Hisobotni bosmaga chiqarish Antiplagiat

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI
………………………….53 
ILOVALAR
……………………………………………………………………. 
 
 
 
 
 
10

---

3 
K I R I S H 
 
Mavzuning dolzarbligi
. O‘zbekiston mustaqil rivojlanish yo‘liga o‘tishi 
bilan respublikamiz aholisini oziq-ovqat, yengil sanoatning tarmoqlari uchun 
xomashyo, chorvachilik uchun oziqa yetishtirishni to‘laroq ta'minlash, ekologik 
toza, mo‘l va sifatli hosil yetishtirishga alohida e'tibor qaratilmoqda. Oziq-ovqat 
manbaiga ega bo‘lgan qishloq xo‘jalik ekinlari o‘rtasida makkajo‘xori alohida 
ahamiyatga ega bo‘lgan o‘simlikdir. Makkajo‘xori eng qimmatli va juda hosildor 
ekin hisoblanib, O‘zbekistonda asosan don, silos va ko‘k massa olish uchun keng 
ko‘lamda ekiladi. Quruq makkajo‘xori donidan yaxlitligicha va yanchilgan holda 
yoki un ko‘riniida hamma turdagi hayvonlarga berish uchun keng foydalaniladi. 
Oziq – ovqat sifatida makkajo‘xorining doni un, yorma, konsеrvalar (qand
makkajo‘xorisidan), etil spirti, dеkstrin, pivo, glyukoza, qand, qiyom, 
sharoblar, asal, moy, vitamin Е, askorbin va glutamin kislotalari, makkajo‘xori 
tayoqchalari, sut va boshqa ko‘plab mahsulotlar ishlatiladi. Uning doni juda ham 
to‘yimli bo‘lib, tarkibida o‘rtacha 10,6% kletchatka, 4-8% yog‘ va 65-70% 
uglevodlar bor. Lekin makkajo‘xorining donida oqsil moddalari kam bo‘ladi, shu 
sababli uning uniga 25-30% bug‘doy uni qo‘shib, non yopiladi. Bundan tashqari, 
makkajo‘xori donidagi yorma tayyorlanadi, so‘ng-mum pishish davrida uni 
qovurilgan (bodroq) va qaynatib pishirilgan holda oziq-ovqat sifatida ishlatish 
mumkin. Makkajo‘xori doni juda to‘yimli hisoblanab, uy parrandalariga va 
mollariga butunligicha yoki yorma holida beriladi. Makkajo‘xori doni tarkibida 
yog‘ moddasi ko‘p bo‘lganligi uchun uning uni tez achiydi. Don murtagi maxsus 
mashinalarda ajratib olinib, qolgan qismidan un tayyorlanadi, chunki 
makkajo‘xorining murtagi tarkibida 25-40% gacha moy moddasi bo‘lib, undan 
oziq-ovqatda ishlatiladigan moy tayyorlanadi[36]. 
Bodroq makkajo‘xorining oziq – ovqat sanoatida asosan donini ishlatiladi. 
Shuningdek, pivo achitqisi, kunjara holidagi chiqindilar ham mollarga ozuqa 
sifatida beriladi. Makkajo‘xori nihoyat darajada ko‘p silos hamda ko‘p miqdorda 
xashak beradi. Mollarga berish uchun sut-mum pishiqligi davrida so‘talari bilan