Hol, uning turlari

Kiritma qurilmalar so‘zlovchi bayon qilinayotgan fikrning izohini, to‘liqroq mazmunini ifoda qilish uchun ishlatiladi. Misol: Otabek (Yusufbek Hojining o‘g‘li) juda aqlli, hushli yigit. (A.Qodiriy)
Biz maqtonchoqlarni (ayniqsa, o‘zini o‘zi maqtaydiganlarni) hech yoqtirmaymiz. Daraxt ko‘chatlari (bu yil ekilgan daraxtlarni nazarda tutyapmiz) juda tez avjiga oldi.


Mashq. Keltirilgan misolllardagi kirish qurilmali gaplarni ajrating. U gaplarda kirish qurilma qanday ma’no ifodalash uchun qo‘llanganini ayting.
1. Baxtga qarshi, Saida uning hohishini payqamadai (A.Qahhor). 2. Hay attang, qani o‘rtoq Odilov, siz gapiring, shu gaplar rostmi? (A.Qahhor) 3. Haqiqatan, she’rlar samimiy, yosh qalbdan yozilgan edi. 4. Bizningcha, ma’ruzachi ko‘p narsalarni chuqur mushohada qiladigan olim bo‘lsa kerak. 5. Shubhasiz, ko‘prik shu yerga yaqin joyda. 6. Xullasi kalom, sabr-qanoatni ham unutib qo‘ydi. 7. Qishloqdan chiqib ketganiga, ehhe, qancha bo‘ldi! (O‘.Hoshimov) 8. Qirq oltinchi yil. Toshkentda Navoiy teatri qurilgan kezlar.. Tepaqo‘rg‘ondagi yetti yillik maktabda g‘alati voqea sodir bo‘ldi (O‘.Hoshimov). 9. Peshonangizga yozib qo‘ying, uka! Ilm kishisi avvalambor odam bo‘lmog‘i kerak, ana undan keyin olim! (O.Yoqubov) 10. Hoy, noinsof, sizga gapirayapman, bola qiynalib ketdi (Shuhrat). 11. Tavba, sira kattalarga o‘xshamaysiz-a, shundoq odam o‘zimizga o‘xshab, jo‘ngina gaplashasiz-a! (S.Ahmad)
Savol va topshiriqlar:

1. Kirish so‘z va kirish birikmalar hamda ularning ma’no turlari haqida gapiring va misol keltiring.

2. Kirish gap haqida gapiring va misol keltiring.
3. Kirish gap turlari haqida gapiring va misol keltiring..
4. Undalma, kirish so‘z, kirish birikma va kirish gaplarda tinish belgilarining ishlatilishi haqida gapiring va misol keltiring.


15-AMALIY MASHG‘ULOT
SODDA GAP TURLARI: BIR BOSH BO‘LAKLI GAPLAR VA IKKI BOSH BO‘LAKLI GAPLAR, ULARNING TURLARI
Reja:

1.