History and theory of world architecture

HISTORY AND THEORY OF WORLD ARCHITECTURE

1. 
   Arxitektura nima? Uning uch ajralmas jihatlari nimalardan iborat?
   

Arxitektura – insonlarning hayoti va faoliyati uchun zarur bo‘lgan inshootlar va binolarni qurish va bezatishdan iborat bo‘lgan san’at turidir. Arxitektura so‘zi yunoncha “archi” (katta) va “tekt” (qurish) so‘zlaridan olingan arxitekton (qurilish ishlari boshlig‘i) so‘zidan kelib chiqiqan bo‘lib, rimliklar tomonidan “arxitektor”ga aylantirilgan va arxitektorlar tomonidan qurilgan turli xil binolar arxitektura deb atala boshlagan.
Rim me’mori Vitruviyning klassik formulasi bo‘yicha me’morchilik inshootining asosy uch jihati: mustahkamlik, foydalilik va chiroy (badiiylik).

2. 
   Me’morchilikda binolar qurilishida qanday qonuniyatlar mavjud?
   

Me’morlikda qulaylik, go‘zallik va boshqa estetik talablar bilan birga uning maqsadga muvofiqligi va tejamkorlik talablari ham ko‘zda tutiladi.

3. 
   Binolar klassifikatsiyasi nima?
   

Bino va inshootlaming nima maqsadga xizmat qilishi, ya’ni
ulaming bajaradigan vazifasi aniqlanadi, uning to‘g‘ri hal qilish esa
me’morlik asarini yaratishdagi asosiy omillardan hisoblanadi. Shular
asosida me’morlik quyidagi soha va turlarga bo‘linadi:
1. Turar-joy binolari va ma’muriy-madaniy inshootlar.
2. Sanoat korxonalari va suv inshootlari.
3. Landshaft me’morligi yoki bog‘-park san’ati.
4. Shaharsozlik.

4. 
   Me’morchilikda uyg‘unlashuv asoslari nimalardan iborat?
   

Me’morlikning asosiy maqsadi insonning yashishi va faoliyati uchun kerak bo‘lgan muhit, joy yaratishdir. Me’morlik ham san’atning boshqa turlari singari davlat tarixi, madaniy-ma’naviy mavqeyini o‘zida aks ettiradi, xalqning turmush tarzi, estetik qarashlarini namoyon etadi. Shuning uchun bu san’at haqiqiy ravishda tarixiy voqealar salnomasi, davr oynasi sifatida e’tirof etiladi.

5.