4-kiprikchalar, 5- naylar, 6-qisqaruvchi vakuol

A. 1,3,4,5

B. 1,2,5,6

C. 2,3,4

D. 1,2,3

65.Malpigi naylari filogenezini tartib bilan joylashtiring.

1-o’rta ichak, 2-malpigi naylari, orqa ichak, 3-to’g’ri ichak, 4-orqa ichak 5-tana bo’shlig’i, 6- nefron kapsulasi

A. 1,2,3

B.1,2,4,6

C.2,3,5

D. 2,4,5,6

66. Tana buyraklari filogenezini rivojlanib borish tartibida joylashtiring.

1-tana bo’shlig’i, 2- buyrak kesmasi, 3- qon, 4-kiprikchali voronkalar, 5- nefron kapsulasi, 6- ayirish kanalchasi

A. 2,1,4,3,6,5

B. 2,4,6

C. 2,3,4,5

D. 1,2,3,4,5,6

67.Haqiqiy buyraklar filogenezini rivojlanib borish tartibida joylashtiring.

1- tana bo’shlig’i, 2- buyrak, 3-qon, 4- nefron kapsulasi, 5- Genle xalqasi, 6- kalavasimon kanalcha .

A. 2,1,3,4

B. 1,3,4,6

C. 2,3,4,5,6

D. 1,2,3,4,5,6

68. Baliqlarda ayirish organi (a), iborat bo’lib, u (b), joylashgan. Ularning (c), qismi faqat emrional davrda ahamiyatga ega bo’lib, keyinchalik (d) aylangan.

1- tasmasimon buyrak, 2- metanefridiy, 3- umurtqa pog’onasining yon tomonida, 4- umurtqa pog’onasining old tomonida, 5- old, 6- orqa, 7-rudument organga, 8- jabralarga

A. a-1, b-3, c- 5, d-7

B. a-1, b-4, c- 5, d-6

C. a-2, b-3, c-4, d-7

D. a-2, b-4, c-5, d-6

69. Suvda ham quruqlikda yashovchilarda tana buyraklari urg’ochilari va erkak baqalarda qanday vazifani bajaradi?

A. urg’ochisida siydik ayirish, erkaklarida qo’shimcha urug’ yo’li

B. urg’ochi va erkak baqalarda bir xil , ya’ni siydik ayirish

C. urg’ochisida siydik ayirish, erkaklarida zararli maxsulotlarni to’plash

D. faqat ayirish va zararli maxsulotlarni to’plash
70. Qushlar va sut emizuvchilarda ayirish organi hisoblangan ……. faqat embrional davrda bo’lib, keyinchalik rudiment organga aylanadi.

A. protonefridiy va metanefridiy

B. boshlang’ich va tana buyraklari

C. nefron kapsulasi va siydik pufagi

D. yashil bez va kalavasimon kanalcha
71. Odam emrionining qaysi haftasida(a) boshlang’ich buyraklar, qaysi muddatda (b), birlamchi buyraklar, necha oyligida (c) haqiqiy buyraklar shakllanadi?

1. 5 – hafta boshida, 2. 3-hafta oxirida, 3. 3-hafta boshida, 4. 4- haftaligida, 5. 3 oylikda, 6. 2oylikda.

A. a-3, b-2, c-6

B. a-1, b-2, c-5

C. a-3, b-6, c-5

D. a-1, b-6, c-5

72. Odamlarda buyraklar ayirishdan tashqari yana qanday vazifalarni bajaradi?

1-gomeostaz, 2-qon hajmini boshqarish, 3-qon bosimini me’yorda ushlash, 4-suv va mineral moddalarni organizmda saqlab qolish, 5- qonni shaklli elementlarini parchalash, 6-jigar funksiyasini kuchaytirib berish.

A. 1,2,4,6

B. 2,4,6

C. 1,3,5,6

D. 1,2, 3,4

73. Ayirish organlari evolyutsiyasi filogenetik jihatdan qaysi sistema bilan bog’langan?

A. ovqat hazm qilish

B. nafas olish

C. jinsiy sistema

D. hech bir sistema bilan bog’lanmagan
74.Bo’shliqichlilarda qaysi hujayralardan jinsiy hujayralar rivojlanadi?

A. ektoderma hujayralaridan

B. endoderma hujayralaridan

C. oraliq hujayralardan

D. bo’shliqichlilarda jinsiy hujayralar mavjud emas
75. To’garak chuvalchanglarning jinsiy deformizm yaxshi seziladi. Erkaklarida (a), urg’ochilarida esa (b) rivojlangan.

1-1 ta urug’don, 2-2 ta urug’don, 3- urug’yo’li, 4- urug’ chiqarish nayi, 5- 1 ta tuxumdon, 6- ikkita tuxumdon, 7- tuxum yo’li, 8-bachadon.

A. a-1,3,4, b-6,7,8 B. a-2,3,4, b- 5,7,8

C. a-1,4 , b- 5,8 D. a- 1,3, b- 6,7

76.Jinsiy deformizm kuzatiladigan (a) va jinsiy deformizm yaqqol ko’zga tashlanmaydigan hayvonlarni ayting.

1- halqali chuvalchanglar, 2- mollyuskalar, 3- baliqlar, 4-hashorotlar, 5-to’garak chuvalchanglar, 6-yassi chuvalchanglar

A. a- 1,5,6, b- 2,3,4 B. a-3,6,5, b- 1,2,4

C. a-2,4,6, b- 1,3,5 D. a-3,4,5, b- 1,2,5

77. Boshskletsizlarda jinsiy hujayralarning urug’lanishi qayerda sodir bo’ladi?

A. tuxum yo’lida B. bachadonda

C. jabra oldi bo’shlig’ida D. suvda
78. Metamorfozli (a) va metamorfozsiz (b) rivojlanadigan hayvonlarni aniqlang.

1-ko’p tuklilar, 2-kam tuklilar, 3-o’rgimchaksimonlar, 4-kanalar, 5- suvda ham quruqlikda yashovchilar, 6- sudralib yuruvchilar, 7-qushlar, 8-baliqlar

A. a-2,4,5, b-1,3,6,7,8

B.a-1,3,6,7,8, b-2,4,5

C. a-1.6.7, b-3, 4,5

D. a-6,7,8, b- 1,2,3

79. Sudralib yuruvchilarning urg’ochilarida(a), erkaklarida (b), qushlarning moda(c) va narlarining (d) jinsiy organlarini aniqlang.

1-bir juft urug’don, 2-bitta urug’don, 3- bir juft tuxumdon, 4-bitta tuxumdon, 5-urug’ nayi, 6- bir juft urug’yo’li, 7-tuxum yo’li, 8-bachadon

A. a-3,7, b-1, 5, c-4,7,d-2,6

B.a-3,7, b-1,5,c- 3,8, d-2,6

C.a-3,7, b-2,6, c-4,7, d- 1,5

D. a-4,7, b-1,5, c- 4,8, d-2,6

80. Ichki urug’lanish qaysi hayvonlardan boshlanadi?

A. suvda ham quruqlikda yashovchilar

B. sudralib yuruvchilar

C. qushlar

D. sut emizuvchilar
81……ichki urug’lanish embrionning rivojlanishi uchun zarur bo’lgan ozuqaga ega va qalin po’choqqa ega tuxum hayvonot olamidagi………dan biri sanaladi.

