D-t 5110- “Hisob kitob schyoti”-3 000 000 so’m
K-t 9070-“
Joriy ijara xizmatlaridan daromad(3-jadval)-3 000 000 so’m
Masalan,
FAYZLI MEHMON MC J
T P q
bilan mehmonxona faoliyatida qatnashishdan olgan daromadlari, aksiyalar
. 1 q
daromad sifatida quyidagicha buhgalteriya yozuvi bilan aks ettiriladi:
D-t 4840- “Olinadigan dividendlar”-1 500 000 so’m
K-t 9320-“
Dividend ko’rinishidagi daromadlar(3-jadval)”-1 500 000 so’m
Turistik –
schyotlar rejasi tarkibida asosiy faoliyat turidan daromadlar hisobi uchun
zgartirishlar kiritilgan, chunki
turistik mehmonxona majmualarining asosiy faoliyat turidan daromad ishlab
chiqarish korxonalari kabi tayyor mahsulotni sotishdan emas, balki turmahsuloti
va mehmonxona xizmatlarini sotishdan iboratdir.
Hisob siyosatida o z p i asosiy masala bu
z z . Hisobot yilida necha marotaba qaysi sanalarda
z z hamda inventarizasiya qilinadigan asosiy vositalar
i belgilab beradi. Agar
33
turistik-mehmonxona z ,
z z . Y
z z z z i. Bu jihatlarning
barchasi hisob siyosatida qayd etilishi lozim.
Hisob siyosatida asosiy vositalar. M
q -son BHMS asosan tartibga solinadi. Agarda
, u holda asosiy vositalarni qayta baholash 3-5-yilda bir
z . Y
q z z . T
vositalarni foydali xizmat qilish muddati ularning jismoniy eskirishidan kelib
chiqib belgilanadi. Bundan tashqari asosiy vositalarga amortizasiya hisoblashda
q f
kerak. Mazkur dissertatsiya f FAYZLI MEHMON
MC J f f
,
z q z t q , q
3 ta usul asosan ishlab chiqarish korxonalari, aniqroq qilib aytganda ishlab
chiqarish stanoklari, q q .
X z z z q
qulaydir.
Hisob siyosatida nomoddiy aktivlar. Nomoddiy aktivlar hisobi 7-son
BHMSga asosan yuritiladi. Nomoddiy aktivlarga amortizasiya hisoblashda uchta
usulning qaysi biridan foydalanilishi hisob siyosatida belgilanishi shart. Qayta
nadi.
Hisob siyosatida TMZlar. Turistik mehmonxona majmualarida TMZlar
hisobi 4-son BHMSga asosan tartibga solinadi. TMZlar xususiyatidan kelib
chiqib, turistik mehmonxona majmualarida ular hisobini yuritshda quyidagi
tavsiyalar ishlab chiqildi:
34
Inventar jixozlari (masalan,konselyariya predmetlari)ni
foydalanishga berilgan paytdan boshlab butun qiymatini xarajat sifatida hisobdan
chiqarish;
K p TMZ larni ham ishlatishga
berilganda butun qiymatini xarajat sifatida hisobdan chiqarish mumkin, lekin shu
q z q q .
Bu asosan omborxonadagi TMZ larga oid;
Mehmonxona majmualarida individual ishlatishga beriladigan
predmetlar mavjud, ular ham xarajat sifatida hisobdan chiqariladi, ammo
foydalanish muddati tugagunga qadar balansdan tashqari schyotlarda hisobga
olinadi. Bu asosan individual gigiyena predmetlariga oid;
Qayta ishlatiladigan TMZlar
buhgalteriyas q , tartibini ishlab chiqishi kerak;
Maxsus asbob-uskunalar, maxsus qurilmalar, maxsus tehnologiyalar va
maxsus uniformalar hisobida yuritiladigan mehnat vositalari hisob siyosati
ilovalarida keltirilishi kerak.
Hisob siyosatida tugallanmagan ishlab chiqarish va sotish xarajatlari hisobi.
Tugallanmagan ishlab chiqarish quyidagi usullar yordamida baholanadi:
H q q q ;
M ( ) q ;
T - i xarajat moddala ;
Xom ashyo, mahsulot va yarim tayyor q ;
Asosiy faoliyatdan xarajatlarning barchasi 2010 – A q
. H q
davriga tegishli xarajatlar kelgusi davr xarajatlari schyotiga olib boriladi. Masalan:
Aloqa vosita ;
I ;
O ;
Hisobot davrida xarajatlari schyotida jamlangan xarajatlar hisobot
davri yakunida quyidagi schyotlar debeti bilan yopib yuborilishi mumkin:
35
o
2010- A q - 2 456 7 21
o
2310- Y q -11 675 2
o
Yoki sotish xarajatlari schyotlari debiti bilan;
Xizmatlarni realizatsiya qilish xaraja q q
p z :
D-t 9900- Y -1 905 6 7
K-t 9410- S -1 905 657
Daromadlarni aks ettirishda, xizmatlarni sotishdan keladigan tushum
O z R p Q
asosan aniqlanadi.
K z 3 ta usul bilan
tan olinishi mumkin:
X z q ;
Bosqichma-bosqich tan olishi;
Sarflangan xarajatlarga qarab tan olishi;
M , z ,
joyi, z f
f f i mumkin. Olib borilgan tadqiqot
, q
daromadlarni asosiy faoliyatdan daromad sifatida tan olishi, buni hisob siyosatida
qayd etishi lozim deb hisoblayman hamda buni ishchi schyotlar rejasida keltirishi
kerak.(3-jadval,tavsiya).
Yuqorida
turistik
mehmonxona
majmualarida
hisob
siyosatini
z , z
faoliyatining xususiyatlaridan kelib chiqadigan yana boshqa elementlar mavjud
z hisob siyosatini shakllantirishda ularga
lozim.
Do'stlaringiz bilan baham: |