11. Kristal panjara energiyasi. Born modeli.

11.Kristal panjara energiyasi. Born modeli. (energiya, ion radius, kation, anion) Kristall panjarani buzulishi uchun sarflanadigan ish kristall panjara energiyasi deyiladi, boshqacha aytganda kristallni juda katta masofadagi ion holatiga o’tishi uchun sarflanadigan energiya. Kristall panjara energiyasi aniqlanayotgan moddaning bir moliga nisbati hisoblanadi. Bu energiya M.Born modeli yordamida hisoblanadi. Borinning modeli asosida berilgan kristall panjara qarama-qarshi ionlardan tashkil topgan bo’lib, bir-biridan r-masofada joylashgan va z1e0 hamda z2e0 absalyut zaryadga ega. Kulon qonuni asosida elektrostatik o’zaro ta’sir kuchi quydagi formula yordamida yoziladi. Fel=- bu yerda E0-muhitning dielektrik doimiyligi bo’lib, 0.88542*10^-11F/M ga teng, Fel-elektrolitik tortilish kuchi.		18. Debay-Gyukkel tenglamalarini kuchsiz elektrolitlarga tatbiqi
12. Solvatlanish energiyasi. Born modeli. (energiya, ion radius, kation, anion) Bir mol moddani vakuum holatidan erituvchiga o‘tkazish uchun sarflangan energiyaga solvatlanish energiyasi deyiladi. Solvatlanish energiyasini M.Born modeli orqali tushuntirish mumkin. Ion zaryadlangan shar holida olinib, uning radiusi ri-ga teng va Ɛ erituvchining dielektrik doimiysiga teng. Zaryadlangan ionni vakuumdan muhitga ko‘chirish uch bosqichga bo‘linadi: 1. Vakuumda ionni zaryadsizlantirish. 2. Zaryadsizlangan zarrachani vakuumdan erituvchiga ko‘chirish. 3. Muhitda zarrachani zaryadlantirish. Bu yerda A2 = 0 ga teng bo‘lib, A1 va A3 lar elektrostatik o‘zaro ta’sir qonunlariga bo‘ysunadi. Kulon qonuni asosida q1 va q2 zaryadlar orasidagi o‘zaro ta’sir kuchi quyidagicha bo‘ladi. F=q1q2/4πεε0εεr Ɛ–muhitning dielektrik o‘tkazuvchanligi, Ɛ0–erituvchi dielektrik doimiysi, r–zaryadlar orasidagi masofa. Maydon kuchlanganli–X muhitga q–zaryaddan r–masofaga joylashgan +1 zaryadga ta’sir etuvchi kuch bo‘lib quyidagiga teng. 𝑋 =𝑞/4πεε0εεr Maydon kuchlanganligi elektr potensialiga bog‘liq bo‘lganligi uchun, shar shaklidagi zarracha sirti yuzasi uchun potensial quyidagicha bo‘ladi X=-dϕ/dr		19. Arrenius nazariyasining kamchiliklarini ko‘rsating