A qushlar, aramorfoz

B sudralib yuruvchilar, aramorfoz

C qushlar , idiodaptatsiya

D kloakalilar, aromorfoz
82. Tirik organizmlarning muayyan yashash muxitida yashashi va ko’payishini ta’minlovchi belgilar yig’indisi?

A. adaptatsiya B. allogenez

C. arogenaz D. amensalizm
83. Suv havzalarining tubida yoki suv tubi qatlamlarida (a), suvda faol harakatlanadigan, suv oqimiga qarshilik ko’rsata oladigan (b), suv qa’rida yashovchi, mustaqil harakatlana olmaydigan va suv oqimi bilan ko’chib yuruvchi (c) organizmlar nima deb ataladi?

1-plankton, 2- nekton, 3-bentos, 4-migrant

A. a-3,b-2,c-1 B.a-1,b-3,c-2

C. a-3,b-4, c-2 D. a-1,b-2,c-3

84. Insonning xo’jalik faoliyati vaqtinchalik ta’qiqlangan, davlat tomonidan himoya qilinadigan xududlar (a), insonning xo’jalik faoliyati butunlay ta’qiqlangan muxofaza qilinadigan xudud (b), ilmiy, ma’daniy va o’quv estetik jixatdan ahamiyatga ega davlat tomonidan qo’riqlanadigan maxsus ob’ekt(c) nima deb ataladi?

1-milliy bog’lar, 2- qo’riqxonalar, 3- zakazniklar, 4- tabiat yodgorliklari

A.a-3,b-2, c-4 B.a-2, b-1, c-3

C. a-1,b-2,c-3 D. a-3,b-2, c-1

85. Organizm tuzilishining umumiy soddalashuviga olib keladigan, degeneratsiyaga olib keladigan evolyutsion yo’nalish?

A. tolerantlik B. katagenez

C. kosmopolitlar D.konvergensiya
86. Organizmlarning tuzilishidagi yirik o’zgarishlar, aromorfozlarning vujudga kelishi bilan bog’liq evolyutsion yo’nalish?

A. allogenez B. arogenez

C. katagenez D.detrit
87.Kosmopolit turlar berilgan qatorni toping.

A. baliqlar, baqalar, ilonlar

B. parazit chuvalchanglar

C. hashorotxo’r o’simliklar

D, kalamushlar, suvarak, pashsha
88. Namlik kam bo’lagan xududlarda o’sadigan(a), mo’tadil nam sharoitda o’sadigan o’simliklar(b), yuqori namlikka ega bo’lgan tuproqlarda o’suvchi (c) o’simliklar guruxi nima deb ataladi?

1-kserofitlar, 2-gidrofitlar, 3-gidrobiontlar, 4- mezofitlar

A.a-1, b-4, c-2 B.a-1, b-3, c-2

C.a-4,b-1, c-3 D. a-1,b-4, c-3

89. Nisbatan doimiy yashash muxitiga ega , xarorat, namlik,atmosfera bosimining tor ko’lamdagi o’zgarishlarigagina dosh bera oladigan o’simlik va hayvonlar ?

A. stenobiontlar B. evribiontlar

C. gidrobiontlar D. kosmopolitlar
90. Yil fasllari bilan belgilanadigan kun uzunligi (a), kun uzunligining mavsumiy o’zgarishlarlarga nisbatan tirik organizmlarning javob reaksiyasi (b), yorug’lik yo’nalishiga qarab o’simliklarning xarakatlanishi(c), sodda hayvonlarning yorug’lik tomonga harakatlanishi (d) qanday ataladi?

1- taksis, 2-fototaksis, 3-fotoperiod, 4-fotoperiodizm, 5-fototropizm, 6- fitosenoz.

A. a-3, b-3,c-4, d-2 B. a-1, b-2, c-3, d-4

C. a-6, b-5, c-3, d-2 D. a-5,b-6, c-2, d-3

91. Tirik organik moddani iste’mol qiluvchi va undagi energiyani oziq zanjiri orqali uzatuvchi (a), anorganik moddalardan organic modda hosil qiluvchi (b), qoldiq organic moddalarni anorganik moddalarga parchalovchi organizmlar(c) va manbadan iste’molchiga modda va energiya o’tadigan organizmlarning chiziqli ketma ketligi (d) qanday ataladi?

1- konsumentlar, 2- produsentlar, 3-redusentlar, 4-detritlar, 5-oziq zanjiri, 6-trofik daraja.

A. a-1, b- 2, c-3, d-5 B. a-2, b-1, c-3, d-4

C. a-3, b-1, c-2, d-6 D. a-2, b-2, c-3, d-4

92. Tabiiy tanlanish natijasida kelib chiqishi har xil organizmlarning bir sharoitda o’xshash bo’lishi qanday ataladi?

A. konkurensiya B. konvergensiya

C. kosmopolitlar D. divergensiya
93. Suv va botqoqliklarda o’suvchi o’simliklarning hujayralarining orasida havo to’playdigan to’qima nima?

A. kolenxima B. sklerenxima

C. aerenxima D. aerenximatoz
94. Tuproqda namlik yetarli bo’lmagan sharoitda o’sadigan va tuproqdagi namlikni zo’r berib so’radigan (a), o’z to’qima va organlarida suvni zaxira to’playdigan (b), namlik yetarli bo’lmagan sharoitda o’sadigan (c) o’simliklar guruxi.

1-stenobiontlar, 2- kserofitlar, 3- sklerofitlar, 4-sukkulentlar, 5- gidrofitlar, 6- gidrobiontlar.

A. a-2, b- 2, c-5 B. a-6, b- 3, c-1

C.a-3, b- 4, c- 2 D. a-4,b-2, c-3

95. Birga yashaydigan organizmlarning biri ushbu munosabatdan foyda oladi, ikkinchisi naf ham zarar ko’rmaydigan (a), har ikki populyatsiya uchun o’zaro manfaatli va majburiy (b), har xil turga mansub individlarning antogonistik, bir turga mansub organizmlarning boshqa turdagi organizmlardan oziq manbayi sifatida foydalanishi (c), birga yashaydigan organizmlarning xar ikkisu yoki bittasi ushbu munosabatdan foyda oladigan (d) munosabat turini aniqlang.

