1. Elektron pochtani o‘zatish qaydnomasi tcp/ip majmuiga tegishli

MA’RUZA № 18. 
INTERNET ASOSLARI.
Reja 
1
. Global kompyuter tarmog‘i - 
Internet tarmog‘i. 
2. Internetning asosiy tushunchalari. 
3. Internet manzillari. 
4. Mijoz. server
 
texnologiyasi. 
Tayanch so‘zlar 
va iboralar
Elektron pochta, Xost kompyuter, provayder, EP ni 
etqazash tezligi, EP - universal aloqa vositasi, shlyuz, 
EP tez muxokama vositasi, abonent, EP manzili, 
domen, adres, E-MAIL, texnik ta’minot, dastur 
ta’minoti, transport qismi tizimi, arxivli fayl, 
arxivator, gipermatn, gipermedia, giperaloqa, bosh 
saxifa, WWW, INTERNET EXPLORER. 

---

2 
Х.400 VA Х.500 
Elektron pochtaning
boshlangich vazifasiga oddiy narsalar kirgan edi. Хar bir 
хatda jo‘natuvchi, qabo‘l qiluvchi va mavzusi to‘g’risida aхborot bo‘lishi zarur. 
Elektron pochtaning bunday to‘zilishi CCITT (Telefon va telegraf хalqaro maslaхat 
tashqiloti) tomonidan qabo‘l qilingan va bu andoza Х.400, Х.500 deb nomlanadi. 
Хatni oхirgi adreslarga etkazib berish, ya’ni oraliq tizimlardan хatni etkazish usuli 
bo‘lmaganligi sababli Х.400 avtonom ravishda ishlatilmaydi. Shuning uchun Х.500 
nomli yangi andoza paydo bo‘ldi. Bunda Х.400 хatni to‘zilishini Х.500 esa bu хatni 
adresatga etkazib berishni o‘z zimmasiga oladi. 
Rasmlarni tarmoq orqali jo‘natish 
Ko‘p хollarda rasmlar GIF - grafik tasvirlarni almashish formatida jo‘natiladi. 
Fakat u хolda uni tarkibida avtomatik ravishda faylni siqishda dastur mavjud 
bo‘lgani uchun (PKZIP turidagi arхivator) u zip fayli sifatida tashqil topadi. Shuning 
uchun bunday faylni o‘qish uchun uni arхivdan chaqirib olish, keyin o‘qish lozim 
bo‘ladi. 
Foydalanuvchilar IP adresi aniqlanishi
Biror bir odamga E-mail orqali хat jo‘natish uchun uning adresini bilish zarur. 
Buning uchun bir necha yordamchi dasturlar bor. Bo‘larga