1-Amaliy mashg’ulot Mavzu: matlab tizimining imkoniyatlari

 
 

---

2-Amaliy mashg`ulot. Mavzu: Matlab dasturida musiqiy Akkorddan ohang 
ajaratib olish. 
Ishning maqsadi:
Matlab dasturida musiqiy Akkorddan ohang ajaratib olish.
 
Oldingi mashg`ulotimizda biz matlab dasturida Accord yaratgan edik va 
bugungi mashg`ulotimizda undan raqamli signalni qayta ishlash yordamida alohida 
ohang chiqarishga harakat qilamiz. Bunda bizga Signal Analyzer App vositasi 
yordam beradi.
1-rasm 
Ushbu vosita matlab Signal Processing Toolbox plaginiga kiritilgan. Signal 
Processing Toolbox - bu raqamli signalni qayta ishlash uchun maxsus plagin 
hisoblanadi. U interfaol dasturlar uchun tayyor funktsiyalar to'plamiga ega. Biz 

---

shunday dasturlardan biri bo`lgan Signal Analyzerdan foydalanamiz. Raqamli 
signalni qayta ishlashni endi boshlaganlar uchun bu juda qulaydir.
Matlabdagi interaktiv dasturlar Apps maxsus ilovalar yorlig'ida joylashgan. 
U yerda Signal Analyzer dasturini topishimiz mumkin.
2-rasm 
Uning belgisini bosamiz va uning interfeysi ochiladi. Bu erda biz ishchi 
sohamizdagi barcha vektor ma'lumotlariga kirish huquqiga egamiz.
3-rasm 
Biz Accord vektorimizni tanlaymiz va darhol vaqt muhitida vizullashtiramiz, 
ya`ni grafik ko`rinishda ko`ramiz.

---

4-rasm 
Biz displeydan Zoom tugmachasini tanlashimiz hamda bizga kerakli doirani 
yaqinlashtirib ko`rishimiz mumkin.
5-rasm 
Ammo biz unga vaqt qiymatini qo'shishimiz kerak. Biz unga diskretizatsiya 
chastotasini ko'rsatishimiz mumkin. Shunday qilib, passiv x hisoblarga emas, balki 
sekundlarga to'g'ri keladi. Va endi biz haqiqatan ham 1 sekund davom etadigan 
signalga ega ekanligimizga ishonch hosil qilamiz.

---

6-rasm 
Spectrum tugmachasini bosish orqali biz uni kattalashtirib, uning spektrini 
aks ettira olamiz. Bu erda biz uchta aniq cho'qqilarni ko'ramiz, ular 440 gerts, 550 
gerts va 660 gerts chastotalaridir. Ya'ni bizning Accordni tashkil etadigan uchta 
ohangimizdir. Ammo biz bitta ohangni ajratib olishga harakat qilmoqchimiz. Biz 
markaziy ohang 550 gerts ya`ni ikkinchi oktavaning do# ini tanlaymiz. Va endi, 
biz raqamli signalni qayta ishlash usullaridan foydalangan holda lya va mi ni 
pasaytirishga harakat qilamiz.
7-rasm 
Dublikatlash tugmachasini tanlash orqali asl signalimizning nusxasini 
yaratib olamiz. Keling, uni darhol csharp ya'ni do# nomi bilan qayta nomlaymiz va 
biz unda raqamli ishlov berish operatsiyalarini olib boramiz.

---

8-rasm 
Band Pass Filter vositasi yoki tarmoqli o'tkazgich filtridan foydalanamiz va 
540 dan 560 gertsgacha bo'lgan chastotalarni tanlaymiz. Band Pass tugmasini 
bosamiz va ushbu filtr 550 gerts markaziy chastotasini o'tkazib yuborganligini 
hamda 440 va 660 gerts chastotalarini 
bostirganligini
kuzatishimiz mumkin. 
9-rasm 
Vaqt muhitidagi natijaviy signal bizga haqiqatan ham sinus to'lqinini 
eslatadi. Endi biz ushbu vektorni matlab ish maydoniga eksport qilishimiz va uni 
standart usulda tahlil qilishimiz mumkin.

---

10-rasm 
Biz yana bir bor csharp sinusga o'xshashligiga ishonch hosil qilishni 
xohlaymiz. Shuning uchun, biz uning plot buyruqlarini tasavvur qilamiz. >> plot 
(t,) deb yozamiz va natijada xatoni ko`ramiz.
11-rasm 
Vektorlar bir xil uzunlikda bo'lishi kerak. Keling, Csharp vektoridan faqat 
birinchi 801 namunani olamiz. Va endi ularni haqiqatan ham boshqasiga nisbatan 
tasavvur qilishimiz mumkin. 
12-rasm 
Ba'zi bir sirpanishlar mavjud, ammo shakl jihatidan bu oddiy sinusoidal 
signaldir.
13-rasm 

---

Haqiqatan ham do# ekanligiga ishonch hosil qilish uchun uni sound ya`ni 
ovozli buyruq bilan tinglaylik. Bu erda biz bir soniyani eshitdik va u do# 
ekanligiga ishonch hosil qildik. 
Ayni paytda biz signalni matlab dasturi yordamida sintez qildik va uni qayta 
ishladik.