1- kommensalizm, 2- mutualism, 3- parazitizm, 4- simbioz, 5-mikoriza, 6-kosmopolit

A. a-1, b- 2, c-3, d-4 B.a-1,b-2, c-5, d-3

C. a-6, b-2, c-4, d-3 D. a-5, b-3, c-2, d-4

96. Biosfera (a) va noosfera (b) ga xos bo’lgan belgi va xususiyatlarni aniqlang.

1-yer sharining tirik organizmlar yashaydigan qismi. 2- tirik organizmlar tomonidan yaratilgan qobig’i. 3-tirik tabiatning muxim funksional birligi.4- ,, hayot qobig’i’’ deb ham ataladi. 5- modda va energiya davriy aylanishi kuzatiladi.6-inson tomonidan o’zgartirilgan qobiq.7- kishilik jamiyatining ongi, tafakkuri, ijtimoiy –iqtisodiy rivojlanishini o’z ichiga oladi. 8- fan- texnika rivoji , madaniyati bilan bog’liq jarayon. 9-E.Lerua tomonidan fanga kiritilgan. 10-E.Zyuss tomonidan fanga kiritilgan.

A. a-1,2,3,4,5,10, b- 6,7,8,9

B. a-6,7,8,9, b-1,2,3,4,5,10

C. a-1,3,5,7,10, b- 2,4,6,8,9

D. A-2,4,6,8,9, B- 1,3,5,7,10

97. Turning biotizm sifatida mavjudligi, yashashini belgilab beruvchi barcha abiotik va biotik omillar yig’indisi nima?

A. trofik daraja

B. ekologik nisha

C. biotop

D. tirik modda
98. Amensalizm (a) va kommensalizm(b) ga xos bo’lgan xususiyatlarni aniqlang.

1-o’zaro biotik munosabatlar turi. 2-birga yashaydigan organizmlar turi. 3- bir turning faoliyati ikkinchi turga salbiy ta’sir etadi. 4-bir tur foyda oladi. 5-salbiy ta’sir ko’rsatayotgan organism bu munosabatdan foyda ham zarar ham ko’rmaydi. 6-ikkinchi tur foyda ham zarar ham ko’rmaydi.

A.a-1,3,5, b-2,4,6 B. a-2,4,6, b-1,3,5

C.a-2,3,5 b-1,4,6 D. a-1,4,6, b-2,3,5

99.Biogeotsenozga xos bo’lmagan xususiyatlarni aniqlang.

1-tarixiy davrda tarkib topgan.2- odamlar ta’siri natijasida tarkib topgan. 3- o’z-o’zini boshqaruvchi tabiiy uyushma. 4- o’zini idora eta olmaydi. 5-biotsenoz bilan bog’langan. 6- noosfera bilan bog’langan. 7-anorganik tabiat komponentlari bilan chambarchas bog’liq. 8- organik tabiat omillari bilan chambarchas bog’liq.

A. 1,3,5,7 B. 2,4,6,8

C.1,4,5,7 D. 2,4,5,8

100.Bosh miyasi unchalik katta hajmga ega emas,oldingi miya yarimsharlarga bo’linmagan hayvonlarni toping

1)gorchak 2)ko’l baqa 3)beluga 4)sariq ilon 5) oq amur 6)qizilto’sh 7)qilquyruq

A) 3,5,6 B)2,4,6 C)1,3,5,7 D)3,5,7
101.Miyachasi yaxshi rivojlanmagan hayvonlar berilmagan javobni toping

1) akula 2) gorchak 3)Pavian 4)oqquyruq 5) salamandra 6) qobon 7)kvaksha 8) pavituxa

A)1,2,3,4,6 B)5,6,7,8 C)5,7,8 D)1,2,3,4
102.Oldingi miya boshqa bo’limlarga nisbatan yiriklashgan(1),Bosh miyada oldingi miya yarimsharlarining sathi katta,o’rta miya,oraliq miyaning ko’rish do’mboqlari yaxshi rivojlangan (2) hayvonlarga xos xususiyatlarni aniqlang

a)issiqqonli b)sovuqqonli c)tasqara va boltayutar qizilqum davlat qo’riqxonasida uchraydi d)gnu antilopasi o’t poyalarning o’rta qismini iste’mol qiladi g)xo’jasavdogar cho’lda uchraydi

A)1-a,c; 2-b ,g B)1-b; 2-a,c,d

C)1-b; 2-a,c,g D)1-b; 2-a,g

103.Hayotiy jarayonlarni gumoral boshqarish … xos bo’lib u evolyutsiyaning dastlabki bosqichlarida paydo bo’lgan. a)zamburug’lar b)hayvonlar c) o’simliklar d) bakteriyalar e) viruslar

A)a,b,c B)a,b,c,d,e C)a,b,d,e D)a,b,d

104.Biologik faol modda-?

A)vitamin B)gormon C)antigen D)ferment

105. Noto’g’ri fikrni aniqlang.

A)Dengiz sathidan 1200-2800 metr oralig’ida lola, shirach, kovrak kabi muhofazaga molik turlar bor.

B)Qishloq ho’jaligining jadal rivojlanishi o’rmonlarning kesilishi kabi antropogen ta’sirlar cho’l va chala cho’l hududlarida biomlarning sezilarli buzilishlariga sabab bo’lmoqda.

C)Adirlarning balantlik mintaqalarida qushlarnning ukki, bedana, kaklik, so’fito’rg’ay kabi turlari uchraydi.

D)Bo’rsiq adir hayvoni hisoblanadi
106.Biologik faol modda berilgan javobni aniqlang

A)fitogormon B)alkaloid

C)gormon D)barchasi biologik faol modda
107… gumoral boshqarish biologic faol moddalar fitogormonlar va alkaloidlar orqali amalga oshiriladi.

1)hayvonlar 2) o’simliklar 3)Zamburug’lar 4)bakteriyalar

A)1 B)2,3 C)4 D)1,2
108.Organizmning o’z-o’zini boshqarishning nerv va gumoral usullari bir-biri bilan qanday chambarchas bog’langan?

a)Nerv sistemasi faoliyatiga qon bilan yetib kelgan gormonlar doimiy ravishda ta’sir ko’rsatadi b)Ichki sekretsiya bezlaridan ajraladigan gormon miqdori nerv sistemasining doimiy nazoratida bo’lmaydi c)Ichki gormonlarning qonga quyilishi nerv sistemasining doimiy nazoratida bo’ladi

A)a,b,c B)b,c C)d D)a,c
109.Immun boshqarish bu-?

A)Organizmlarning yuqumli kasalliklarni qo’zg’atuvchi mikroblarga qarshi kurashishi,o’zini himoya qilishi,oragnizmga kirgan yot moddaning tabiati hisobga olingan holda antitelo vanatitoksinlar ishlab chiqarish xususiyati

B) Tirik organizmlarning fiziologik yoki biologic ko’rsatkichlarini muayyan va doimiy darajada avtomatik tarzda saqlash xususiyati

C)Tirik organizmning bir butun yaxlitlikdagi hayotini ta’minlaydigan jarayonlar yig’indisi

D)Tirik organizmning hayot faoliyatini bir butun tizim sifatida yot moddalarga nisbatan barqarorligini ta’minlashga yo’naltirilgan jarayonlar yig’indisi
110.O’simliklarda immunitet qanday ta’minlanmaydi

A)hujayra qobig’ining mustahkamligi

B)fitonsidlar orqali

C)antitelolar orqali D)A va B

111.Organizmning o’z-o’zini boshqarishi … sistemalari oraqali amalga oshiriladi

1)himoya xususiyati 2)nerv 3)immunitet 4) endokrin

A) 1,2,3 B)2,4 C)barchasi D)2,3,4
112.Hayvonlarning tana qoplami ,asosan nima vazifani bajaradi?

