11. Kristal panjara energiyasi. Born modeli.

122 Zanjir va tarmoq uzunligi. Tarmoqlanmagan zanjir reaksiyalari kinetikasi (Zanjir, reaksiya, tarmoqlanmagan, tushuncha, kinetika).
123.Tarmoqlangan zanjirli reaksiyalar (Zanjir, reaksiya, tarmoqlangan, tushuncha, kinetika).
Zanjirli reaksiyalar tannoqlanmagan va tarmoqlangan reaksiyalarga
bolinadi. Tarmoqlanmagan zanjirli reaksiyalar ham zanjiming
hosil boiishi, o'sishi va zanjirning uzilishi bosqichlaridan
iborat boiadi. Bunday reaksiyalami tavsiflashda zanjir b o 'g in i va
uzunligi tushunchalaridan foydalanamiz. Zanjir bo*g‘ini, asosan,
reaksiyaning boshlanishiga sababchi boigan va reaksiya davomida
ishtirok etuvchi faol markazlardan hosil boiib, reaksiyada ishtirok
etgan faol markazni qayta tiklanishiga olib keluvchi ketma-ket sodir
boiadigan elementar reaksiyalar yigindisini ifodalaydi, masalan,
C 2H6+Cl2—>C2H5Cl+HCl reaksiyasida zanjir bo‘g in i quyidagi (ci)
va (b) elementar reaksiyalardan iborat boiadi:

152 Reaksiyaga kirishuvchi moddalarning turli boshlang’ich konsentrasiyalarida n-tartibli asosiy reaksiya tenglamalari va ularni tahlil qilish 153. Kimyoviy reaksiyaning umumiy va xususiy tartibi
124 Zanjir reaksiyalar mexanizmi. Zanjirning davom etishi, tarmoqlanishi va uzilish bosqichlari. Zanjir uzunligi (Zanjir, reaksiya, mexanizm, kinetika). Zanjirli reaksiyalarning yana ham murakkabroq turi, bu tarmoqlangan zanjirli reaksiyalardir. Bimday reaksiyalarga bir vaqtda ikki yoki undan ortiq faol markazlaming hosil boiishi bilan boradigan reaksiyalar kiradi. Bu kabi reaksiyalarda faol markazlaming hosil boiishi va shubilan birga, reaksiya tezligining oshishi shiddatli ravishda sodir boiib, dastlabki moddalar miqdorini yetarlicha kamayish vaqtigacha tezlik oshadi so4ngra kamayadi. Bu turdagi reaksiyalarga oksidlanish (yonish yoki portlash) bilan boradigan reaksiyalar kiradi. Masalan, yuqori haroratda metanning oksidlanishi natijasida hosil boiadigan # 0 * radikali reaksiyaning oraliq mahsuloti - forma ldegid bilan ta’sirlashib, uchta 'OHradikalini hosil qiladi: Har bir hosil bo'lgan faol markaz orqali reaksiya davom etishi natijasida tarmoqlangan reaksiya sodir boiadi.