1-mavzu. O’sish va rivojlanishning umumiy qonuniyatlari, organizm va muhit Nerv tizimining fiziologiyasi va oliy nerv faoliyatining yosh xususiyatlari, Re’ja

Ishni bajarish tartibi. Talabaning yalong’ochlangan qo’li chap qo’lining yelka qismiga manjetga o’rab bog’lanadi).

Manjetka nayini tanometrga tutashtiriladi.Rezina nok yordamida bilak arteriyasidagi puls yo’qolmaguncha havo yuboriladi.So’ng fanendoskopni tirsak bo’g’imi chuqurchasiga qo’yib naydagi vintelni bir oz ochish orqali manjetkadan sekin havo chiqariladi. Bunda birinchi puls tovushi vaqtida tanometr ko’rsatgan bosim darajasi maksimal yoki sistolog bosim bo’ladi.Manjetkadagi bosim pasayganda puls tovushi yoqoladi ya'ni tomirda tovush eshitilmay qoladi.Buk minimal yoki diastolik bosim deyiladi.

Jismgoniy ishdan keyin qon bosimini o’lchash uchun manjetka vaqtincha tanometr ajratib, sinaluvchi kishiga jismoniy ish bajarish( 20-30 marta tez o’tirib turish yoki 1 minut davomida turgan yerida tez yugurish) taklif qiladi va shu zahoti qon bosimi o’lchanadi. Shundan keyin 5-minut dam berib qon bosimi qayta o’lchab ko’riladi. Yelka arteriyasida maksimal bosim 110-120 mm., minimal bosim esa 70-80 mm.simob ustuni bosimiga teng bo’ladi.

Muskul ish bajarganda yurak ishi o’zgadi va puls ham o’zgaradi.Yurakning 1 minutdagi qisqarish soni o’g’il bolalarga nisbatan qiz bolalarda bir oz ortiqdir.