1)tashqi muhit ta’sirlaridan himoya qilish 2) ayirish 3)nafas olish 4)zararli omillardan himoya qilish 5)tana haroratini saqlash

A)barchasi B)1,2,4,5 C)2,4,5 D)1,4
113.Teri hayvonlarda qanday jarayonlarda ishtirok etadi

1)tashqi muhit ta’sirlaridan himoya qilish 2) ayirish 3)nafas olish 4)zararli omillardan himoya qilish 5)tana haroratini saqlash 6)sut orqali naslini oziqlantirishda 7)sezish

A)barchasi B)1,2,34,5,6 C)2,4,5,7 D)2,3,5,6,7
114.Xordali hayvonlar terisining ektodermadan rivojlanmaydigan qavati(I),boshskeletsizlarda (a) va umurtqalilarda (b) qanday tuzilgan?

1-derma 2-epidermis 3-bir qavat hujayralar 4-ko’p qavat hujyaralar 5-bir hujayrali bezlar 6-ko’p hujyarali bezlar 7-g’ovak 8-biriktiruvchi tolalar 9-biriktiruvchi hujayralar

A)I-1; a-3,5,7 b-4,6,8 B)I-2; a-3,5,7 b-4,6,8

C)I-1; a-3,7,9 b-4,6,8 D)I-1; a-7,9 b-4,6,8

115.Terining epidermis qavati bir qavat hujayralar va bir hujayrali bezlardan tashkil topgan hayvonlar berilmagan javobni toping

A)Lansetnik B)Pavian C)Assidiya D)A va C

116.Tog’ayli baliqlarning ….plakoidr deb ataladigan tangachalardan iborat.

1)butun tanasi 2)og’iz bo’shlig’i 3)og’izning shilliq qavati

A)1 B)2,3 C)1,2,3 D) 1,3
117…..emal bilan qoplangan.

a)tish toji b)plakoid c)tirnoq d)soch e)shoxlar

A)a,b B)a,b,c,d,e, C)a,b,e D)b
118.Stegotsefal uchun xos bo’lgan xususiyatni toping

A)Suvda hamda quruqlikda yashovchilarning qadimgi vakili

B)Tanasi baliqlarnikiga o’xshash tangachalar bilan qoplangan

C)Toshko’mir davrida nihoyatda ko’p va xilma-xil bo’lgan

D)barcha javoblar to’g’ri
119.Suyakli baliqlarning tangachalariga xos xususiyatni aniqlang

1)yumaloq shaklda 2)suyakdan iborat 3)dentindan iborat 4)yupqa epidermis bilan qoplangan 5) qalin epidermis bilan qoplangan 6)derma hisobiga rivojlanadi 7)usti emal bilan qoplangan 8)tikan shaklda

A)1,2,4,6 B)3,5,7,8 C)1,3,5,7 D)3,2,4,6
120.Suvda hamda quruqlikda yashovchilar uchun xos bo’lgan xususiyatni aniqlang

1)Devon davrining boshlariga kelib suvda hamda quruqlikda yashovchilarning dastlabki turlari vujudga kelgan 2)tanasi qalin teri bilan qoplangan 3)Nerv sistemasida ikkita bo’rtmachadan iborat yarimsharlar hosil bo’ladi 4)Bezlari bir hujayrali 5)bezlari dushmandan himoya qiladigan zaharli modda ishlab chiqaradi 6)baqa to’gri ichagining keying qismi kengayib kloakani hosil qiladi 7)baqa kechqurun faol hayot kechiradi 8) qurbaqa kunduz kunlari faol hayot kechiradi

A)1,3,5,7 B)2,3,5,6 C)3,5 D)1,3,5,6,8
121.Sudralib yuruvchilar uchun xos xususiyatlarni aniqlang

1)Kaltakesakning ko’zi yumiladi 2)ilonlarning ko’zi yumilmaydi 3)timsohlarning yuragi to’rt kamerali bo’lsa-da ,u yerda arteriya va vena qonlari aralashadi 4)terisida bezlar yo’q 5)tana qoplami organizmni yaxlitligini ta’minlaydi 6)Mexanik ta’sirlardan himoya qiladi 7)kasallik keltirib chiqaradigan mikroblardan himoya qiladi 8)epidermisning ichki qavati shox moddadan iborat tangachalar bilan qoplangan 9)tangachalari epidermis hosilasi 10)tangachalari derma hosilasi

A)1,2,3,4,5,6,7,8,9 B)1,2,4,5,6,7,9

C)1,3,4,5,6,7,8,10 D)1,2,3,4,5,6,7,8,10

122.Qushlar uchun xos xususiyatni aniqlang

1)gavdasi suyri shaklda 2)miyachasi kuchsiz rivojlangan 3)patlar epidermis hosilasi 4)parlar derma hosilasi 5) tanasi kalta 6) tanasi miqti 7)tasodifan suvga tushgan tovuq tezda halok bo’ladi 8)terisi quruq 9)patning tarkibi suyakdan iborat 10)patning tarkibi muguzdan iborat 11)mayna daraxt shoxlariga uya quradi

A)1,3,5,6,7,8,10,11 B)1,2,3,4,5,6,7,8,10 C)3,5,6,7,8,10,11 D)1,3,4,5,6,7,8,10,11
123.Noto’g’ri fikrni toping

A) murakkab tuzilishga ichki skelet bir hujayrali dengiz hayvonlarida bo’ladi

B) Koloniya holda yashovchi korall poliplarida ichki skelet kremniy oksididan tuzilgan

C) Gidrostatik skelt umurtqasiz hayvonlarda ,to’garak va halqali chuvalchanglarda uchraydi

D) Tashqi skelet bo’g’imoyoqlilarda uchraydi
124. Bo’g’imoyoqlilarni tashqi skeleti nima vazifani bajaradi

1)tayanch 2)ichki organlarni himoya qilish 3)organizmni ortiqcha suv yo’qotishdan saqlash

A)1 B)1,2,3 C)2 D)1,2
125.To’gri fikrni aniqlang

A)Bo’shliqichlilarda maxsus harakat organlari bor,bo’lib muskul tolachalarining qisqarishi hisobiga harakatlanadi

B)Bo’shliqichlilar ektoderma qavatidagi hazm qiluvchi hujayralaridagi muskul hujayralarining qisqarishi hisobiga harakatlanadi

C)Tashqi skeletning harakatda ishtirok etadigan ayrim qismlari,tana bo’limlarining bo’g’imlarida xitin qoplami yumshoq bo’ladi

D)Ko’p tukli halqali chuvalchanglar tanasining har bir segmentida maxsus harakat organlari-sitoplazma o’simtalar shakllangan
126.Parapodiylar-bu?

A)oyoqlar B)tuklar C)sitoplazmatik o’simtalar D)muskulli o’simtalar

127.Sutemizuvchilarning tersining tuzilishini aniqlang

1)epidermis 2)derma 3)zahar bezi 4)soch 5)gipoderma 6)kapillarlar 7)muguz tangacha 8)yog’ bezi 9)soch xaltasi 10)retseptorlar 11) shilimshiq bezi 12)suyak tangacha

A)1,2,4,5,6,8,9,10 B) 1,2,3,6,11

C)1,2,4,6,8,9,10 D)1,2,4,5,6,8,9,11

128.Baqa tersining tuzilishini aniqlang

1)epidermis 2)derma 3)zahar bezi 4)soch 5)gipoderma 6)kapillarlar 7)muguz tangacha 8)yog’ bezi 9)soch xaltasi 10)retseptorlar 11) shilimshiq bezi 12)suyak tangacha

A)1,2,4,5,6,8,9,10 B) 1,2,3,6,11

C)1,2,4,6,8,9,10 D)1,2,4,5,6,8,9,11

129…. evolyutsiya jarayonini tezlashtiradi.

A)Bijg’ish natijasida hosil bo’lgan kam miqdordagi energiya

B)Kislorod bilan nafas olish hisobiga moddalarning oxirigacha parchalanishi ,hosil bo’ladigan energiya miqdorining ortishi

C)Glikoliz natijasida hosil bo’ladigan ko’p midordagi energiya

D) to’gri javob yo’q
130.Maxsus nafas olish a’zosi bo’lmagan hayvonlar berilgan qatorni aniqlang

A)amyoba,bronza qo’ng’izi,qisqichbaqa

B)tufelka, gidra,aktiniya,mayda qisqichbaqasimonlar

C)baqachanoq,gorbusha,qilquyruq

D)askarida,yomg’ir chuvalchangi,lansetnik
131.Evolyutsiyada dastlabki nafas olish a’zosi … paydo bo’lgan

A)ko’p tukli halqali chuvalchanglarda B)qisqichbaqalarda

C)Molluskalarda D)kam tukli halqali chuvalchanglarda
132. … va … tana yuzasi orqali nafas olgan

A)amyoba ,evglena B)amyoba,bo’shliqichlilar

C)kam tuklilar,zuluklar D)ko’p tuklilar,zuluklar
133.Ko’p tuklilarning … qismdagi maxsus o’simta oziq moddalarni tutish va nafas olish vazifasini bajargan.

A)orqa B)bosh C)dum D)qorin

134.O’rgimchasimonlar sinfiga mansub qaysi hayvonlar faqat traxeyalari orqali nafas oladi

A)bunday hayvon yo’q B)chayon C)falanga D) biy

135.Faqat o’pkasi orqali nafas oladigan hayvon nima bilan oziqlanadi

A)hasharotlar,mayda sudralib yuruvchilar

B)har xil bo’g’imoyoqlilar,asosan o’rgimchak,hasharotlar

C)har xil o’rgimchaklar,asosan hasharotlar va bo’gimoyoqlilar D)chigirtka,qo’ng’iz,qandala

136.Noto’g’ri fikr berilmagan javobni toping

A)Mayda qisqichbaqasimonlarda maxsus nafas olish a’zosi bor

B)Bir hujyralilar butun tana yuzsi orqali suvda erigan kislorodni diffuziya yo’li bilan qabul qiladi

C)Xitin qoplami yupqa bo’lgan hayvonlarda nafas olish tana yuzasi orqali amalga oshadi

D) B va C
137. … da Jabra yoriqlari soni kamaygan bo’lsada,lekin nafas olish sathi kapillarlar to’ri hisobiga kengayadi

A)sudralibyuruvchilar B)lansetniklar

C)baliqlar D) suvda hamda quruqlikda yashovchilar
138. … da jabra yoriqlari devorlarida kapillar qon tomirlarga ega bo’lgan Jabra yaproqlari paydo bo’ladi

A)boshskeletsizlar B)lansetniklar

C)baliqlar D) suvda hamda quruqlikda yashovchilar
139…. da oxirgi jabra yoylari orqa tomonidan suzgich pufagi shakllanadi.

A)panjaqanotli baliqlar B)lansetniklar

C) tog’ayli baliqlar D) boshskeltsizlar
140. Evolutsiya jarayonida suzgich pufagi nimaga aylanagan?

A)ichakka B)o’pkaga C) oshqozonga D) hiqildoqqa

141.Evolyutsiya jarayonida nafas olish organi o’pka birinchi marta … paydo bo’lgan

A)boshskeletsizlar B)sudralib yuruvchilarda C)baliqlar D) suvda hamda quruqlikda yashovchilar

142.O’pkasi xaltasimon tuzilgan,to’siqsiz va bronxsiz hayvonlarga xos xususiyatni aniqlang

A)Paleozoy erasining toshko’mir davrida keng tarqalgan

B)Paleozoy erasining perm davrida paydo bo’lgan

C)Dinozavrlar,pleziozavrlar,ixtiozavrlar –yirik sudralib yuruvchilar bo’lib, bo’r davrida qirilib ketgan

D)go’shti tez hazm bo’ladi
143.Birinchi bo’lib … da hiqildoqning tog’aylari shakllangan

A)boshskeletsizlar B)lansetniklar

C)baliqlar D) suvda hamda quruqlikda yashovchilar
144.Qaysi hayvonlarda havo og’iz bo’shlig’idan yutish harakatlari tufayli o’pkaga o’tadi

A)sudralibyuruvchilar B)lansetniklar

C)baliqlar D) suvda hamda quruqlikda yashovchilar
145.Ko’krak qafasi va diafragmasi bo’lmagan hayvonlarda havo…

A) burun bo’shlig’idan yutish harakatlari tufayli o’pkaga o’tadi

B) og’iz bo’shlig’idan yutish harakatlari tufayli o’pkaga o’tadi

C) to’g’ri javob yo’q

D) og’iz bo’shlig’idan yutish harakatlari tufayli bronxlarga o’tadi
146.Gaz almashinishi ko’proq teri qoplami orqali amalga oshadigan hayvonlarga xos xususiyat qaysi qatorda to’g’ri keltirlgan

A)posembrional rivojlanishi to’g’ri (metamormozsiz) bo’ladi

B)Metamorfoz jarayonida qalqansimon bez gormonlari ta’sirida dumi,xordasi,muskullari yo’qoladi

C)amfibiyalarda gastrula blastuladevorining o’sib kirishi orqali amalga oshadi

D)Tuxum hujayrasida sariqlik miqdori ko’p
147.Sudralib yuruvchilarga xos to’gri malumotni aniqlang

1)hiqildoq,traxeya,bronxlar to’liq shakllangan 2)o’pkalari yirik g’ovaksimon ,ko’p sonli katakchalarga bo’lingan 3)kata nafas olish yuzasiga ega 4)nafas olishda teri ishtirok etmaydi 5)nafas olishi qovurg’lararo vaqorin muskullarining qisqarishi hisobiga amalga oshadi

A) 1,2,3,4,5 B)1,3,4,5 C)1,2,4,5 D)2,3,4,5
148… ning o’pkasida bronxlar tarmoqlanib,bronxiolalar bilan tugaydi

A)sudralibyuruvchilar B)qushlar

C)sutemizuvchilar

D) suvda hamda quruqlikda yashovchilar

149. … ning o’pkasida bronxlar tarmoqlanib,bronxiolalar va laveolalar bilan tugaydi

A)sudralibyuruvchilar B)qushlar

C)sutemizuvchilar

D) suvda hamda quruqlikda yashovchilar

150…. Nafas yo’llari kiprikchali epiteliy bilan qoplangan.

A)sudralibyuruvchilar B)qushlar

C)sutemizuvchilar

D) suvda hamda quruqlikda yashovchilar

151.Qon aylanish sistemasi yo’q hayvonlarda oziq modda va kislorod qanday yo’l bilan tanaga tarqaladi.

A)To’qima suyuqligi orqali B)Diffuziya yo’li bilan C)Sitoplazma orqali D)Pinositoz yo’li bilan

152.Noto’g’ri fikr berilgan javobni toping

A)Qisqichbaqasimonlarda yurak besh qirrali

B)Halqali chuvalchanglarning qoni qizil,lekin temir gemoglobin tarkibida emas,balki plazmada erimagan holda bo’ladi

C)Amfibiyalarda qon taloq,jigar,suyak ko’migida ishlab chiqariladi

D)Umurtqalilarning quruqlikka chiqishi,nafas olishning o’pka orqali amalga oshishi qon aylanishni o’zgarishiga sabab bo’ldi
153.Yurak dastlab paydo bo’lgan hayvonlarga xos xususiyatni aniqlang

A)qon aylanish sistemasi yopiq,qon bitta doirada harakatlanadi

B)mayda qisqichbaqasimonlarda maxsus nafas olish a’zosi yo’q

C)Bosh oyoqli molluskalar yura davrida keng tarqalgan

D) Qonida eritrotsitlar va qonning shaklli elementlari bo’lmaydi
154…. da yurak bitta qorincha va ikki yoki to’rtta bo’lmachadan iborat.

A)sudralibyuruvchilar B)boshoyoqli molluskalar C)baliqlar D) qisqichbaqasimonlar

155. Yurak Qisqichbaqasimonlarda (I) …. , o’rgimchaksimonlarda (II)…joylashgan

1)orqa tomonida 2) qorin tomonida a)boshko’krakning b)qorin bo’limining

A)I-a-1;II-b-2 B)I-a-1;II-b-1

C)I-b-1;II-a-2 D)I-a-2;II-b-1

156.Qon tana suyuqligi blan aralashib … hosil qiladi

A)limfani B) qonplazmasini

C)gemolimfani D) gemoglobinni
157.Hasharotlarda qon aylanish sistemasiga xos xususiyatlarni aniqlang

1)kalta 2)uzun 3)nayga o’xshash 4)besh qirrali 5)ko’p kamerali yurak 6)kalta aorta 7)kislorod tashishda ishtirok etmaydi 8) oziq modda tashiydi 9)qon tarkibi limfa suyuqligiga o’xshash 10)gemolimfasi rangsiz 11)gemolimfasi sarg’ish 12)gemolimfasi yashil 13)qonning shaklli elementlari bo’ladi 14)uzun aorta

A)2,3,5,6,7,8,10,11,12 B)1,3,5,7,8,10,11,12,13

C)2,3,5,7,8,10,13,14 D)1,3,5,6,7,8,10,11,12,13,14

158.Qon tarkibi tana suyuqligiga o’xshash bo’lgan hayvonlar qachon paydo bo’lgan?

A)Paleozoy erasining Silur davrida

B)Paleozoy erasining Devon davrida

C)Paleozoy erasining Toshko’mir davrida

D)Paleozoy erasining Ordovik davrida
159.Qorin aortasi yurak vazifasini bajaradigan hayvonlarning ayirish sistemasi qaysi hayvonlarnikiga o’xshash?

A)Halqali chuvalchanglar B) molluskalar

C)baliqlar D)qisqichbaqasimonlar
160….da qon buyrak ,taloqda ishlab chiqariladi

A)sudralibyuruvchilar B)boshoyoqli molluskalar C)baliqlar D) qisqichbaqasimonlar

161.Yuragida faqat venoz qoni bo’lgan hayvon berilmagan javobni toping

1)akula 2)qizilto’sh 3)birqozon 4)gorchak 5)yopishqoq baliq

A) 1,4,5 B)1,4 C)2,3 D)2,3,4
162.Baliqlarda qon qorin aortasidan … jabra arteriyalari orqali jabraga boradi.

A) 4 ta B) 3 juft C) 8 ta D) 2 ta

163.Jabra arteriyalari kapillarlarga bo’linmaydigan (I),bo’linadigan(II) hayvonlarning sezgi oragnlariga xos xususiyatni aniqlang.

a)sezgi organlari kuchli rivojlangan b) sezgi organlari rivojlanmagan c) atrof muhitni yaxshi bilib olishga imkon beradi d)sezgi organlari kuchsiz rivojlangan

A)I-a;II-c B)I-d;II-b C)I-d;II-c D)I-a;II-d
164.Umurtqalilarning quruqlikka chiqishi,nafas olishning o’pka orqali amalga oshishi nimani o’zgarishiga sabab bo’ldi

A)ayirish organlarini B)nafas olish organlarini

C) tayanch-harakatlanish sistemasini D)qon aylanishni
165.Amfibiyalarning qoni qaysi organlardan ishlab chiqariladi

A)taloq,jigar,suyak ko’migi B)jigar,taloq

C)suyak ko’migi,taloq D)to’g’ri javob barchasi
166.Yurak qorinchasidan arterial konus boshlanadigan hayvonlarning yurak urishi…

1)tez 2)past 3)40-50 ta 4)10-20 ta 5)ba’zilarida 20-30 ta

A)2,3,5 B)1,3,5 C)1,3,4 D)1,3,2,5
167.Qon suyak ko’migi va taloqda ishlab chiqariladigan hayvonlarning yuragi qanday tuzilgan 1)bitta qorincha 2)ikkita qorincha 3)bitta yurak bo’lmacha 4) ikkita yurak bo’lmacha

A)1,3 B)to’g’ri javob yo’q C)1,4 D)2,3

168.Amfibiyalarning arterial kunusidan … arteriya tarmoqlanadi

A) 4 ta B) 3 juft C) 8 ta D) 2 ta

169.Amfibiyalarning kislorodga to’yingan qoni o’pka venasi orqali … ga,teri venasi orqali esa … ga quyiladi

A)o’ng bo’lmacha,chap bo’lmacha

B) chap bo’lmacha, kovak vena

C)o’ng bo’lmacha, kovak vena

D) kovak vena, chap bo’lmacha
170.Amfibiyalarning miyasiga arterial qon qaysi qon tomiri orqali keladi?

A)1 juft aorta yoyi

B) 1 juft uyqu arteriyalari

C) 1 juft arteriyalar

D)1 juft aorta yoyi va uyqu arteriyalari
171.Sudralib yuruvchilarda qorinchasidan nechta qon tomiri mustaqil ravishda chiqadi

A) 3ta B) 3 juft C) 4 ta D) 2 ta

172.Sudralib yuruvchilarning barchasida tanada … qon oqadi.

A)venoz B)arterial C) aralash D) to’gri javob yo’q

173. Qon aylanish sistemasining evolyutsiyasida asosan nechta bosqich ko’zga tashlanadi

1)3 ta 2)4 ta 3)2 ta

a)yurakning paydo bo’lishi b)yurak kameralari sonining ortishi c)qon aylanishining ikkita- katta va kichik doirali bo’lishi d)yurakning chap arterial va o’ng venoz bo’laklarga ajralishi

A)1-a,b,c,d B)2-a,b,c,d C)3-a,b,c,d D)3-a,c

174…. Orqa ichak va anal teshigi paydo bo’lgan

A)halqali chuvalchanglar B)boshoyoqli molluskalar

C) to’garak chuvalchanglar D)yassi chuvalchanglar
175. Miyachasi harakatlarni muvofiqlashtirish markazi bo‘lganligi sababli kuchli rivojlangan(a), xilma-xil harakatlari tufayli kuchli rivojlangan(b) va harakatlarning soddaligi tufayli yaxshi rivojlanmagan(c) sinflarni aniqlang.

A a-sut emizuvchilar; b-qushlar; c-baliqlar

B a-qushlar; b-reptiliyalar; c-amfibiyalar

C a-chumchuqsimonlar; b-tangachaqanotlilar; c-dumsizlar

D a-baliqlar; b-reptiliyalar; c-tuban sutemizuvchilar.
176.Neotropikda uchrovchi oldingi miya yarimsharlari po‘stlog‘i kuchli rivojlangan va unda ko‘rish, eshitish, tuyg‘u, harakat analizatorlarining oliy markazlari, shuningdek, oliy nerv faoliyatining markazlari joylashgan sinf vakillarini aniqlang.

A alligatorlar, iguana, ilonlar;

B tulki, suvsar, oq ayiq, oq sichqon, oq tovushqon;

C kolibri, yapaloq qush, tasqara, nandu;

D pampas mushugi, skuns, dengiz cho‘chqasi.
177. Oldingi miyasi yarimsharlarga bo‘linmagan(a) va oldingi miyasi yarimsharlarga bo‘lingan(b) sinf vakillarini aniqlang. 1-kvaksha 2-semga; 3-som; 4-povituxa; 5-gambuziya; 6-forel; 7-suvkesar; 8-vapiti; 9-beluga

A a-1,4,6,9; b-2,3,8.

B a-2,3,5; b-1,4,6,8

C a-5,6,9; b-4,7,8.

D a-2,3,6,9; b-1,4,5,7.
178. Organizmlarni xususiyatlari bilan juftlab yozing.

a-toron; b-penitsill; c-aguti.

1-alkaloidlar mitselliy gifalari orqali barcha hujayralarga yetkaziladi 2-gumoral boshqarish fitogormonlar orqali amalga oshiriladi 3-gormonlar qon, limfa va to‘qima suyuqligi orqali tanaga tarqaladi 4-fitogormonlar o‘tkazuvchi to‘qimalar orqali barcha hujayralarga yetkaziladi 5-o‘z-o‘zini boshqarishning nerv va gumoral usullari bir-biri bilan chambarchas bog‘liq 6- gumoral boshqarish alkaloidlar orqali amalga oshiriladi

A a-1,2; b-1,6; c-3,4.

B a-3,5; b-1,6; c-2,4

C a-2,4; b-1,6; c-3,5.

D a-3,4; b-1,2; 1,6.
179. Organizmning o‘z-o‘zini boshqarishning nerv va gumoral usullari bir- biri bilan chambarchas bog‘liqligini ko’rsating.

A nerv sistemasi faoliyatiga qon bilan yetib kelgan gormonlar doimiy ravishda ta’sir ko‘rsatadi

B tirik organizmlarda sodir bo‘ladigan fiziologik jarayonlar yagona neyrogumoral mexanizm orqali amalga oshadi

C ichki sekretsiya bezlaridan ajraladigan gormon miqdori va qonga quyilishi nerv sistemasining doimiy nazoratida bo‘ladi

D bir tomondan nerv sistemasi faoliyatiga qon bilan yetib kelgan gormonlar doimiy ravishda ta’sir ko‘rsatsa, ikkinchi tomondan ichki sekretsiya bezlaridan ajraladigan gormon miqdori va qonga quyilishi nerv sistemasining doimiy nazoratida bo‘ladi.
180. Fiziologik jarayonlarning o‘z-o‘zini boshqarilishi qanday amalga oshadi.

1- organizmdagi organlar va organlar sistemalari o‘zaro bir-biriga ta’sir ko‘rsatishi natijasida; 2- boshqarish biologik faol moddalar fitogormon va alkaloidlar orqali amalga oshiriladi; 3- boshqarish gumoral-kimyoviy yo’l orqali amalga oshiriladi. 4- neyrogumoral mexanizm orqali amalga oshadi. 5-gormonlar orqali amalga oshiriladi

A 1,2,5; B 1,4; C 3 D 2,5.
181. Immunitet hayvonlarda(a), o‘simliklarda(b) va zamburug‘larda(c) nimalar orqali ta’minlanadi.

1-hujayra qobig‘ining mustahkamligi. 2-immun tizimi orqali. 3-himoya moddalari orqali. 4- alkaloidlar orqali. 5-fitonsid orqali. 6- fitogormon orqali. 7-antibiotiklar orqali.

A a-1,2; b-1,3,6; c-1,4,7;

B a-2; b-3,5,6; c-1,4,7;

C a-2; b-1,5; c-1,3,7

D a-1; b-6; c-4.

182. O‘simlik(I) hayvon(II) va zamburug‘(III) hayotiy jarayonlarini o‘z-o‘zini boshqarishi (a) va immun boshqarishi(b) nimalar orqali ta’minlanadi.

1-hujayra qobig‘ining mustahkamligi. 2-immun tizimi orqali. 3-himoya moddalari orqali. 4- alkaloidlar orqali. 5-fitonsid orqali. 6- fitogormon orqali. 7-antibiotiklar orqali. 8- nerv va gumoral 9-gumoral boshqarish

A I a-6,9; b-1,5; II a-2; b-8; III a-4,9; b-1,3;

B I a-4,9; b-1,3; II a-8; b-2; III a-6,9; b-1,5;

C I a-5,9; b-3,6; II a-9; b-2; III a-7,9; b-4,5;

D I a-6,9; b-1,5; II a-8; b-2; III a-4,9; b-1,3;

183. Teri dastlab qanday organ bo’lgan, funksiyasi ortishi natijasida yana qaysi funksiyalarni bajargan.

A himoya; nafas olish, sezish, termoregulatsiya, ayirish, oziqlantirish.

B ayirish; nafas olish, sezish, termoregulatsiya, himoya, oziqlantirish

C nafas olish; ayirish, sezish, termoregulatsiya, himoya, oziqlantirish

D sezish; ayirish, nafas olish, termoregulatsiya, himoya, oziqlantirish
184. Boshskeletsizlarda teri qoplamining tuzilishiga xos xususiyatlarni belgilang.

1-epidermis ko‘p qavatli 2-har ikkala qavati kuchsiz rivojlangan. 3- biriktiruvchi tolalar paydo bo‘ladi 4-terining epidermis qavati bir qavat hujayralardan 5-yog‘ va ter bezlari rivojlangan, 6-bir hujayrali bezlardan iborat 7-derma qavati (g‘ovak), biriktiruvchi hujayralardan tuzilgan 8- teri hosilalari paydo bo‘ladi

A 1,2,3,4 B 5,6,7,8 C 2,4,6,7 D 2,3,4,8
185. Tangachalari yumaloq shakldagi suyak, usti yupqa epidermis bilan qoplangan va dentindan tuzilgan, usti emal bilan qoplangan turlarni aniqlang.

A tikandum,tikanli; gambuziya, cho’rtan.

B dengiz tulkisi, sterlyad; gigant va kit akulasi

C beluga, gorbusha; manta, gigant akula

D treska, cho’rtan; dengiz otchasi, tilyapiya
186. Ichagi yuzasi burma shaklida botiqliklarni hosil qiladigan hayvonlarni aniqlang

1)yomg’ir chuvalachangi 2)nerida 3)oq planariya 4)odam askaridasi 5)bolalar gijjasi 6)qizil chuvalchang 7)keng tasmasimon chuvalchang

A)1,2,6 B)2,4,5 C)1,4,5,7 D)4,5,7
187.Ovqat hazm qilish sistemasi to’g’ri,qismlarga ajralmagan nay shaklidagi ichakdan iborat bo’lgan hayvonlar keltirilgan javobni toping

A)pampas mushugi B)lansetnik

C)skuns D)ko’poyoqlilar
188.Jag’larida bir xilda tuzilgan tishlar joylashgan hayvonlar berilgan javobni toping

1)oq sla 2) zog’ora 3)akula 4)beluga 5) qor barsi

A)barchasi B)1,3,4 C)1,2,3,4 D)2,5
189.Suvda hamda quruqlikda yashovchilarning og’iz bo’shlig’ida … yaxshi rivojlangan.

1)tishlar 2)so’lak bezlari 3)zahar bezlari

A)1 B)2 C)1,2 D) barchasi
190.Bo’g’imoyoqlilarda … faoliyati kuchayib,ular yordamida oziq …

A)tishlar,maydalanadi B)so’lak bezlari,ho’llanadi C)jag’lar,maydalanadi

D)zahar bezi,maydalanadi,ho’llanadi
191.Amfibiyalarda so’lak…

A)maydalaydi B)ho’llaydi

C)kimyoviy ta’sir ko’rsatadi D) B va C
192.Molluskalarning ovqat hazm qilishi … o’xshaydi

1)yomg’ir chuvalachangi 2)nerida 3)oq planariya 4)odam askaridasi 5)bolalar gijjasi 6)qizil chuvalchang 7)keng tasmasimon chuvalchang

A)1,2,6 B)2,4,5 C)1,4,5,7 D)4,5,7
193. …. boshlab o’t qopi paydo bo’lgan

A alligatorlar, iguana, ilonlar;

B tulki, suvsar, oq ayiq, oq sichqon, oq tovushqon;

C beluga, gorbusha; manta, gigant akula

D pampas mushugi, skuns, dengiz cho‘chqasi.
194.Baliqlarning hazm qilish sistemasini ketma-ketlikda belgilang

1)anal teshigi 2)yo’g’on ichak 3)oshqozon 4)qizilo’ngach 5)ingichka ichak 6)halqum 7)og’iz 8)kloaka

A)7,6,4,3,5,2,1 B)7,6,4,3,2,1

C)7,6,4,3,1 D)7,6,4,3,5,2,8

195.Jag’larida bir xilda tuzligan tishlar joylashmagan hayvonlar berilmagan javobni toping

A pampas mushugi, skuns, dengiz cho‘chqasi

B tulki, suvsar, oq ayiq, qilquyruq, oq tovushqon;

C beluga, gorbusha; manta, gigant akula

D pampas mushugi, skuns, gorchak
196.Evolutsiyaning quyi bosqichlarida qon hujayralarining xilma-xilligi …

A)kamroq kuzatiladi B)ko’proq kuzatiladi

C)umuman kuzatilmaydi

D)sutemizuvchilarda ko’proq kuzatiladi

197.Qon suyak ko’migi,taloq va limfa bezlarida hosil bo’ladigan hayvonlar berilgan javobni toping

A alligatorlar, iguana, ilonlar;

B tulki, suvsar, oq ayiq, oq sichqon, oq tovushqon;

C kolibri, yapaloq qush, tasqara, nandu;

D beluga, gorbusha; manta, gigant akula
198.Quyida keltirilgan hayvonlarning qaysi birida chap qorinchadan chiqqan aorta yurakni chapdan aylanib o’tmaydi

A alligatorlar, iguana, ilonlar;pavian

B tulki, suvsar, oq ayiq, oq sichqon, oq tovushqon;

C kolibri, yapaloq qush, tasqara, nandu;

D beluga, gorbusha;skuns , gigant akula
199. Quyida keltirilgan hayvonlarning qaysi birida chap qorinchadan chiqqan aorta yurakni chapdan aylanib o’tadi

A alligatorlar, iguana, ilonlar;pavian

B tulki, suvsar, oq ayiq, oq sichqon, oq tovushqon;

C kolibri, yapaloq qush, tasqara, nandu;

D beluga, gorbusha;skuns , gigant akula
200.Sutemizuvchilarning aorta qon tomiri to’sh suyagining orqasida nimani hosil qiladi

A)uyqu arteriyasini B)ravoqni

C) arterial konusni D)aorta yoyini